Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wielokryterialna analiza wartości retrospektywnych kulturowego i naturalnego dziedzictwa podziemnych wyrobisk w aspekcie jego ochrony i adaptacji

Wieja Tomasz, Radziejowska Aleksandra

Wiadomości Konserwatorskie

|

2024

|

Nr 77

149--167

PL

Kilkusetletnia działalność wielu pokoleń górników ukształtowała w starych wyrobiskach fascynujący podziemny świat. Obecnie następuje reaktywacja nieczynnych wyrobisk jako produktu turystycznego. Współczesne metody wielokryterialne, których podstawą jest matematyczny model dyskretny, zawierający zagadnienia o policzalnej liczbie kryteriów i/lub decyzji, umożliwiają uzyskanie obiektywnej oceny zasobu kulturowego i naturalnego dziedzictwa podziemnych wyrobisk. Przedstawiony zbiór kryteriów oparty jest na analizie interdyscyplinarnej wartości antropogenicznych i georóżnorodności. Do ustalenia ważności badanych cech autorzy zaproponowali wykorzystanie metody AHP, natomiast do przeprowadzenia wielokryterialnej oceny danego obiektu podziemnego metodę wskaźników syntetycznych, w szczególności wskaźnik sumacyjny skorygowany. Pozwala to na obiektywną ewaluację zasobu i może być podstawą opracowania głównego planu kompleksowej interwencji technicznej i konserwatorskiej.

EN

The centuries-long activity of many generations of miners has shaped a fascinating underground world in old excavations. Currently, there is a revival of inactive excavations as a tourist product. Contemporary multi-criteria methods, based on a discrete mathematical model containing issues of a countable number of criteria and/or decisions, enable obtaining an objective assessment of the cultural and natural heritage stock of underground excavations. The presented set of criteria is based on an interdisciplinary analysis of anthropogenic and geo-diversity values. To determine the significance of the examined features, the authors propose using the AHP method, while for conducting a multi-criteria assessment of a given underground site, the synthetic indicator method, especially the adjusted summative indicator, is recommended. This allows for an objective evaluation of resources and may serve as the basis for developing the main plan of comprehensive technical and conservation interventions.

2

Economic sub-criteria included in multi-criteria analyses of different national road route options

Ołdakowska Ewa

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 12

138--143

EN

The possibility of achieving a single, common result in the face of the existence of a multidimensional, complex decision problem is the domain of multi-criteria analyses, often used in the evaluation of road investment options. The lack of standardised guidelines for carrying out analyses affects the freedom to select criteria, sub-criteria, and their impact weights. The article emphasizes particularly the economic sub-criteria included in sample design documents for the construction of bypasses and ing roads in Poland. It has been found that the most frequently occurring sub-criterion was the development cost/construction cost and the economic internal rate of return.

PL

Możliwość osiągnięcia jednego, wspólnego rezultatu w obliczu wielowymiarowego, złożonego problemu decyzyjnego to domena analiz wielokryterialnych, wykorzystywanych często w ocenie wariantów inwestycji drogowych. Brak ujednoliconych wytycznych wykonywania analiz wpływa na swobodę w doborze kryteriów, podkryteriów i wag ich oddziaływania. W artykule zwrócono szczególną uwagę na podkryteria ekonomiczne ujmowane w przykładowych dokumentacjach projektowych budowy obwodnic i dróg ekspresowych na terenie Polski. Ustalono, że najczęściej pojawiającym się podkryterium jest koszt realizacji inwestycji/koszt budowy oraz ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu.

3

Comprehensive method for estimating the time and expenditures required for mine liquidation processes of business processes

Magdziarczyk Małgorzata, Chmiela Andrzej, Smoliński Adam

Management Systems in Production Engineering

|

2024

|

nr 2 (32)

192--201

EN

The European Green Deal (EU Green Deal) has set the direction for the EU’s energy transition towards climate neutrality by 2050. In Poland, this means moving away from the extraction and use of coal. The Social Contract for the Mining Industry signed in 2021 states the necessity of last mine closure by 2049. Mine closure is a complex, lengthy and costly process. A complex scientific solution may concern the use of rational operations and minimization of mine closure costs. This article presents a system for the elementary assessment of the potential time and cost of coal mine liquidation. Estimating coal mine closure costs in the early design phase is an key aspect of supporting the company dealing with mine closure. The aim of the research was to improve the tool for assessing mine liquidation price. The extended assessment solution proposed in the article is formed on base of statistics of past mining institution liquidation processes. This method can, with minor modifications, be used for each restructuring and revitalizing task for mining industries in the process of liquidation. At the core of the developed method is a preliminary data analysis, which should be confirmed by a complex and multi-criteria estimation of the costs of the planned mine liquidation.

4

Classification of Municipalities Located in National Parks in Poland with Respect to the Wastewater and Waste Management

Podawca Konrad, Pawłat-Zawrzykraj Agata

Journal of Ecological Engineering

|

2024

|

Vol. 25, nr 9

340--353

EN

The study concerns waste and wastewater management in municipalities located within borders of national parks in Poland. In the case, the desired direction of development is understood as undertaking pro-environmental measures, such as: the development of a collective sewage network and household sewage treatment facilities in place of holding tanks, and organized waste management, effective segregation of generated waste for future reutilization. The analysis is based on statistical data for the years 2019–2022 obtained from the local data bank. The multi-criteria analysis involved following stages: calculation of selected diagnostic variables for each municipality, normalization of indicators for the selected features to achieve their comparability, designation of a synthetic indicators describing the rate of wastewater and waste management. The obtained synthetic indictors enable to determine groups and types of municipalities related to the level of waste and wastewater management and to set up their spatial distribution within national parks. Six administrative units (11,7%) exhibit high-level waste management and above-average wastewater management. The largest group of the municipalities (57%) consists of units rated as average. No correlation can be observed between the level of waste and sewage management in individual municipalities and their location within the boundaries of a particular national park.

5

The issue of using annual rainfall maps in multi-criteria analysis to identify flood-prone areas

Tout Faicel, Rebouh Nouh, Dinar Haythem, Zouak Zakaria, Benzid Yacine

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2024

|

no. 4

267--278

EN

Interest in flood risk prevention has been growing steadily in recent years, with multi-criteria analysis frequently used to develop prevention plans. One of the common factors included in these analyses is annual rainfall. This study aims to assess the role of annual rainfall in identifying flood-prone areas, using Geographic Information Systems (GIS) to conduct the research in two stages. The first stage involved identifying at-risk areas using factors such as the Topographic Wetness Index, Height Above Nearest Drainage, proximity to watercourses, and drainage density. In the second stage, these results were integrated with annual rainfall maps, applying consistent weights across both stages. The findings suggest that while rainfall is a crucial factor in flood assessment, its inclusion in multi-criteria analysis may inadvertently distort results. This distortion occurs because rainfall distribution is influenced by topography, making it the only variable criterion among otherwise stable basin characteristics. As a result, rainfall data may shift the focus from lower basin areas, which are typically at greater risk but receive less rainfall, to higher basin areas with more rainfall. Furthermore, the study argues that annual rainfall is not a reliable basis for prevention planning, as it fails to accurately represent the characteristics of rain events – such as intensity, duration, and frequency – that are critical in flood studies. The research highlights the need for more appropriate criteria tailored to the specific study area and emphasizes the importance of developing new methods that focus on the impact of rainfall rather than just its distribution.

PL

Zainteresowanie zapobieganiem ryzyku powodzi stale rośnie w ostatnich latach, a analiza wielokryterialna jest często wykorzystywana do opracowywania planów zapobiegania. Jednym z powszechnych czynników uwzględnianych w tych analizach są roczne opady deszczu. Niniejsze badanie ma na celu ocenę roli rocznych opadów deszczu w identyfikacji obszarów podatnych na powodzie, wykorzystując systemy informacji geograficznej (GIS) do przeprowadzenia badań w dwóch etapach. Pierwszy etap obejmował identyfikację obszarów zagrożonych przy użyciu czynników takich jak Topographic Wetness Index, Height Above Nearest Drainage, bliskość cieków wodnych i gęstość drenażu. W drugim etapie wyniki te zintegrowano z rocznymi mapami opadów deszczu, stosując spójne wagi na obu etapach. Wyniki sugerują, że chociaż opady deszczu są kluczowym czynnikiem w ocenie powodzi, ich uwzględnienie w analizie wielokryterialnej może nieumyślnie zniekształcić wyniki. To zniekształcenie występuje, ponieważ rozkład opadów deszczu jest pod wpływem topografii, co czyni go jedynym zmiennym kryterium wśród w innym przypadku stabilnych cech dorzecza. W rezultacie dane dotyczące opadów deszczu mogą przesunąć uwagę z obszarów dolnego dorzecza, które są zazwyczaj bardziej zagrożone, ale otrzymują mniej opadów deszczu, na obszary górnego dorzecza z większymi opadami deszczu. Ponadto badanie dowodzi, że roczne opady deszczu nie są wiarygodną podstawą planowania działań zapobiegawczych, ponieważ nie odzwierciedlają dokładnie cech zdarzeń deszczowych – takich jak intensywność, czas trwania i częstotliwość – które są krytyczne w badaniach powodzi. Badanie podkreśla potrzebę bardziej odpowiednich kryteriów dostosowanych do konkretnego obszaru badań i podkreśla znaczenie opracowywania nowych metod, które koncentrują się na wpływie opadów deszczu, a nie tylko na ich dystrybucji.

6

Modernizacja systemu odprowadzenia wód opadowych z bezodpływowych niecek na terenie zlikwidowanej kopalni

Chmiela Andrzej, Czerwiński Stefan, Kania Jan, Wysocka Małgorzata

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2023

|

Vol. 12, iss. 1

109--119

PL

Wieloletnie wydobycie węgla kamiennego wpływa na deniwelację powierzchni terenu. Analiza zmian warunków hydrogeologicznych i stanu zagrożeń wodnych w zakładach górniczych wymusiły pracę nad nowymi możliwościami oceny i zwalczania zagrożenia wodnego. Obecnie szczególnym przedmiotem zainteresowania są zmiany morfologii terenu, zmiany stosunków wodnych, których najczęściej spotykanym przejawem są zalania i podtopienia stref najbardziej obniżonych oraz zmiana kierunków i natężenia spływu wód powierzchniowych. W publikacji przeprowadzono analizę możliwości obniżenia kosztów likwidacji nieczynnej kopalni przez modernizację funkcjonującego systemu odprowadzenia wód opadowych z bezodpływowych niecek. Analiza ujawniła główne czynniki zakłócające przebieg procesu odwadniania i wynikające z nich najważniejsze problemy. Przy pomocy analizy wielokryterialnej z grupy zaproponowanych technicznych wariantów modernizacji wybrano warianty optymalne.

EN

Many years of hard coal mining affect the leveling of the land surface. The analysis of changes in hydrogeological conditions and the state of water hazards in mining plants forced the mine to work on new ways of assessing and combating water threats. Currently, the special subject of interest is focused on changes in the morphology of the area, changes in water conditions, the most common manifestations of which are flooding and water damages of the most depressed zones as well as changing the direction and intensity of surface water runoff. The publication analyzes the possibility of reducing the costs of liquidation an inactive mine by modernizing the existing rainwater drainage system from drainless basins. The analysis revealed the main factors interferring the dewatering process and the crucial problems resulting from them. Using a multi-criteria analysis, the optimal variants were selected from the group of the proposed technical modernization variants.

7

Analiza porównawcza wybranych technologii budowania obiektów mieszkalnych w kontekście socjalnym

Radziejowska Aleksandra

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

65--70

PL

W artykule podjęto się porównania budynków mieszkalnych budowanych w dwóch najczęściej występujących technologiach w Polsce. Porównanie wykonano z uwagi na aspekt socjalny, jeden z trzech głównych aspektów zrównoważonego budownictwa. Do porównania wykorzystano autorską metodę oceny socjalnej, która pozwala określić wskaźnik jakości socjalnej oraz wartości ocen cząstkowych w ocenianych kategoriach i subkategoriach. Wykazano, że ocena taka pozwoli zarządcy nieruchomości wskazać najważniejsze i priorytetowe działania prowadzące do poprawy jakości socjalnej obiektów, a co za tym idzie zadowolenia mieszkańców.

EN

The article undertakes a comparison of residential buildings built with the two most common technologies in Poland. The comparison was made in view of the social aspect, one of the three main aspects of sustainable construction. For the comparison, the author’s method of social assessment was used, which allows to determine the social quality index and the values of partial assessments in the assessed categories and subcategories. It has been shown that such an assessment will allow the property manager to identify the most important and priority measures leading to the improvement of the social quality of the facilities and, consequently, the satisfaction of residents.

8

Analiza porównawcza systemów fotowoltaicznych w aspektach kryteriów technicznych i architektonicznych z wykorzystaniem analizy wielokryterialnej MCE

Posuniak Yaryna, Rogalska Magdalena

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 1-2

83--87

PL

W artykule poddano analizie zastosowanie systemów fotowoltaicznych w budynku jednorodzinnym. Analizowano dwa systemy fotowoltaiczne: panele fotowoltaiczne i dachówki solarne. Przeprowadzono wielokryterialną analizę porównawczą w aspektach kryteriów: wiatroodporności, obciążenia śniegiem, wytrzymałości termicznej, możliwości zdalnego sterowania, uniwersalności rozwiązania, kosztu instalacji, kosztu utrzymania w cyklu życia zastosowanej technologii, gwarancji na elementy systemu (zapewnienie producenta o sprawności systemu oraz gwarancji wykonania bezpłatnych napraw), estetyczności, ekologiczności. Opracowano metodykę badań. Wybrano kryteria, nadano im wagi, porównano kryteria parami, wykonano aplikację obliczeniową w programie EXCEL,prawidłowość obliczeń zweryfikowano obliczoną wartością współczynnika RI (RI = 9,68% max= 10%). Badaniom wielokryterialnym poddano zaprojektowany budynek jednorodzinny z zastosowaniem dwóch rodzajów systemów fotowoltaicznych. Wykonano analizę wielokryterialną, na podstawie, której sformułowano wnioski.

EN

The article analyzes the use of photovoltaic systems in a single-family building. Two photovoltaic systems were analyzed: photovoltaic panels and solar roof tiles. A multi-criteria comparative analysis was carried out in the following aspects of the criteria: wind resistance, snow load, thermal resistance, remote control capability, universality of the solution, cost of installation, cost of maintenance in the life cycle of the technology used, warranty for system components (the manufacturer’s assurance of the system’s efficiency and guarantee of the performance of free repairs), aesthetics, eco-friendliness. Research methodology was developed. Criteria were selected, given weights, criteria were compared in pairs, a calculation application was made in the EXCEL program, the correctness of the calculations was verified by the calculated value of the RI coefficient (RI = 9,68%max= 10%). The designed single-family building with the use of two types of photovoltaic systems was subjected to multi-criteria tests. A multi-criteria analysis was performed, on the basis of which conclusions were formulated.

9

The use of the multi-criteria analysis for the exploration of surface irrigation potential zones : A case of the Didesa sub-basin, Abay basin, Ethiopia

Tamiru Habtamu, Dinka Megersa O.

Journal of Water and Land Development

|

2023

|

no. 58

198--211

EN

This paper presents a study conducted using the Multi-Criteria Analysis (MCA) to explore surface irrigation potential zones in the Didesa sub-basin of the Abay basin in Ethiopia. Physical land features, such as land use / land cover (LULC), slope, soil depth, drainage, and road proximity, along with climate factors like rainfall and evapotranspiration, and population density, were identified as criteria for the exploration. The analytic hierarchy process (AHP) is a powerful structured decision-making technique commonly used for complex multi-criteria analysis problems where multiple criteria need to be considered. The importance of the criteria was prioritised and ranked in the analytic hierarchy process (AHP). Five qualitative-quantitative based surface irrigation potential zones were identified, namely highly suitable (48.40%), moderately suitable (27.26%), marginally suitable (13.27%), not suitable (4.91%), and irrigation constraints (6.16%). The consistency of the AHP technique in the exploration of surface irrigation potential zones is evaluated by the consistency index at CI = 0.011 and confirmed the correctness of weights assigned for the individual key factor in the AHP. The accuracy of the potential zones generated in the AHP was evaluated with ground-truth points and a supervised LULC classification map. Moreover, a good agreement was made among the classes with the kappa index (KI = 0.93). Therefore, the application of the MCA for the exploration of surface irrigation potential zones was successful, and the results of the study will be useful to strengthen the irrigation in the explored potential zones.

10

Multi-criteria analysis of the possibility of retrofitting the system of rainwater drainage from subsidence basins in a liquidated mine

Chmiela Andrzej, Wysocka Małgorzata, Smoliński Adam

Journal of Sustainable Mining

|

2023

|

Vol. 22. iss. 4

295--307

EN

Mine closure is the natural final stage of mining activity. The process of financing mine liquidation is complex and expensive. The many years of conducted hard coal extraction affect the surface height differences. Analyses of the shifts in hydrogeological conditions and water hazard states in mining plants led to legal regulation adaptations, primarily in terms of hydrogeological documentation preparation, and made it necessary to conduct work concerning new options for water hazard assessment and prevention. Current subjects of particular interest include shifts in terrain morphology and the water regime, resulting in periodic flooding and permanent flooding of the most depressed areas as well as changes in the directions and intensity of surface water flows. This publication presents a multi-criteria analysis of the possibility of reducing the liquidation costs of an inactive mine through the retrofitting of the existing system of rainwater drainage from subsidence basins. The analysis revealed the primary factors disrupting the course of the drainage process and the problems resulting from them. Technically feasible solutions is presented, together with their assessment. Applying the multi-criteria analysis made it possible to select optimal solutions from a group of proposed technical system retrofitting variants.

11

A Comparative Analysis of Analytical Hierarchy Process and Fuzzy Logic Modeling in Flood Susceptibility Mapping in the Assaka Watershed, Morocco

Khaddari Achraf, Jari Abdessamad, Chakiri Saïd, El Hadi Hassan, Labriki Allal, Hajaj Soufiane, Goumghar Lahcen, El Harti Abderrazak, Abioui Mohamed

Journal of Ecological Engineering

|

2023

|

Vol. 24, nr 8

62--83

EN

The Assaka watershed is one of the largest watersheds in the Guelmim region in southern Morocco. It is frequently exposed to the many flooding events that can be responsible for many costly human and material damages. This work illustrates a decision-making methodology based on Analytical Hierarchy Process (AHP) and Fuzzy Logic Modelling (FLM), in the order to perform a useful flood susceptibility mapping in the study area. Seven decisive factors were introduced, namely, flow accumulation, distance to the hydrographic network, elevation, slope, LULC, lithology, and rainfall. The susceptibility maps were obtained after normalization and weighting using the AHP, while after Fuzzification as well as the application of fuzzy operators (OR, SUM, PRODUCT, AND, GAMMA 0.9) for the fuzzy logic methods. Thereafter, the flood susceptibility zones were distributed into five flood intensity classes with very high, high, medium, low, and, very low susceptibility. Then validated by field observations, an inventory of flood-prone sites identified by the Draa Oued Noun Hydraulic Watershed Agency (DONHBA) with 71 carefully selected flood-prone sites and GeoEye-1 satellite images. The assessment of the mapping results using the ROC curve shows that the best results are derived from applying the fuzzy SUM (AUC = 0.901) and fuzzy OR (AUC = 0.896) operators. On the other hand, the AHP method (AUC = 0.893) shows considerable mapping results. Then, a comparison of the two methods of SUM fuzzy logic and AHP allowed considering the two techniques as complementary to each other. They can accurately model the flood susceptibility of the Assaka watershed. Specifically, this area is characterized by a high to very high risk of flooding, which was estimated at 67% and 30% of the total study area coverage using the fuzzy logic (SUM operator) and the AHP methods, respectively. Highly susceptible flood areas require immediate action in terms of planning, development, and land use management to avoid any dramatic disaster.

12

Geospatial modeling for enhanced landslide susceptibility mapping in atlas mountains of the northeast of Algeria

Boudjellal Rania, Fehdi Chemseddine, Baali Fethi

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2023

|

no. 4

41--57

EN

This study presents a practical geospatial approach, based on geomatic principles, to create landslide susceptibility maps that meet contemporary landscape and land management priorities. By employing a GIS-based statistical modeling, our methodology seamlessly integrates a wide range of factors including topography, lithology, land use, and precipitation. This comprehensive approach allows for a holistic evaluation of landslide susceptibility. We use two widely recognized multi-criteria techniques, namely the Analytic Hierarchy Process (AHP) and the Fuzzy Logic Ratio (FR), which in result produce two distinct yet complementary landslide susceptibility maps (LSMs). The creation of these LSMs relies on a carefully curated dataset of landslides, collected through rigorous analysis of high-resolution satellite imagery, interpretation of aerial photographs, and extensive fieldwork. Eleven key factors are selected to inform the modeling process. To assess the accuracy of the LSMs, we employ ROC curves, with the FR method demonstrating superior predictive performance, achieving an impressive accuracy rate of 75% compared to the AHP model’s 65%. These findings highlight the effectiveness of our approach in identifying high landslide susceptibility areas, providing valuable insights for informed land use planning, hazard mitigation strategies, and rapid emergency response measures. The GIS-based statistical modeling technique showcased in this research provides a robust framework for generating precise landslide susceptibility maps in complex mountainous landscapes. This research makes a significant contribution to the evolving field of geomatics, enhancing landscape resilience and promoting sustainable land management practices.

13

Zastosowanie wielokryterialnej metody hierarchicznej analizy problemów decyzyjnych do wyboru kierunku rekultywacji

Kos Wojciech, Szyłak-Szydłowski Mirosław

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2023

|

Nr 6

25--31

PL

Rekultywacja to proces przywracania funkcji i jakości zdegradowanych obszarów naturalnych lub zniszczonych terenów. W przypadku terenów zdegradowanych działalnością górniczą, podlegają one rekultywacji oraz zagospodarowaniu, których głównym celem jest nadanie lub przywrócenie wartości użytkowych lub przyrodniczych. Najpopularniejszą formą rekultywacji jest wypełnienie wyrobisk wodą lub - w przypadku zwałowisk i terenów przyległych - kierunek leśny lub rekreacyjny. Przed dokonaniem wyboru optymalnego kierunku rekultywacji, należy szczegółowo przeanalizować czynniki charakteryzujące zdegradowany obszar, a także wziąć pod uwagę m.in. czynniki ekonomiczne, społeczne, geologiczno-inżynierskie, formalno-prawne i środowiskowe. W niniejszej pracy wykazano, iż metody analizy wielokryterialnej do których można zaliczyć metody hierarchicznej analizy problemu (AHP) mogą być narzędziem, które z powodzeniem można zastosować do optymalnego wyboru kierunku rekultywacji terenów zdegradowanych działalnością górniczą.

EN

Reclamation is the process of restoring the function and quality of degraded natural areas or damaged land. In the case of areas degraded by mining activities, they are subject to reclamation and development, the main purpose of which is to impart or restore use or natural values. The most common form of reclamation is the filling of pits with water or, in the case of dumps and adjacent areas, a forest or recreational direction. Before choosing the optimal direction for reclamation, the factors characterising the degraded area should be analysed in detail and economic, social, geological-engineering, formal-legal and environmental factors, among others, should be taken into account. This paper demonstrates that methods of multi-criteria analysis, which include the hierarchical problem analysis (AHP) method, can be a tool that can be successfully applied to the optimal selection of the direction of reclamation of land degraded by mining activities.

14

Multi-criteria methodology for evaluating university campus facilities using the AHP approach

Blachowski Jan, Hajnrych Monika, Trybała Paweł, Tankielun Marek

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie

|

2022

|

Nr 86

57--72

EN

Wroclaw University of Science and Technology carries out a project titled “University of New Opportunities”. Within the frames of this project a Digital Accessibility Guide (DAG) is developed with the aim to provide comprehensive information on the university’s facilities with special emphasis on people with disabilities. The Analytical Hierarchy Process (AHP) methodology was applied to select the 25 facilities to be included in the DAG. The proposed methodology included development of a hierarchical structure of the model, the determination of seven evaluation criteria, adoption of a scoring scale (1–5) of sub- criteria for each criterion, and their pairwise comparison by an interdisciplinary group of experts. The selected criteria comprised of the functions and services of buildings, the number of users, communication and architectural accessibility, the number of indications in the accessibility survey and the number of classrooms. The final ranking of facilities was created based on the evaluated characteristics of nearly fifty buildings and the results of the AHP evaluation of the selection criteria and their weights. The consensus of the expert group involved in the pairwise comparison was 2.8% and the weighted score of the facilities ranged from 4.68 to 1.29 with a median of 2.16. The applied approach structured the decision problem in accordance with the multicriterial decision analysis approach. The proposed methodology for selecting the University's strategic facilities is universal and may be used in other universities.

PL

W ramach realizowanego na Politechnice Wrocławskiej projektu „Politechnika Nowych Szans” tworzony jest Cyfrowy Przewodnik, którego celem jest udostępnienie użytkownikom informacji o obiektach uczelni z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnością. Wybierając 25 najważniejszych obiektów, które znajdą się w Cyfrowym Przewodniku, dokonano ich oceny metodą hierarchicznej analizy problemu decyzyjnego AHP. Metoda obejmowała opracowanie przez interdyscyplinarną grupę ekspertów struktury hierarchicznej modelu, wyznaczenie siedmiu kryteriów oceny, opracowanie skali punktacji (1–5) lub podkryteriów, a następnie znaczenia. Przyjęte kryteria obejmowały m.in. funkcje i usługi budynków, liczbę użytkowników, dostępność komunikacyjną i architektoniczną, liczbę wskazań w ankiecie dostępności oraz liczbę sal dydaktycznych. Na potrzeby analizy dane zostały pozyskane od jednostek administracyjnych Politechniki Wrocławskiej, a także w trakcie audytów każdego z analizowanych budynków. Na podstawie analizy charakterystyk blisko pięćdziesięciu obiektów uczelni oraz wyników oceny kryteriów wyboru i ich znaczenia utworzono ostateczną listę rankingową. Konsensus grupy ekspertów wyniósł 2,8%, a ważona punktacja obiektów zawierała się w zakresie 4,68-1,29 przy medianie 2.16. Zastosowane podejście pozwoliło na ustrukturyzowanie i zobiektywizowanie analizowanego problemu decyzyjnego. Zaproponowana metoda wyboru obiektów strategicznych uczelni ma charakter uniwersalny i może być wykorzystana w analizie kampusów innych uczelni wyższych.

15

The ELECTRE I decision supporting method in the selection of the organization of the transport of oversized military equipment

Lasota Michał Krzysztof, Jacyna Marianna, Sweklej Paweł

Systemy Logistyczne Wojsk

|

2022

|

Vol. 57, no. 2

19--40

EN

The publication presents an example of the application of the selected method of multi-criteria consideration. The purpose of the research undertaken was to identify the leading technical and technological features of oversized low-loader combinations used in the structures of the Polish Army and units of the United States Army, and to select the most favorable decision option using the ELECTRE I multi-criteria method. The research area analyzed in the publication is very important from the point of view of military units, with emphasis on the ever-increasing total weight and dimensions of this type of combat vehicles used by the Polish Army. The article reviews the literature on the essence and importance of multi-criteria methods. Identification of technical parameters of vehicles used in the transportation of militaria was made, taking into account their individual equipment, necessary during the organization of transportation. In the second part of the article, a multi-criteria analysis of vehicle assemblies used in the movement of the heaviest combat units was carried out using the ELECTRE I method. The analysis of the results shows that the parameters that had the greatest impact on the course of the study were: maximum engine torques and the permissible weight of the transported load. The study indicates that the most favorable solution turned out to be the vehicle combination offered by the American company Oshkosh.

PL

W publikacji przedstawiono przykład zastosowania wybranej metody rozważania wielokryterianego. Celem podjętych badań było wyłonienie wodzących cech techniczno-technologicznych ponadnormatywnych zestawów niskopodwoziowych stosowanych w strukturach Wojska Polskiego i jednostkach Armii Stanów Zjednoczonych oraz wyłonienie najkorzystniejszego wariantu decyzyjnego przy użyciu metody wielokryterialnej ELECTRE I. Obszar badawczy analizowany w publikacji jest bardzo ważny z punktu widzenia jednostek wojskowych, z naciskiem na ciągle rosnącą masę całkowitą oraz wymiary tego typu pojazdów bojowych wykorzystywanych przez Wojsko Polskie. W artykule dokonano przeglądu literatury dotyczący istoty i znaczenia metod wielokryterialnych. Dokonano identyfikacji parametrów technicznych pojazdów wykorzystywanych w przewozach militariów uwzględniając ich indywidualne wyposażenie, niezbędne w trakcie organizacji przewozu. W drugiej części artykułu przeprowadzono analizę wielokryterialną zespołów pojazdów stosowanych w przemieszczaniu najcięższych jednostek bojowych z zastosowaniem metody ELECTRE I. Analiza wyników wskazuje, że największy wpływ na przebieg badań miały parametry: maksymalne momenty obrotowe silników oraz dopuszczalna masa przewożonego ładunku. Przeprowadzone badania wskazują, że najkorzystniejszym rozwiązaniem okazał się zespół pojazdów oferowany przez Amerykański koncern Oshkosh.

16

Wielokryterialna analiza wyników badania wypalenia zawodowego

Mikołajewski Dariusz, Masiak Jolanta, Mikołajewska Emilia, Wójcik Grzegorz M.

Studia i Materiały Informatyki Stosowanej

|

2022

|

T. 14, nr 3

32--37

PL

Celem niniejszego badania poświęconego wielokryterialnej analizie wypalenia zawodowego jest wypełnienie istniejącej luki badawczej, wnosząc element nowości i umożliwiając przysżłosciowe oorównanie z innymi metodami analitycznymi stosowanym do oceny wypalenia zawodowego. Koncepcja wykorzystania MCA w analizie wyników wypalenia zawodowego wydaje się przydatna i efektywna. MCA działa w tym przypadku jako użyteczne narzędzie obliczeniowe. Może być skutecznie stosowane w obszarze wypalenia zawodowego i stresu zwiazanego z pracą, gdzie metodologie oparte na pojedynczych kryteriach dają niepewne wyniki, są dyskusyjne lub mogą być uznane za nieskuteczne, gdyż istotne dla własciwej oceny i podjęcie decyzji czynniki (organizacyjne, społeczne, środowiskowe i inne) nie mogą być wyrażone w kategoriach wartości obiektywnych lub są wyrażane lingwistycznie. Dalsze badania z wykorzystaniem logiki rozmytej mogą przynieść kolejny etap rozwoju proponowanej metody w kierunku podejścia całościowego.

EN

The aim of this study on multi-criteria analysis of job burnout is to fill an existing research gap, bringing an element of novelty and enabling a near comparison with other analytical methods used to assess job burnout. The concept of using the MCA in the analysis of occupational burnout outcomes appears useful and effective. The MCA acts as a useful computational tool in this case. It can be effectively applied in the area of job burnout and work-related stress, where single-criteria methodologies produce uncertain results, are debatable or may be considered ineffective, because the factors (organisational, social, environmental and other) relevant for proper assessment and decisionmaking cannot be expressed in terms of objective values or are expressed linguistically. Further research using fuzzy logic may bring the next step in the development of the proposed method towards a holistic approach.

17

Wielokryterialna ocena wariantów likwidacji „kopalni”, likwidowanej oznaczonej części zakładu górniczego, w aspekcie pozyskania metanu ze zrobów

Chmiela Andrzej, Smoliło Janusz

Rynek Energii

|

2022

|

Nr 6

37--50

PL

Likwidacja kopalni jest ostatnim i naturalnym etapem działalności górniczej. Proces prowadzący do likwidacji kopalni jest skomplikowany i kosztowny. W publikacji przeprowadzono analizę możliwości obniżenia kosztów likwidacji kopalni w aspekcie pozyskania metanu ze zrobów. Przedstawiono możliwe do przeprowadzenia warianty rozwiązań technicznych i wskazano wnioski wynikające z każdego z wariantów. Przy pomocy analizy jednokryterialnej i wielokryterialnej z zaproponowanych wariantów likwidacji wybrano warianty optymalne. Analiza ujawniła główne czynniki wpływające na przebieg procesu likwidacji kopalni i odmetanowania.

EN

The liquidation of the mine is the last and natural stage of mining activity. The process leading to the liquidation of the mine is complex and costly. The publication analyzes the possibility of reducing the costs of mine liquidation in terms of obtaining methane from goafs. The possible variants of technical solutions were presented and the conclusions resulting from each variant were indicated. Optimal variants were selected from the proposed liquidation variants by means of singleand multi-criteria analysis. The analysis showed the main factors influencing the course of the mine liquidation and methane drainage process.

18

Wielokryterialna ocena wybranych rozwiązań elewacji wentylowanych

Leśniak Agnieszka, Górka Monika

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 10

21--23

PL

Elewacje wentylowane stanowią alternatywę dla standardowych tynków elewacyjnych. Wykonuje się je z wykorzystaniem różnych płyt okładzinowych i konstrukcji rusztu. W artykule podjęto próbę wskazania najkorzystniejszego rozwiązania elewacji wentylowanej na podstawie przyjętych kryteriów oceny. Poddano analizie trzy warianty elewacji: z płyt aluminiowych przykręcanych do podkonstrukcji aluminiowej wkrętami samowiercącymi; z płyt kompozytowych zawieszanych na podkonstrukcji aluminiowej oraz z płyt włókno-cementowych nitowanych do podkonstrukcji. Do analizy wielokryterialnej wykorzystano metodę PROMETHEE II.

EN

Ventilated facades are an alternative to standard facade panels. It is made with the use of various materials for cladding panels and substructures. In the paper, the authors tried to determine the most advantageous solution for the execution of the ventilated facade on the basis of the 7 recognized evaluation criteria. Three variants of the facade were analysed: aluminium panels screwed to the aluminium substructure with self-drilling screws; composite panels suspended from the aluminium substructure; fibre-cement panels riveted for substructures for the multi-criteria analysis, the PROMETHEE II method was used.

19

Wielokryterialna analiza porównawcza wybranych rozwiązań naprawczych jednorodzinnego budynku mieszkalnego

Dziadosz Agnieszka, Baczyński Krzysztof, Rejment Mariusz, Wieczorek Damian

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 10

49--52

PL

Strategia zrównoważonego rozwoju sprzyja dążeniu do optymalizacji procesów budowlanych, w tym do optymalnego wykorzystania materiałów i rozwiązań technologicznych z pespektywy generowania kosztów utrzymania budynku, wynikających z różnej trwałości zastosowanych materiałów i wpływu ich zużycia na częstotliwość napraw. W artykule zaprezentowano wielokryterialną analizę porównawczą wybranych rodzajów robót naprawczych na podstawie oceny stopnia zużycia technicznego budynku metodą wizualną. W celu wyboru najlepszej technologii i materiałów do pokrycia dachu oraz wykonania posadzki wykorzystano trzy różne metody wielokryterialne: TOPSIS; AHP oraz PROMETHEE. Na podstawie uzyskanych wyników określono najkorzystniejsze rozwiązanie, pokazując jednocześnie przydatność wykorzystanych metod w procesie podejmowania decyzji.

EN

The sustainable development strategy favors the pursuit of optimization of construction processes, including the optimal use of materials and technological solutions from the perspective of generating the maintenance costs of the building resulting from the different durability of the materials used and the impact of wear on the frequency of repairs. The aim of the work is a multi-criteria comparative analysis of the proposed types of repair works based on the assessment of the degree of technical wear of the building using the visual method. In order to select the best technology and materials for roofing and flooring, three different multi-criteria methods were used, i.e.: TOPSIS, AHP and PROMETHEE. On the basis of the obtained results, the most favorable solution was determined, while showing the usefulness of the methods used in the decision-making process.

20

Problemy wielokryterialnego wyboru „zielonych” rozwiązań budowlanych na przykładzie dachu domu szkieletowego

Czarnigowska Agata, Bucoń Robert, Gierat Jakub

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 12

62--66

PL

W artykule porównano rozwiązania projektowe elementu budynku mieszkalnego o drewnianej konstrukcji szkieletowej. Zastosowano podejście często prezentowane w literaturze, bazujące na indywidualnym zestawie kryteriów (koszt, wybrane parametry użytkowe, wpływ na środowisko) i użyciu przyjętej metody szeregowania rozwiązań. Przykład ten służy wskazaniu wad i zalet upraszczania analiz ilościowych przy wyborze rozwiązań technologiczno-materiałowych w budownictwie.

EN

This paper compares designs of an element of a timber frame residential building. The authors applied an approach common in the literature on the subject, based on an individual set of criteria (cost, selected performance parameters, environmental impact) and the use of a predefined method of ranking solutions. This case is a base for discussing the advantages and disadvantages of simplifying quantitative analyses when selecting material solutions in construction.