W artykule opisano oddziaływanie pioruna na drzewa i zasady montażu instalacji piorunochronnej na drzewach wg normy NFPA 780:2004 - amerykańskiej organizacji National Fire Protection Association. Przedstawiono instalację piorunochronną na 700-letnim dębie Bartek w Zagnańsku k. Kielc.
EN
The article describes the impact of lightning on trees and the principles of mounting a lightning protection system on trees according to NFPA 780:2004 standard of American National Fire Protection Association. Lightning protection installation on 700-year-old Bartek oak in Zagnańsk near Kielce was presented.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents a comparison of results of determining the lightning current flow in the shield wires of a high voltage line, using the model of lightning in the form of a lumped current generator and the antenna model, which takes the electromagnetic coupling into account. The usability of these two models is discussed.
PL
Przedstawiono porównanie wyników wyznaczenia rozpływu prądu piorunowego w linkach odgromowych linii wysokiego napięcia, z użyciem modelu pioruna w postaci skupionego generatora prądowego oraz modelu antenowego, uwzględniającego sprzężenie elektromagnetyczne. Przedyskutowano użyteczność tych dwóch modeli.
Artykuł przedstawia krótkie notki biograficzne niemieckich naukowców, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój ochrony odgromowej. Wyjaśniono, na czym polegało osiągnięcie każdego naukowca.
EN
The article presents short biographical notes of German scientists who made a significant contribution to the development of lightning protection. The work explains what each scientist achieved.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Opisano wyrażenia matematyczne często stosowane podczas modelowania przebiegów prądu wyładowania atmosferycznego. Przedstawione wzory są użyteczne zarówno podczas obliczeń analitycznych, jak i numerycznych dotyczących analizy zagrożenia piorunowego obiektów i przewodzących instalacji.
EN
Mathematical expressions frequently used for the modeling of the atmospheric discharge current waveforms are described. The presented formulas are useful for both analytical and numerical calculations related to the analysis of lightning hazard of objects and conductive installations.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of experimental research was to measure disturbances in the unmanned aircraft circuits subjected to pulsed, strong magnetic field. It's equal to the disturbances during lightning strike. The Marx generator and the Helmloltz coil were used for the tests. The tested object was placed in the center of Helmholtz coil.
PL
Celem badań eksperymentalnych był pomiar zakłóceń w obwodach bezzałogowych statków powietrznych poddanych działaniu impulsowego, silnego pola magnetycznego. Odzwierciedlało to zakłócenia powstające podczas wyładowania atmosferycznego. Do badań wykorzystano generator Marksa oraz cewkę Helmloltza. Badany obiekt umieszczono wewnątrz cewki Helmholtza.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Spektakularny rozwój gospodarczy, techniczny i technologiczny, jaki obserwujemy we współczesnym świecie, pociąga za sobą konieczność rozbudowy infrastruktury elektroenergetycznej, zarówno sieci dystrybucji, jak i instalacji wytwarzających energię elektryczną. W ostatnich latach głównym celem branży energetycznej jest pozyskiwanie energii z odnawialnych źródeł takich jak słońce, wiatr, fale morskie, woda, wodór. Obok tych szeroko znanych i stosowanych źródeł energii pojawiają się informacje dotyczące wykorzystania energii wyładowań atmosferycznych. Wiedza na temat pozyskiwania i gromadzenia energii z tego źródła nadal jest niewielka. Wielokrotnie podejmowano próby uzyskania energii z pioruna, by użyć jej m.in. do oświetlenia miast. Podczas jednego z takich eksperymentów w latach 60. zginęło kilku japońskich naukowców.
In this paper, a study of the lightning phenomenon and its harmful effect on Aqaba Thermal Power Station (ATPS), located in the south-western border of Jordan, is presented using the Electromagnetic Transients Program – Alternative Transients Program (EMTPATP). This study has been arisen due to an installation need of appropriate lightning arresters (LAs) for the 15/410 kV step-up transformers of the ATPS to eliminate the destructive effect of lightning. The simulation is carried out for two cases, once without using LAs and once more with using them. Two scenarios are applied for each of these cases, once when lightning strikes the primary side of the transformer and once more when it strikes the secondary side. The results obtained by the simulation indicate the necessity of LAs installation. This study, with using the EMTP-ATP program, is done for the first time with additional details that help researchers, designers, and engineers to get a broad overview of the ATPS in order to protect it against lightning.
Zagrożenie piorunowe obiektów budowlanych i ich wyposażenia zależy w szczególności od ich właściwości i warunków środowiskowych, w których się one znajdują. Fakt ten determinuje potrzebę powiązania zasad ochrony odgromowej obiektu z jego strukturą, wyposażeniem i otaczającym go środowiskiem. Czyniąc takie założenie należy wnioskować, iż nie da się omawiać rozwoju zasad ochrony odgromowej obiektów budowlanych w oderwaniu od ich strukturalno-wyposażeniowego postępu technologicznego.
The paper presents an analysis of overvoltages caused by a direct lightning strike in intrusion detection system equipped with underground radiating cable sensors. Waveforms of currents and voltages in the system components are calculated using analytical formulas basing on a transmission-line model in the frequency domain. The time-domain waveforms are computed using the inverse fast Fourier transform (IFFT). Three network configurations of the intrusion detection system are analyzed.
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Tool for the Analysis of Radiations from lightnings and Sprites (TARANIS) is a French Space Agency’s (CNES) satellite mission planned for launch in 2020. It is designed for investigating phenomena related to thunderstorm activity, transient luminous events (TLEs) and amongst them - red sprites. The satellite is equipped with cameras, photometers, energetic particles detectors, ion probe and electromagnetic sensors of wide frequency spectrum. It will be the most versatile satellite for measuring TLEs ever sent to space. In this article, theories that are fundamental for understanding sprites and sprites-related measurements of TARANIS mission are presented. The current state of sprites phenomenology and their possible generation mechanisms are presented. The article briefly covers streamer discharges, cloud charge structure at the TLE occurrence, electric breakdown of the air and Runaway Relativistic Electron Avalanche (RREA). At the end, TARANIS mission equipment and goals that are related to presented theories are presented.
Coraz wyższa podatność współczesnych urządzeń na powstawanie szkód w wyniku przepięć skłoniła do opracowania prostego eksperckiego systemu oceny ryzyka strat piorunowych. Przeznaczony jest on dla przedsiębiorców i osób zarządzających nieruchomościami, pracowników zakładów ubezpieczeń odpowiedzialnych za ocenę ryzyka i likwidację szkód oraz dla pośredników ubezpieczeniowych. Pozwala na szybką jakościową ocenę ryzyka wystąpienia zniszczeń powodowanych przez wyładowania piorunowe, nakreślając równocześnie kroki, które należy przedsięwziąć w celu minimalizacji tego ryzyka. W artykule przedstawione zostaną zalecenia Polskiej Izby Ubezpieczycieli w zakresie ochrony odgromowej i przepięciowej.
EN
The increasing susceptibility of modern equipment to damage caused by overvoltages has led to the development of a simple expert system for assessing the risk of lightning losses. It is designed for entrepreneurs and property managers, employees of insurance companies responsible for risk assessment and claims handling and insurance intermediaries. It allows rapid qualitative assessment of the risk of lightning damage while outlining the steps that must be taken to minimize this risk. The article will present some recommendations of the Polish Insurance Association on lightning and overvoltage protection.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper describes selected studies in the field of lightning and their effects carried out over the years at the Rzeszow University of Technology, which used modular impulse generators MIG0618SS and MIG0600MS. This apparatus dedicated to testing of avionics to induced lightning transients in accordance with DO-160 standard has also proved useful for other applications. The analysis of the previous research was done in terms of the applied solutions of test experimental setups and the parameters and configurations of the impulse generators.
PL
Artykuł przedstawia wybrane badania w obszarze oddziaływań wyładowań atmosferycznych, w których wykorzystano modułowe generatory udarów prądowych i napięciowych, służące do prób odporności awioniki na wtórne efekty wyładowań atmosferycznych. Skupiono się głównie na przedstawieniu dotychczasowych badań pod kątem zastosowanych rozwiązań konfiguracyjnych oraz zadanych parametrów udarów.
W pracy opisano budowę i podstawy funkcjonowania systemu detekcji i lokalizacji wyładowań atmosferycznych Blitzortung. Początkowe rozdziały opisują podstawy dotyczące działania tego typu systemów, zakresy częstotliwości stosowane przy detekcji wyładowań oraz najczęściej stosowane metody detekcji i lokalizacji wykorzystywane w tego typu systemach. Wspomniano także o innych komercyjnych systemach detekcji i lokalizacji wyładowań pracujących na świecie. Opisano zalety i wady systemów detekcji pracujących na niskich i na wysokich częstotliwościach. Szerzej opisano funkcjonowanie systemu Blitzortung a także elementy wchodzące w skład każdej stacji detekcji, rodzaje obecnie działających stacji (wersje urządzeń o nazwach RED i BLUE), ich możliwości i funkcjonalność. Opisano rodzaje i budowę anten używanych do detekcji pola elektromagnetycznego przez stacje systemu Blitzortung. Na przykładzie kontrolera w wersji RED pokazano działanie stacji odbierającej sygnały z anten i jego możliwości w zakresie filtracji sygnałów nie pochodzących od wyładowania. Pokazano rozmieszczenie stacji detekcji na ternie centralnej Europy i USA. Opisano wybrane inne możliwości jakie daje system Blitzortung i porównano jego możliwości z systemami profesjonalnymi. Pokazano przykładowe rejestracje systemu w postaci wycinka mapy z zaznaczonymi miejscami wyładowań a także mapę gęstości wszystkich wyładowań zarejestrowanych przez system w roku 2015 na terenie Polski oraz przykładowe zarejestrowane charakterystyki czasowe wyładowania.
EN
This paper describes the structure and basis of the Blitzortung system for detection and location of lightning. The initial chapters describe the basis for the operation of such systems, frequency bands used for the detection of lightning and the most frequently used method for the detection and location used in such systems. Also mentioned other commercial systems, lightning detection and location of operating in the world. Paper show the advantages and disadvantages of detection systems operating at low and high frequencies. Described in more detail the Blitzortung system and the elements included in each detection station, the types of currently operating station (device versions named RED and BLUE), their features and functionality. Described the types and construction of antennas used to detect the magnetic and electric fields by the stations of the Blitzortung system. Shows the position of detection stations on the area of central Europe and the USA. In the next part the paper describes some of the possibilities offered by the Blitzortung system. In example the controller version RED shows the effect of the station receiving signals from the antenna and its possibilities for filtering signals which not coming from the discharge. Also describes some other features offered by the Blitzortung system and compared it with professional systems. Show some example from registration in the form of a map section with marked locations of discharge, map of density all discharges recorded by the system in 2015 on Poland area and sample time characteristics of discharge.
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Results of calculations of overvoltages caused by a direct lightning strike to an underground coaxial cable are presented. Analytic formulas are used in the frequency domain. The time-domain waveforms are computed using the Inverse Discrete Fourier Transform (IDFT).
PL
Przedstawiono wyniki obliczeń przepięć spowodowanych przez bezpośrednie uderzenie pioruna w podziemny kabel koncentryczny. Wykorzystano wzory analityczne sformułowane w dziedzinie częstotliwości. Przebiegi w dziedzinie czasu obliczono z zastosowaniem Odwrotnej Dyskretnej Transformacji Fouriera (IDFT).
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This paper presents a ground potential rise (GPR) and voltage difference measurement results. Measurements were made for a model of a pole installed in homogeneous ground. The test stand was built in high voltage lab. It allows safe high voltage testing of different types of ground systems. During measurements current and voltage surges were produced by the UCS 500M impulse generator. The prepared physical model makes it possible in the future to investigate different methods of reducing the value of touch and step voltages in the vicinity of earth systems.
PL
W artykule przestawiono wyniki pomiarów wzrostu potencjału ziemi i różnicy napięć dla modelu słupa zainstalowanego w jednorodnej ziemi. Specjalnie zbudowane stanowisko badawcze umieszczono w laboratorium wysokich napięć. Konstrukcja i lokalizacji umożliwiła prowadzenie badań różnych typów systemów uziomowych w sposób bezpieczny z wykorzystaniem generatorów prądów udarowych wysokiego napięcia. Podczas badań udary prądowo-napięciowej wytwarzał generator udarowy UCS 500M. Zbudowane stanowisko badawcze umożliwi w przyszłości badanie różnych metod ograniczania poziomów napięć krokowych i dotykowych w pobliżu elementów systemu uziomowego.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the results of studies on the effects of lightning current through various types of lightning cross connectors forming a comprehensive lightning protection system. The tests were conducted to demonstrate that the H class current described in EN 62561-1 for protection level I is insufficient to adequately assess the suitability of the connector for use in an explosive atmosphere where it may be a source of ignition of the explosive atmosphere.
PL
W artykule przestawiono wyniki badań skutków przepływu prądu piorunowego przez różnego rodzaju złącza odgromowe łączące elementy tworzące kompleksowy system ochrony odgromowej. Badania przeprowadzono celem wykazania, iż prąd według klasyfikacji H opisanej w normie PN-EN 62561-1 dla poziomu ochrony I jest niewystarczający celem właściwej oceny przydatności złącza do stosowania w strefie zagrożonej wybuchem, gdzie może stanowić źródło zapłonu atmosfery wybuchowej.
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Coraz wyższa podatność współczesnych urządzeń na powstawanie szkód w wyniku przepięć skłoniła do opracowania prostego eksperckiego systemu oceny ryzyka strat piorunowych. Przeznaczony jest on dla przedsiębiorców i zarządzających nieruchomościami, pracowników zakładów ubezpieczeń odpowiedzialnych za ocenę ryzyka i likwidację szkód oraz dla pośredników ubezpieczeniowych. Pozwala on na szybką jakościową ocenę ryzyka zniszczeń powodowanych przez wyładowania piorunowe nakreślając równocześnie kroki, które należy przedsięwziąć w celu minimalizacji tego ryzyka. W artykule przedstawione zostaną zalecenia Polskiej Izby Ubezpieczycieli w zakresie ochrony odgromowej i przepięciowej.
EN
The increasing susceptibility of modern equipment to damage caused by overvoltages has led to the development of a simple expert system for assessing the risk of lightning losses. It is designed for entrepreneurs and property managers, employees of insurance companies responsible for risk assessment and claims handling and insurance intermediaries. It allows rapid qualitative assessment of the risk of lightning damage while outlining the steps that must be taken to minimize this risk. The article will present some recommendations of the Polish Insurance Association on lightning and overvoltage protection.
Rosnący poziom szkód w urządzeniach przytorowych w trakcie nasilających się w ostatnich latach nawałnic burzowych stał się przyczyną rozpoczęcia prac badawczych nad możliwymi sposobami ich istotnego ograniczenia. W efekcie prowadzonych badań wypracowany został system ochrony, który w postaci zasad realizacji ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi i przepięciami w strefie oddziaływania sieci trakcyjnej DC 3 kV w połączeniu z wymaganiami ochrony przeciwporażeniowej zamieszczonymi w opracowaniu [11] jest wprowadzany do stosowania przez PKP PLK S.A. Zagadnienia te są przedmiotem niniejszego artykułu.
EN
Implementation of modern railway traffic control systems, based on sensitive electronic trackside equipment, causes necessity of modernization of lightning protection measures. Although currently used horn air spark gaps, which were developed in the 50's of last century, are capable to withstand impact of direct lightning strike currents, however cannot provide properly low voltage protection level required by electronic trackside systems. Development of group open connection system provided by itself protection against direct lightning strikes by application of an overhead group connection wire which acts as a natural horizontal air termination wire. Required voltage protection level can be provided by application of arresters based on varistors. However varistors are not capable to withstand surge currents of direct lightning strikes. Therefore the optimal solution is overvoltage protection system based on coordinated horn air spark gaps - capable of conducting lightning currents, and varistors - providing low voltage protection level. Coordination of such system was successfully proven during field tests conducted in 2015.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Problematyka artykułu dotyczy energii biernej odbiorników niskiego napięcia. Omówiono wybrane, obowiązujące zapisy dyrektyw, rozporządzeń i norm. Przedstawiono metodykę rozliczania energii biernej. Zaprezentowano wyniki badań i analiz dotyczących pomiarów składowych energii w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia (w tym także obwodów oświetleniowych).
EN
The issue of the paper relates to reactive energy consumed by low-voltage receivers. Chosen directives, regulations and standards being in force in Poland are discussed. The method for reactive energy settlement is presented as well. The results of researches and analyses are presented, referring to measurements of energy components performed in low-voltage installations (including lighting installations).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.