Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Application of geometric parameters in texture analysis of traditional stone walls

Gorączko Aleksandra, Gorączko Marcin

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 11

157--162

EN

The article presents the methodological basis of the proposed typology of façade textures for traditional rural and small-town buildings constructed of natural stone. Such structures can still be found in Poland, mainly in the Kraków-Częstochowa Upland, Lublin, Kielce, and Silesian regions, as well as further north, in the central part of the country. Increasingly, these types of buildings, due to their historical and architectural significance, are being protected by conservation efforts, revitalized, or designated as regional standards for contemporary construction projects. The premise for the undertaken research is the authors' belief that classical classifications of stone walls are too general to reflect their actual typological and regional diversity. The proposed methodology is based on determining geometric parameters, including the size and proportions of stone elements, their distribution in the wall, and the surface ratio of stone to mortar. The research was conducted on walls built of natural stone from the Uniejów area (central Poland). It involved the analysis of four selected textures roughly corresponding to wall types: wild, layered, regular and mosaic.

PL

W artykule zawarto metodyczne podstawy projektowanej typologii tekstur elewacyjnych w tradycyjnych budynkach wiejskich i małomiasteczkowych murowanych z naturalnego kamienia. Obiekty takie występują w Polsce na wyżynach Krakowsko- zęstochowskiej, Lubelskiej, Kieleckiej i Śląskiej, ale też bardziej na północ od nich, w środkowej części kraju. Coraz częściej tego typu budynki, ze względu na znaczenie historyczne i architektoniczne, są obejmowane ochroną konserwatorską, podlegają rewitalizacji lub są wskazywane jako regionalny wzorzec dla współczesnych realizacji budowlanych. Przesłanką do podjęcia badań była zbyt ogólna, naszym zdaniem, postać klasycznych klasyfikacji murów kamiennych, aby mogły one odzwierciedlać faktyczne ich zróżnicowanie typologiczne i regionalne. Proponowana metoda polega na wyznaczaniu wskaźników geometrycznych, obejmujących wielkość i proporcje elementów kamiennych, ich rozmieszczenie w murze oraz powierzchniowy udział kamienia i zaprawy. Badania przeprowadzono na przykładzie murów wznoszonych z naturalnego kamienia pochodzącego z okolic Uniejowa (centralna Polska). Polegały one na analizie czterech wybranych tekstur w przybliżeniu odpowiadających typom muru dzikiego, warstwowego, rzędowego i mozaikowego.

2

Dziedzictwo, reinterpretacja czy imitacja? – inspiracje tradycyjnym budownictwem wiejskim z naturalnego kamienia we współczesnej architekturze w rejonie Uniejowa

Gorączko Marcin, Gorączko Aleksandra

Inżynieria i Budownictwo

|

2024

|

R. 80, nr 4

196--201

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy formalnej i konstrukcyjnej kilkunastu kubaturowych obiektów budowlanych z rejonu Uniejowa, w środkowej części Polski. Wspólną cechą tych zrealizowanych w ciągu ostatnich 20 lat obiektów było zastosowanie naturalnego kamienia. Celem autorów było określenie, czy i w jakim zakresie tego typu rozwiązania są zgodne z tradycyjnym regionalnym wzorcem wynikającym z faktu, że na rozpatrywanym terenie od II połowy XIX wieku do końca lat 60. XX wieku bardzo dynamicznie rozwijało się nietypowe pod względem materiałowym dla tej części kraju budownictwo wiejskie bazujące na lokalnie eksploatowanych złożach wapiennego kamienia budowlanego (opoki). Badania objęły przede wszystkim takie cechy obiektów, jak: rejon pochodzenia materiału kamiennego, jego przeznaczenie, zastosowane techniki murarskie i kamieniarskie, program funkcjonalny obiektu oraz jego cechy architektoniczne. W pracy podjęto również dyskusję na temat tego, czy przywołane realizacje i im podobne mogą przyczynić się do popularyzacji wśród inwestorów zapomnianego w regionie materiału kamiennego, a jednocześnie spowodować skuteczniejszą niż dotychczas ochronę tradycyjnego budownictwa z miejscowego kamienia. Jest ono przykładem dziedzictwa architektonicznego zanikającego w wyniku postępujących modernizacji, dewastacji i rozbiórek.

EN

This paper focuses on the possibility of the continuity of traditional values through the architecture's formal, constructional, and plastic character, based on the analyses of a dozen or so buildings from the Uniejów region in the central part of Poland. A common feature of these structures constructed over the last 20 years was the use of soft limestone. The authors aimed to determine whether and to what extent these structures are consistent with regional rural architecture. In the analyzed area, from the second half of the 19th century to the end of the 1960s, construction based on locally exploited deposits of limestone developed dynamically, unusually in terms of materials for this part of the country. The analysis in this article covered primarily such features of the objects as the area of origin of the stone material, its purpose, the stonemasonry techniques used, the functional program of the object, and its architectural features. The article also discusses whether such contemporary architectural implementations can contribute to the popularization of abandoned stone material in the region and, at the same time, result in more effective protection of traditional construction made of local stone. It is an example of disappearing architectural heritage due to ongoing modernization or demolition.

3

Ryzyko zastosowania materiału zastępczego w procesie rekonstrukcji zabytkowych murów kamiennych na zaprawie glinianej

Terlikowski Wojciech, Sobczyńska Ewa, Gregoriou-Szczepaniak Martyna

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 11

90--95

PL

Proces rekonstrukcji zabytkowych konstrukcji kamiennych jest zagadnieniem złożonym i wymagającym wielu badań i analiz. Jednym z niezwykle ważnych aspektów jest ryzyko zastosowania niewłaściwego rozwiązania naprawczego do istniejącej materii. Ryzyko to w znacznej mierze obejmuje zagadnienia dotyczące analizy fizykochemicznej, ale także kompatybilność środowiskową czy realizacyjną. Chodzi zarówno o parametry zastosowanego materiału, w odniesieniu do materiału kamiennego, takie jak skład chemiczny, mineralogiczny, porowatość, parametry wytrzymałościowe itd., ale także o panujące warunki środowiskowe wpływające na ryzyko przeprowadzenia działań naprawczych, dostępność materiałów i sprzętu czy też o stopień wyszkolenia zespołu lokalnych pracowników. Wszystkie aspekty zostaną przedstawione w odniesieniu do konserwacji zabytkowych murów kamiennych na zaprawie glinianej. Zostaną im przypisane wartości punktowe wraz z opisem oraz zaprezentowany zostanie schemat określania wskaźnika ryzyka zastosowania materiału naprawczego w przypadku zabytkowych konstrukcji kamiennych na stanowisku archeologicznym w Tanais.

EN

The process of conservation of historic stone structures is a complex issue that requires a lot of research and analysis. One of the extremely important aspects is the risk of applying a substitute material to an existing one. This risk largely covers issues in the field of physico-chemical analysis, but also environmental or implementation compatibility. Therefore, we are talking here both about the parameters of the substitute material in relation to the stone one, such as chemical composition, mineralogical composition, porosity, strength parameters, etc., but also about the environmental conditions affecting the risk of carrying out conservation actions, the availability of materials and equipment or the level of training of the team local workers. All aspects will be presented in relation to the conservation of historic stone walls on an earth-based mortar, point values will be assigned to them with a description, and a way of determining the risk indicator for the use of substitute material will be presented. The algorithm will be used to determine the risk index for historic stone structures at the Tanais archaeological site.

4

Badania murów zamku w Będzinie z użyciem tomografii ultradźwiękowej

Drobiec Łukasz

Materiały Budowlane

|

2022

|

nr 6

60--62

PL

Mury zamku w Będzinie wzniesiono techniką „opus emplectum”. W wyniku oddziaływania zewnętrznych czynników atmosferycznych, a zwłaszcza wody opadowej i gruntowej wnikającej w szczeliny muru przez pęknięcia i spoiny, doszło do wielu awarii murów obronnych i murów samego zamku. Przeprowadzono nieniszczące badania ultradźwiękowe w celu stwierdzenia występowania pustek wewnętrznych w murach.

EN

The walls of the castle in Będzin were erected using the "opus emplectum" technique. As a result of the influence of external atmospheric factors, especially rainwater and groundwater penetrating into the cracks of the wall through cracks and joints, there were many failures of the defensive walls and the walls of the castle itself. Non-destructive ultrasonic tests were carried out to find the presence of internal voids in the walls.

5

Budownictwo z opoki wapnistej na terenie Lubelszczyzny

Drobek Katarzyna, Trochonowicz Maciej

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2021

|

T. 17, nr 4

64--73

PL

Na terenie Polski występują złoża skał wapiennych i pokrewnych, ich lokalizacja jest nierównomierna. Koncentracja tych złóż znajduje się głównie w południowych regionach kraju. W innych jego częściach występuje w znacznie mniejszych ilościach. Niniejszy artykuł skupia się głównie na przedstawieniu obiektów z obszaru Wyżyny Lubelskiej, który jest bogaty w złoża opoki wapnistej. Ze względu na jej dostępność, łatwość w pozyskiwaniu oraz stosunkowo dobre parametry fizyczne, na terenie Lubelszczyzny kamień ten wykorzystywano na masową skalę jako materiał murowy. Początki budownictwa z wykorzystaniem opoki sięgają prawdopodobnie X w. Jednak najstarsze zachowane obiekty z kamienia wapiennego na Lubelszczyźnie, tj. zamek w Janowcu i Kazimierzu Dolnym pochodzą z XVI w. W czasach obecnych materiał ten jest zdecydowanie rzadziej wykorzystywany ze względu na trudną dostępność i dość wysoką cenę.

6

Problemy utrzymania i sposoby naprawy uszkodzonych murów zamku w Będzinie

Drobiec Ł., Pająk Z.

Materiały Budowlane

|

2017

|

nr 11

49--51

PL

Zamek w Będzinie został zbudowany w pierwszej połowie XIV w. z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego. Mury zamku wzniesiono techniką „opus emplectum”. W wyniku oddziaływania czynników atmosferycznych, a zwłaszcza wody wnikającej w szczeliny muru przez pęknięcia i spoiny, a pochodzącej z opadów i z podłoża gruntowego zalegającego jednostronnie za częścią murów, doszło do znacznego osłabienia struktury murów, a lokalnie do ich rozpadu. W artykule opisano sposób naprawy uszkodzonych murów i sposób zabezpieczania murów istniejących.

EN

Castle in Bedzin was built in the first half of the fourteenth century on the initiative of King Casimir the Great. The walls of the castle were erected using the „opus emplectum” technique. As a result of external atmospheric influences, especially the water penetrating into the slits of the wall through cracks and welds, and from the precipitation as well as from the subsoil lying behind one side of the walls, there was a significant weakening of the wall structure and locally to their decay. The work describes methods of repairing damaged walls and secure existing walls.

7

Propozycja wykonania izolacji przeciwwilgociowej na murze kamiennym na przykładzie krypty średniowiecznego kościoła

Dankowski M.

Przegląd Budowlany

|

2011

|

R. 82, nr 4 dod.

65-70