Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ powstań śląskich 1919, 1920 i 1921 na powstanie i rozwój Akademii Górniczej w Krakowie

Barchański B.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 10

55--62

PL

Początek XX wieku był świadkiem wielu wydarzeń na arenie politycznej, gospodarczej i naukowej. Do grona najważniejszych wydarzeń odrodzonej Rzeczypospolitej można zaliczyć powstania śląskie. Zwycięstwo militarne i polityczne powstań śląskich umożliwiło przyłączenie istotnej części Górnego Śląska do Polski. Z punktu widzenia gospodarczego fakt ten miał kapitalne znaczenie dla polskiej gospodarki. Na niwie naukowej bardzo istotnym wydarzeniem było utworzenie w 1919 roku Akademii Górniczej w Krakowie. W niniejszym artykule podjęto próbę oceny wzajemnej zależności pomiędzy przemysłem górnośląskim a nowo powstałą Akademią Górniczą.

EN

In the beginning of the 20th century many events in the political, economic and scientific arena took place. The Silesian uprisings can be included among the most important events of the reborn Polish Republic. The military and political victory of the Silesian uprisings enabled annexation of a significant part of Upper Silesia to Poland. From the economic point of view, this fact was of great importance to the Polish economy. In the scientific area, the creation of the Mining Academy in Krakow in 1919 was a very important event. This paper the author attempts to assess the interdependence between the Upper Silesian industry and the newly established Mining Academy.

2

Powstańmy bracia wszyscy wraz – udział polskich absolwentów Akademii Górniczej w Leoben w zmaganiach o niepodległość i odbudowę Ojczyzny

Bernacka M., Chomicki G.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 10

5--18

PL

Z okazji jubileuszu odzyskania niepodległości artykuł przypomina postaci polskich inżynierów górniczych, uczestników zmagań o suwerenną Ojczyznę. Niektórzy walczyli o niepodległość z bronią w ręku, po czym podjęli trud integrowania i modernizacji przemysłu wydobywczego. Ważną rolę odgrywała grupa absolwentów Akademii Górniczej w Leoben z przełomu XIX i XX w., którzy brali czynny udział w procesie industrializacji ziem polskich. W wolnym już kraju pracowali w różnych gałęziach górnictwa, by potem doznać goryczy okupacyjnej klęski i poniewierki. Pozostali jednak wierni ideałom patriotycznym przyswojonym w leobeńskim stowarzyszeniu studenckim. Nierzadko, zaniedbując prywatne interesy, poświęcili się służbie dla kopalni i z determinacją starali się poprawić warunki pracy górników. Więzy koleżeństwa, przyjaźni i korporacyjnej solidarności pomagały im przetrwać ciężkie chwile.

EN

On the anniversary of Poland reclaiming independence, the article commemorates the Polish mining engineers who partook in the struggle for a free motherland. Many of them fought for independence with a gun in hand and afterwards participated in the effort to integrate and modernise the mining industry. A key role was played by the graduates of the Mining Academy in Leoben at the turn of the 20th century. They actively took part in the industrialisation process on the Polish land. After the country was freed they worked in various branches of the mining industry only to feel the bitterness of German occupation and ill-treatment shortly after. They, however, remained faithful to their patriotic ideals they had learnt in the Leoben student association. Often, neglecting their personal interest, they sacrificed themselves in service of the mine and were determined to improve the working conditions of the miners. The bonds of camaraderie, friendship and corporate solidarity allowed them to survive those difficult times.

3

Inżynierowie górnicy niepodległej Polski liderami integracji górniczej na świecie – rola organizacji Światowy Kongres Górniczy

Czaja P., Dubiński J.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 10

63--72

PL

Przedstawiono znaczenie powstałej w 1919 roku Akademii Górniczej w Krakowie, która stała się kuźnią polskich kadr inżynierskich i naukowo-badawczych dla niepodległej Polski. Tym samym zrealizowały się marzenia Stanisława Staszica o rozwoju polskiego górnictwa jako podstawy dla gospodarki narodowej. Podkreślono także aktywność kadry profesorskiej i pracowników dzisiejszej Akademii Górniczej-Hutniczej w wydarzeniach związanych z obroną ojczyzny w różnych okresach jej historii. Na przykładzie międzynarodowej organizacji „Światowy Kongres Górniczy” pokazano działalność polskich inżynierów górników na rzecz integracji i współpracy ludzi górnictwa na świecie.

EN

This paper presents the significance of the AGH University of Science and Technology in Krakow, established in 1919, which became the forge of Polish engineering and research staff in the independent Poland. Thus, the dreams of Stanislaw Staszic on the development of Polish mining industry as the basis for the national economy came true. The paper also emphasizes the activity of the professors’ staff and employees of today’s AGH University of Science and Technology, related to the defence of the homeland in various periods of its history. Focusing on the international organization “World Mining Congress”, the activity of Polish mining engineers for the integration and cooperation of mining members in the world was presented.

4

Próba oceny Akademii Górniczej i przemysłu Górnego Śląska w latach 1919-1949

Barchański B.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2008

|

nr 2

40-48

PL

Początek XX w. był świadkiem wielu wydarzeń na arenie politycznej, gospodarczej i naukowej. Do najważniejszych wydarzeń w historii odrodzonej Rzeczpospolitej można zaliczyć powstania śląskie. Zwycięstwo militarne i polityczne powstań śląskich umożliwiło przyłączenie istotnej części Górnego Śląska do Polski. Fakt ten miał kapitalne znaczenie dla polskiej gospodarki. Na niwie naukowej bardzo istotnym wydarzeniem było utworzenie w 1919 r. Akademii Górniczej w Krakowie. W niniejszym artykule podjęto próbę oceny wzajemnej zależności pomiędzy przemysłem górnośląskim a nowo powstałą Akademią Górniczą.

EN

The beginning of XX century was a witness of many events on the political, economic and scientific arena. Among the most important ones of the new rebirth Republic of Poland are Silesian uprisings. Military and political victory of the Silesian uprisings allowed for the incorporation of essential part of Upper Silesia to Poland. This fact had a fundamental significance for Polish economy. In the scientific sphere setting up of the Mining Academy in Krakow in 1919 was a very important event. The article tries to assess the mutual relation between Upper Silesian's industry and the newly created Mining Academy.

5

Banska Stiavnica - the crown jewel among the Slovak mining cities

Rybar P., Lichner M.

Geoturystyka

|

2007

|

nr 2

35-46

EN

As it is narrated in an old legend, the history of Banska Stiavnica has commenced on the slopes of the hill named Glanzenberg. A young boy was playing the shepherd's pipe and observing the surrounding countryside while guarding his goats. Suddenly, he noticed two lizards bathing in the sun. They seemed to be covered by golden and silver dust. The shepherd tried to catch them, but they were fast enough to run away and find a shelter under a stone. When he rolled the stone aside, the intense glitter of gold and silver ore blinded his eyes. Nowadays it is hard to guess the truth hidden in the legend. The matter of the fact is that grateful citizens included both lizards into the medieval coat of arms and, by now, many of the old downtown buildings display this motif.

PL

Jak mówi stara opowieść, historia Bańskiej Szczawnicy rozpoczęła się na stokach wzgórza zwanego Glanzenberg. Pastuszek pilnował tu stada kóz, grając na fujarce i obserwując okolicę. Nagle chłopiec zobaczył dwie jaszczurki wygrzewające się w słońcu. Jaszczurki wydawały się być pokryte złotym i srebrnym pyłem. Pastuszek próbował je schwytać, ale uciekły i ukryły się pod kamieniem. Gdy chłopiec odwrócił kamień oślepił go błysk złota i srebra. Trudno rozstrzygnąć, ile w tej legendzie jest prawdy, ale wdzięczni mieszkańcy umieścili obie jaszczurki w średniowiecznym herbie miasta, a motyw jaszczurki obecny jest w wielu miejscach starego miasta.

6

Historia i Współczesność. Jan Mieroszewski - Górnik z "Terra banensium"

Wójcik A.

Budownictwo Górnicze i Tunelowe

|

2007

|

nr 2

35-43

PL

Wśród niewielu polskich specjalistów, podejmujących w XVIII wieku studia na zagranicznej uczelni, był Jan Mieroszewski. Górnik z wykształcenia (Akademia Górnicza w Bańskiej Szczawnicy na Słowacji), a także późniejszy dyrektor górnictwa Wolnego Miasta Kraków. W dziele "Wywód Ogólny o Użyteczności..." twierdził, że ziemia skrywa szereg tajemnic i tylko dobrze wykształceni specjaliści mogą zapewnić znalezienie i eksploatację szeregu złóż, z korzyścią dla całego narodu. Jan Mieroszewski w swoim dziele, po raz pierwszy w piśmiennictwie polskim, wymienił nauki przyrodnicze oraz pogrupował je i określił ich przydatność dla górnictwa. Wprowadził także termin "budownictwo podziemne". "Terra banensium" - czyli kraina górników, tak w średniowieczu określano rejon eksploatacji srebra i złota w Bańskiej Szczawnicy.

EN

Jan Mieroszewski was among a few Polish specialists undertaking in the XVIII century the studies at foreign technical universities. He was a miner by education (Mining Academy in Banska Szczawnica in Slovakia), and then a mining Director of a Free Town of Cracow. In the section titled "General Argument on Usability ..." he stated that the ground Hades a number of secrets and only well educated specialists can secure Discovery and exploitation of a number of deposits with the benefits for the whole nation. Jan Mieroszewski in his masterpiece for the first time in Polish literature mentioned the natural science and grouped them and determined their usability for mining. He also introduced the term "underground construction". "Terra banensium" - or the land of Miners is the name used in the Medieval Times for the exploitation region of silver and gold in Banska Szczawnica.

7

Akademia Górnicza w okresie okupacji hitlerowskiej

Śliwiński S.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2001

|

R. 40, nr 3

35-37

PL

Od samego początku okupacji władze niemieckie zakładały w swoich dalekosiężnych planach doszczętne biologiczne wyniszczenie narodu polskiego. W pierwszym rzędzie przyjęły taktykę systematycznego niszczenia inteligencji polskiej. Na terenach włączonych do Rzeszy zlikwidowano całkowicie polskie szkolnictwo. Jedynie w tzw. Generalnej Guberni pozostawiono szkoły powszechne i kilka szkół zawodowych. Zamiary okupanta dobitnie wyraził gestapowiec Bruno Muller w czasie tzw. "Sonderaktion Krakau" 6 listopada 1939 r. - zwracając się do naukowców krakowskich uczelni oświadczył butnie: "Polakom nauka nie jest potrzebna w stopniu wyższym od podstawowego". Zebranych 183 profesorów i młodszych pracowników naukowych aresztowano i wywieziono do obozu koncentracyjnego. Podobne akcje lub indywidualne aresztowania wśród inteligencji miały miejsce na terenie całej Polski.