Isocyanides are compounds with a triple bond between a nitrogen atom and a carbon atom. Thanks to this structure, there is an electron lone pair on the carbon atom, which allows these compounds to participate in many reactions in organic chemistry. Due to their properties and the number of reactions in which they can participate, this group has been applied in medicine. Both natural and synthetic isocyanides have antifungal, antibacterial, antimalarial, antiviral and anticancer properties. The reactions involving them allow for a much simpler and faster synthesis of many pharmaceuticals. In addition, these compounds have application properties, making it possible to obtain polymers. Despite the polymerization of these compounds raising many objections, many polymeric materials based on isocyanides have found applications both in science and in everyday life.
Obecnie wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych do celów innych niż militarne zyskuje na znaczeniu. Rozwój technologii lotniczych pozwala na odnalezienie nowych zastosowań dla tego typu statków powietrznych. Drony wykorzystywane są do celów transportowych, ratowniczych, przemysłowych, komercyjnych, rekreacyjnych, hobbystycznych itp. Nikt jednak nie stosuje ich do szeroko rozumianego transportu medycznego. Artykuł stanowi próbę przedstawienia propozycji zastosowania bezzałogowych statków powietrznych do celów związanych z medycyną. Cele te należy rozumieć jako transport komponentów medycznych, w tym: krwi do transfuzji, narządów do przeszczepów, leków czy szczepionek. W opracowaniu wskazano na czynniki mające wpływ na powodzenie realizacji takiej misji oraz przedstawiono wstępne założenia konstrukcji drona o przeznaczeniu medycznym. Ponadto zdefiniowano korzyści, jakie mogą płynąć z wdrożenia tejże koncepcji. Aktualnie transport jakichkolwiek produktów czy komponentów może odbywać się w sposób szybki i bezpieczny. Dlatego wiele firm stawia na rozwój technologii związanych z dronami. Opracowywane są technologie pozwalające na transport przesyłek czy paczek kurierskich z wykorzystaniem właśnie tego typu środków transportu. Również w medycynie bezzałogowe statki powietrzne zyskują na znaczeniu. Niezbędne są szybkie reakcje na pojawiające się problemy. Dla niektórych pacjentów każda sekunda może być na wagę życia, a drony pod względem szybkości stanowią konkurencję dla konwencjonalnych środków transportu. Celem pracy było określenie możliwości i zasadności wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych do celów medycznych. Wykorzystano przy tym analizę SWOT i FMEA, określając mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia związane z tą koncepcją. Ponadto przeprowadzono badanie ankietowe mające na celu poznanie opinii osób związanych ze środowiskiem medycznym i technicznym. Jak wskazano w opracowaniu potencjalnie, pod pewnymi warunkami, możliwe jest wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych do celów przewozu narządów, krwi oraz leków, jednak transport ten obarczony jest pewnym ryzykiem związanym zarówno z warunkami technicznymi, jak i błędami ludzkimi. Opracowanie definiuje te problemy, wskazując na możliwości przeciwdziałania im.
EN
Currently, the use of UAVs for non-military purposes is gaining importance. The development of aviation technology allows finding new applications for this type of aircraft. Drones are used for purposes like: transportation, industrial, rescue, commercial, recreational, hobbyist, etc. However, no one uses them for widely understood medical transport. The article is an attempt to present suggestions for the use of unmanned aerial vehicles for medical purposes. These purposes should be understood as the transport of medical components including blood for transfusion, organs for transplantation, medicines or vaccines. The paper points out the factors that affect the success of such a mission and presents the initial assumptions for the design of a drone for medical purposes. In addition, the benefits that may arise from the implementation of this concept are defined. Currently, the transport of all kinds products or components can be done quickly and safely. Therefore, many companies are focusing on the development of drone-based technologies. Technologies are being developed to allow the transport of parcels or courier packages using this type of transport. Unmanned aerial vehicles are also gaining importance in medicine. Quick reactions to emerging problems are necessary. For some patients every second can be vital and drones compete with conventional means of transport in terms of speed. The purpose of this study was to determine the feasibility and validity of using unmanned aerial vehicles for medical purposes. SWOT analysis and FMEA were conducted identifying the strengths, weaknesses, opportunities and threats associated with this concept. In addition, a survey was conducted to find out the opinions of those in the medical and technical community. As indicated in the study, it is potentially possible, under certain conditions, to use UAVs for the transport of organs, blood, and medicines; however, this transport entails some risks associated with both technical conditions and human factor. The study defines these problems indicating possibilities of counteracting them.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Odkrycie przez Wilhelma Roentgena niewidzialnego dla ludzkiego oka promieniowania, które obrazowało, jak wygląda wewnątrz ludzkie ciało, stało się przełomem w medycynie. Wówczas naukowcy rozpoczęli pracę i badania nad aparaturami, które wykorzystywane byłyby w leczeniu i diagnostyce chorób. Dzięki temu specjaliści mogą wykonywać badania rentgenowskie, tomografię komputerową, fluoroskopię, angiografię czy też radioterapię. Promieniowanie jonizujące znalazło szerokie zastosowanie w medycynie. Wykazano, że pewne narządy ludzkiego organizmu są wrażliwe na działanie promieniowania, w tym szpik kostny, układ chłonny oraz gałka oczna. Dopiero po kilku latach zauważono niekorzystne skutki dla organizmu w postaci wymiotów, wysypki, poparzeń skóry, zespołu szpikowego czy też zaćmy. Narażenie narządu wzroku na działanie promieniowania może powodować m.in. zaćmę, retinopatię, neuropatię nerwu wzrokowego czy dysfunkcję gruczołu łzowego. Podczas przeprowadzania procedur medycznych w postaci zdjęć rentgenowskich, tomografii komputerowej czy też radioterapii należy stosować osłony na oczy, które zmniejszają ilość padającego na ten obszar promieniowania. Świadomość pacjentów oraz personelu medycznego zmniejsza ryzyko wystąpienia niekorzystnych skutków w obrębie gałki ocznej i pozostałych narządów.
Chirurgia to temat tak rozległy i skomplikowany jak ludzkie ciało. Specjalizacje są coraz węższe, narzędzia coraz bardziej precyzyjne, historia coraz dłuższa. Największy postęp dokonał się w niej w ciągu ostatnich 100–150 lat, co nie zmienia faktu, że o wiele, wiele wcześniej ludzie badali ciała i sięgali po sposoby równie niebezpieczne co ostateczne, żeby pozbyć się bólu lub przynajmniej go zmniejszyć, usunąć zmianę skórną (np. narośl), czy oczyścić ropiejącą ranę. Do tych celów starano się znaleźć możliwie najostrzejsze narzędzie. Zanim doszliśmy do ostrzy stalowych, doskonale sprawdzały się naturalne surowce… przede wszystkim obsydian.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Skrzepy krwi zatykające tętnice mogą powodować udary niedokrwienne mózgu. Od 2015 r. standardową procedurą leczenia udarów jest mechaniczne usuwanie skrzepów (trombektomia). W artykule omówiono nową konstrukcję narzędzia do trombektomii i wynik badania jego wykorzystania.
Pracownicy placówek służby zdrowia są narażeni na wiele czynników, które zagrażają ich zdrowiu a nawet życiu. Lekarze należą do grupy pracowników służby zdrowia mającej bezpośredni kontakt z zagrożeniami, zwłaszcza biologicznymi i psychofizycznymi. Wśród nich pojawiają się tzw. „nowe” zagrożenia, które trudno zidentyfikować, zmierzyć i ocenić. O ile zagrożenia biologiczne są wskazywane przez specjalistów jako główne i priorytetowe w profilaktyce, to zagrożenia psychofizyczne – zwłaszcza psychospołeczne – są bagatelizowane. Ich wpływ na zdrowie i życie lekarzy jest istotny i determinuje zarówno jakość wykonywanej pracy jak również poziom ryzyka zawodowego pracy lekarzy. Istnieje potrzeba rzetelnej identyfikacji zagrożeń „nowych i pojawiających się” w celu minimalizowania ich wpływu na pracę, ale przede wszystkim zdrowie i życie lekarzy. W niniejszej pracy dokonano identyfikacji zagrożeń zawodowych w pracy lekarza, ze szczególnym uwzględnieniem tych, których rzetelna identyfikacja jest nie lada wyzwaniem. Przedstawione wyniki są częścią większej całości.
EN
Employees of health care institutions are exposed to many factors that threaten their health and even life. Doctors belong to the group of health professionals who have direct contact with threats, especially biological ones and psychophysical. Among them, so-called "New" threats that are difficult to identify, measure and evaluate. While biological threats are indicated by specialists as the main and priority in prevention, psychophysical threats – especially psychosocial ones – are underestimated. Their impact on the health and lives of doctors is important and determines both the quality of work performed and the level of occupational risk of doctors' work. There is a need for reliable identification of "new" threats and appearing "to minimize their impact on work, but above all health and life of doctors. This work identifies occupational hazards in the work of a physician, with particular emphasis on those whose reliable identification is quite a challenge. The presented results are part of a larger whole.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of the article is to compare the conditions and opportunities faced by researchers from two academic disciplines: medicine and architecture. In this comparison, one would like to discuss the elements of art and science present in both disciplines. Architecture (from the Greek architekton "master builder") - the art and science of shaping space to meet the physical and psychological needs of man (B. Zevi 1966. Medicine (from the Latin medicina "medical art") - an empirical science (one that is applied, based on observation or experience) covering all knowledge about human health and diseases and how to prevent and treat them. The foundation of the development of medicine, apart from scientific progress in all related fields, is the excellent combination of theory and practice in the form of medical universities with complexes of clinics. The matter is different in architecture, where the practical aspect is completely detached from universities and there are no “architecture polyclinics”.
PL
Celem artykułu jest porównanie warunków i możliwości uprawiania zawodu naukowca w dyscyplinie medycyny i architektury. Z tego porównania wysnute są wnioski i postulaty dla dyscypliny architektura. Architektura (grec. architecton „główny budowniczy”) – nauka empiryczna (stosowana), sztuka i nauka kształtowania przestrzeni w celu zaspokojenia fizycznych i psychicznych potrzeb człowieka. (B. Zevi 1966) Medycyna (łac. medicina „sztuka lekarska”) – nauka empiryczna (stosowana, oparta na doświadczeniu) obejmująca całość wiedzy o zdrowiu i chorobach człowieka oraz sposobach ich zapobiegania, oraz ich leczenia. Podstawą rozwoju medycyny, prócz postępu naukowego we wszystkich dziedzinach pokrewnych, jest doskonałe rozwiązanie polegające na łączeniu teorii z praktyką: Uniwersytet medyczny z zespołem klinik. Inaczej jest w architekturze, gdzie aspekt praktyczny jest zupełnie niezwiązany instytucjonalnie z uczelnią, brak jest „klinik architektury”.
Dokonano krótkiego przeglądu współcześnie podejmowanych kierunków badań i możliwych zastosowań sztucznej inteligencji AI (Artificial Intelligence). Podkreślono znaczenie AI dla automatyzacji wielu dziedzin działalności człowieka, zwłaszcza w wytwórczości, wraz z możliwymi konsekwencjami dla struktury rynku pracy. Zwrócono uwagę na możliwe rewolucyjne zmiany w medycynie, transporcie, technice wojennej i wielu innych dziedzinach. Wskazano na – możliwe w przyszłości – zasadnicze pozytywne zmiany w strukturach społecznych i dotyczące dobrobytu ludzkości, które mogą wynikać z zastosowań AI. Nie pominięto także możliwych zagrożeń egzystencjalnych dla rodzaju ludzkiego, które mogą być związane z niekontrolowanym rozwojem tej technologii.
EN
The paper briefly refers to the contemporary development and applications of the Artificial Intelligence. The article emphasizes importance of the many fields automation in human activities especially in industry production, indicating also possible changes in work market. The article refers to big changes in medicine, transportation, war techniques and in many other fields developed thanks to AI. The paper indicates possible future changes of the humankind social structure and prosperity, but also possible threats for humanity, that may be connected with uncontrolled AI development.
Wstęp i cele: Przegląd prac doktorskich został przeprowadzony by utworzyć zbiór dysertacji na temat chorób rzadkich oraz określić ich tematykę i metodykę badań. Materiały i metody: Wybór i charakterystykę prac przeprowadzono w oparciu o źródła drukowane przedstawiające listy wszystkich prac doktorskich obronionych w Uniwersytecie Kopenhaskim w latach 1977-1990, czasopismo „Københavns Universitets Årbog” i właściwe teksty dysertacji. Wyniki: Choroby rzadkie stanowiły ważne pole tematyczne dysertacji w zakresie medycyny w Uniwersytecie Kopenhaskim w latach 1980-1985. Spośród 233 dysertacji w 38 opisano badania chorób rzadkich jako pojedynczych chorób lub grup chorób. Ponadto prowadzono wiele innych prac naukowych związanych z chorobami o niskiej częstości występowania. Wnioski: Prace młodych naukowców z zakresu patogenezy, diagnostyki, leczenia, epidemiologii i historii odgrywają istotną rolę w poznawaniu problematyki chorób rzadkich. Niniejsze badanie przedstawia zakres tematyczny dysertacji i wskazuje na złożoność badanych problemów oraz różnorodność rodzajów badań i metod naukowych. Opisane rozprawy były i nadal są przydatne do dalszych badań.
EN
Introduction and aim: A review of doctoral dissertations was conducted to create a collection of dissertations on the topic of rare diseases and to define their topics and research methodology. Material and methods: The selection and characteristics of the papers were based on printed sources presenting lists of all PhD theses defended at the University of Copenhagen in the years 1977-1990, the journal ‘Københavns Universitets Årbog’ and texts of the proper dissertations. Results: Rare diseases were an important subject of dissertations in medicine at the University of Copenhagen over the period of 1980-1985. 38 of 233 theses in the field of medicine from this period were performed on rare diseases studied as individual illnesses or groups of diseases. In addition, many other scientific studies related to low-incidence diseases were carried out. Conclusion: The works of young scientists in the field of pathogenesis, diagnostics, treatment, epidemiology and history play an important role in learning the issues of rare diseases. This review presents the thematic scope and indicates the complexity of the examined problems and the diversity of the types of the research and the scientific methods. These dissertations were and still are useful for further research.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Owady spełniają kluczową rolę w ekosystemach. Ich zróżnicowana obecność jest ważna dla zrównoważonego rozwoju cywilizacji. Przedstawiono przykłady zastosowania chrząszczy (Coleoptera) i motyli (Lepidoptera) w lecznictwie. Szczególną uwagę poświęcono niektórym biologicznie aktywnym substancjom mającym działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwgrzybiczne, przeciwwirusowe i przeciwnowotworowe.
EN
Insects play a key role in ecosystems. Their diverse presence is important for the sustainable development of civilization. Examples of the use of beetles (Coleoptera) and butterflies (Lepidoptera) in treatment are presented. Particular attention has been given to certain biologically active substances that have antimicrobial, antifungal, antiviral and anticancer effects.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.