Zanieczyszczenie żywności drobnoustrojami chorobotwórczymi powodującymi zatrucia pokarmowe stanowi realne zagrożenie dla zdrowia człowieka. W 2013 r. w krajach Unii Europejskiej najczęstszą przyczynę bakteryjnych zatruć pokarmowych stanowiły: bakterie Campylobacter spp. (214 779 przypadków zachorowań), Salmonella spp. (82 694), Yersinia spp. (6471), werotoksyczne Escherichia coli VTEC (6043) oraz Listeria monocytogenes (1763 przypadki). Występowanie ognisk zatruć pokarmowych było związane ze spożyciem zanieczyszczonych jaj i produktów jajecznych, ryb i produktów rybnych, wieprzowiny i produktów wieprzowych, owoców morza, mięsa mieszanego i wyrobów mięsnych. Najczęściej źródłem zatruć pokarmowych była żywność przygotowywana w domu, ale także w restauracjach, barach, szkołach i przedszkolach.
EN
Contamination of food with pathogenic microorganisms causing food-borne diseases poses a real threat to human health. In 2013, in the European Union the most common cause of bacterial food outbreaks accounted for bacteria Campylobacter sp. (214 779 cases), Salmonella sp. (82 694), Yersinia sp. (6471),verotoxin-producing Escherichia coli VTEC (6043) and Listeria monocytogenes (1763). The occurrence of food outbreaks was associated with the consumption of contaminated eggs and egg products, fish and fish products, pork and pork products, seafood, mixed meat and meat products. The most common source of food-borne diseases included foods prepared at home, but also in restaurants, bars, schools and kindergartens.
Występowanie zatruć pokarmowych u ludzi może być związane z obecnością wirusów w środkach spożywczych i wodzie. Żywność zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego może zostać zanieczyszczona przez kontakt z osobami chorymi, a także przez skażoną wodę, urządzenia lub opakowania. Najczęściej do zachorowań dochodzi po spożyciu żywności pochodzenia morskiego (ostryg, małż) oraz świeżych produktów (warzyw, owoców). Środki spożywcze mogą być zanieczyszczone norowirusami, rotawirusami lub wirusem zapalenia wątroby typu A oraz wirusem zapalenia wątroby typu E. Wirusy te nie mogą namnażać się w żywności, ale mogą przez długi czas pozostawać w środowisku i wywoływać zatrucia pokarmowe u ludzi. W większości krajów Unii Europejskiej stwierdzono wzrost zachorowań wywołanych spożyciem żywności zanieczyszczonej wirusami.
EN
The occurrence of food-borne diseases in humans may be associated with presence of viruses in food and water. Most food-borne infections are caused by noroviruses, rotaviruses, hepatitis A virus and hepatitis E virus. An increased number of food-borne viral outbreaks is recorded in the EU. Reasons for this include the improved diagnostic methods that have enhanced detection of some virus groups. Viruses may contaminate food either through contamination at source, principally through sewage pollution of the environment, or in association with food processing through inadequate hygiene practices of operatives or systems. Consequently, many different food products such as shellfish, fresh and frozen fruits, vegetables, and a great variety of ready-to-eat foods have been implicated in food-borne viral infections. Viruses do not multiply in foods, but may persist for extended periods of time as infectious particles in the environment or in food. At the EU-level as well in Poland it is unknown how much viral disease can be attributed to food-borne spread.
Zatrucia pokarmowe u ludzi mogą być związane z obecnością enterotoksyn gronkowcowych w żywności. W 2011 r. w krajach Unii Europejskiej stwierdzono wzrost zachorowań wywołanych spożyciem żywności zanieczyszczonej enterotoksynami gronkowcowymi. Najwięcej zatruć pokarmowych wywołanych przez enterotoksyny gronkowcowe związanych było z mieszaną żywnością (40%) oraz produktami piekarskimi (11,4%). Obecnie opisano 21 typów serologicznych enterotoksyn, oznaczonych literami od A do V.
EN
The occurrence of food-borne outbreaks in humans may be associated with a presence of staphylococcal enterotoxins in food. Most food-borne infections are caused by mixed food (40%). The highest number of food-borne outbreaks, caused by staphylococcal enterotoxins was recorded in the EU in 2011. The second most frequently single food category reported was bakery products (11.4%). Currently, there are described 21 staphylococcal enterotoxins, marked with letters A – V.
Do czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, niejednolite kryteria mikrobiologiczne powodowały problemy podczas urzędowej kontroli żywności. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2073/2005 z 15 listopada 2005 r. ujednolica kryteria mikrobiologiczne dotyczące środków spożywczych na poziomie unijnym. Rozporządzenie to zawiera dwa rodzaje kryteriów: kryteria bezpieczeństwa środków spożywczych oraz kryteria higieny procesu. Komisja Europejska wprowadziła zmiany do ww. rozporządzenia: rozporządzenie Komisji (WE) nr 1441/2007 z 5 grudnia 2007 r., nr 365/2010 z 28 kwietnia 2010 r. oraz nr 1086/2011 z 27 października 2011 r.
EN
Until the accession of Poland to the European Union, different microbiological criteria caused many problems in assessing food quality during official control. Commission Regulation (EC) No 2073/2005 of 15 November 2005 on microbiological criteria for foodstuffs consolidates, at the community level, the microbiological criteria for foodstuffs. The Regulation contains two types of criteria: food safety and process hygiene criteria. The European Commission has introduced the following amendments to the mentioned regulation: Commission Regulation (EC) No 1441/2007 of 5 December 2007, No 365/2010 of 28 April 2010 and No 1086/2011 of 27 October 2011.
Werotoksyczne szczepy Escherichia coli (VTEC) są odpowiedzialne za wywoływanie groźnych zachorowań u ludzi począwszy od biegunki krwotocznej aż po groźne w skutkach powikłania - zespół hemolityczno-mocznicowy (HUS) lub małopłytkową plamicę zakrzepową (TTP). Czasami mogą powodować nawet zejścia śmiertelne. Z danych Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wynika, że w Europie najczęściej izolowanym serotypem E. coli, wywołującym zachorowania u ludzi, był typ serologiczny O157. Jednak zachorowania u ludzi są również wywoływane innymi typami serologicznymi, takimi jak O26, O91, O103, O111, O113, O128, O145, O146. W ostatnim czasie w Niemczech przyczyną epidemii był werotoksyczny szczep Escherichia coli O104.
EN
Verotoxigenic strains of Escherichia coli are responsible for causing severe disease in humans ranging from hemorrhagic diarrhea to complications such as hemolytic-uremic syndrome (HUS) or thrombotic thrombocytopenic purpura (TTP). Sometimes, it may cause a fatal descent. According to data of European Food Safety Authority (EFSA), from among the serotypes belonging to VTEC, E. coli O157 is the most frequently isolated from food. However, it is observed that the disease in humans is also caused by other serotypes such as: O26, O91, O103, O111, O113, O128, O145, and O146. Recently, verotoxigenic E.coli O104 has been the reason for epidemics in Germany.
Omówiono znaczenie występowania bakterii chorobotwórczych w żywności oraz podano warunki umożliwiające ich rozwój. Przedstawiono sytuację epidemiologiczną w zakresie zatruć i zakażeń pokarmowych w ostatnich latach w Polsce. Przedstawiono również wyniki badań monitoringowych występowania Salmonella i Bacillus cereus w wybranych środkach spożywczych oraz w zakresie zanieczyszczenia ogólnego i pałeczkami Enterobacteriaeae mleka pasteryzowanego, które wykonały laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
EN
The paper discusses importance of the presence of pathogenic bacteria in food, providing the minimum conditions for their development. Presented is the epidemiological situation in the field of food poisoning and infections in recent years in Poland. The results of monitoring, carried out by the laboratories of the State Sanitary Inspection, the presence of Salmonella and Bacillus cereus in selected foods, and the general contamination as well as colony count of Enterobacteriaeae of pasteurized milk are also presented.
Omówiono charakterystykę i podstawowe definicje nowego projektu Rozporządzenia Komisji Europejskiej dotyczącego wymagań mikro-biologicznych dla środków spożywczych. Przedstawiono kryteria mikrobiologiczne dotyczące bezpieczeństwa żywności i omówiono kryteria higieny produkcji.
EN
The article presents the characteristics and the important definitions of the new draft of Commission Regulation on microbiological criteria for foodstuffs. The criteria: "food safety criterion" - applicable to products placed on the market and "process hygiene criterion" - a criterion indicating the acceptable functioning of the production process are presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.