Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Omówienie technologii bloku gazowo-parowego w Ostrołęce w kontekście bezpieczeństwa KSE

Karwowski Przemysław, Kiełbasa Jarosław, Juszkiewicz Marek, Szafraniec Marek

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2025

|

R. 93, nr 5

18--21

PL

W artykule przedstawiona została technologia bloku CCGT Ostrołęka. Opisany został cykl kombinowany. Omówiona została: turbina gazowa, turbina parowa, generator oraz kocioł HRSG. Ponadto przedstawione zostały budynki pomocnicze bloku w Ostrołęce. W kolejnej części omówiono wpływ bloku CCGT w Ostrołęce na bezpieczeństwo energetyczne Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

EN

The article presents the technology of Ostrołęka CCGT unit. The combined cycle has been described. The individual gas turbine, steam turbine, generator and HRSG boiler are also discussed. In addition, the auxiliary buildings of the Ostrołęka unit are presented. The next section discusses the impact of the Ostrołęka CCGT unit on the energy security of the Polish Power System.

2

Sociological analysis of public opinion on the construction of a nuclear power plant in Kazakhstan

Mussin Beimbet, Aitimova Diana, Sultangaziyeva Gulbaram, Mussina Zukhra, Kosherbayeva Aigul

Polityka Energetyczna

|

2025

|

T. 28, z. 1

151--172

EN

The prospect of constructing a nuclear power plant (NPP) in Kazakhstan has been intermittently discussed since the mid-1990s. It was not until 2021 that the issue received significant governmental attention due to predictions of an imminent energy deficit. An information imbalance exists, with authorities presenting the NPP as the sole solution to potential energy shortages and economic stagnation. The Kazakh government has announced a national referendum to decide, highlighting the country’s leadership in uranium production and the need to advance its nuclear science. Despite these developments, significant concerns remain regarding the risks and consequences of building the NPP, as the public lacks sufficient information about the project’s prospects and potential impacts. The population has more questions than answers, reflecting a need for comprehensive and accurate information from the state. Public engagement is essential for the successful implementation of the NPP project. The government has initiated public discussions and hearings to achieve consensus and address public concerns. These efforts are critical, as public support is necessary for the project. This study explores public awareness, transparency, and trust in the government’s nuclear energy policy. It employs a sociological online survey to gauge public opinion and includes information from government materials, news articles, and a review of international experiences in nuclear energy. The findings underscore the importance of informed public engagement and transparent communication in successfully implementing nuclear energy projects in Kazakhstan.

PL

Perspektywa budowy elektrowni jądrowej (EJ) w Kazachstanie była z przerwami dyskutowana od po łowy lat 90. ubiegłego wieku. Dopiero w 2021 r. kwestia ta zyskała znaczącą uwagę rządu ze względu na prognozy dotyczące zbliżającego się deficytu energii. Obecnie brakuje równowagi informacyjnej, a władze przedstawiają elektrownię jądrową jako jedyne rozwiązanie potencjalnych niedoborów energii i stagnacji gospodarczej. Rząd Kazachstanu ogłosił ogólnokrajowe referendum w celu podjęcia decyzji, podkreślając wiodącą pozycję kraju w produkcji uranu i potrzebę rozwoju nauki o energii jądrowej. Pomimo tych wydarzeń, nadal istnieją poważne obawy dotyczące ryzyka i konsekwencji budowy elek trowni jądrowej, ponieważ społeczeństwo nie posiada wystarczających informacji na temat perspektyw projektu i jego potencjalnych skutków. Społeczeństwo ma więcej pytań niż odpowiedzi, co odzwierciedla potrzebę uzyskania wyczerpujących i dokładnych informacji od państwa. Zaangażowanie społeczeństwa jest niezbędne dla pomyślnej realizacji projektu elektrowni jądrowej. Rząd zainicjował publiczne dyskusje i przesłuchania w celu osiągnięcia konsensusu i rozwiania obaw spo łecznych. Wysiłki te mają kluczowe znaczenie, ponieważ poparcie publiczne jest niezbędne dla realizacji projektu. Niniejsze badanie dotyczy świadomości społecznej, przejrzystości i zaufania do rządowej polityki w zakresie energii jądrowej. Do oceny opinii publicznej wykorzystano socjologiczną ankietę interneto wą, a także informacje z materiałów rządowych, artykułów prasowych i przeglądu międzynarodowych doświadczeń w dziedzinie energii jądrowej. Wyniki badania podkreślają znaczenie świadomego zaangażo wania społeczeństwa i przejrzystej komunikacji dla pomyślnego wdrożenia projektów energetyki jądrowej w Kazachstanie.

3

Analysis of energy security in transportation and the environment

Sosnowicz Robert

Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych

|

2025

|

Nr 1

49--56

EN

Energy security in transportation and its impact on the environment are two closely related issues and main challenge for the modern economy. It involves ensuring stable and sustainable energy supplies for the transport sector while minimizing its negative impact on the environment. In the face of increasing climate threats, geopolitical instability, and the depletion of fossil fuels, there is a growing emphasis on the development of clean technologies and alternative energy sources. In this article, the author presents an energy-based description of the functioning of transport means, a holistic approach to the operation of transport systems, key aspects of energy security in transportation, the impact of transport on the environment, and solutions for and the future of energy-efficient, sustainable transport.

4

Study of the pattern of oil and gas deposits and forecasting favorable targets on the southeastern side of the Caspian basin

Zhang Shun, Li Yonggui, Liu Zhengliang, Qin Guojin, Li Kaiyuan

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2025

|

Vol. 41, iss. 1

107--122

EN

The study’s relevance lies in the region’s strategic importance for energy security and economic development and the need to devise optimal strategies for hydrocarbon reserves production and management in the face of global market changes and environmental challenges. This study aimed to investigate the geological and geochemical characteristics that influence oil and gas formation and accumulation on the southeastern side of the Pre-Caspian Basin. The research used analytical, classification, statistical, structural-functional, functional, deductive, and synthesis methods. As part of the study of the southeastern flank of the Pre-Caspian Basin, a comprehensive analysis of geological and geophysical data, including detailed seismic interpretation and geochemical analysis of rocks and fluids, was carried out. This multivariate analysis revealed the essential structural features of the region and identified prospective traps for oil and gas. The findings of this study emphasize the strategic importance of the region as a potential source of energy resources while highlighting the importance of attention to environmental and social aspects in the development of these resources. This study represents a significant contribution to the oil and gas industry and helps guide the region’s strategic development with sustainability and resource efficiency in mind. The practical significance of this study is to provide a basis for more efficient exploitation and management of oil and gas resources on the southeastern side of the Caspian Basin, contributing to the region’s economic development and energy security.

PL

Trafność opracowania wynika ze strategicznego znaczenia regionu dla bezpieczeństwa energetycznego i rozwoju gospodarczego oraz konieczności opracowania optymalnych strategii wydobycia i zarządzania złożami węglowodorów w obliczu zmian na rynku światowym i wyzwań środowiskowych. Celem tej analizy było zbadanie cech geologicznych i geochemicznych wpływających na powstawanie i akumulację ropy i gazu w południowo-wschodniej części Basenu Przedkaspijskiego. W badaniach wykorzystano metody analityczne, klasyfikacyjne, statystyczne, strukturalno-funkcjonalne, funkcjonalne, dedukcyjne i syntetyczne. W ramach badań południowo-wschodniej flanki Basenu Przedkaspijskiego przeprowadzono kompleksową analizę danych geologicznych i geofizycznych, obejmującą szczegółową interpretację sejsmiczną oraz analizę geochemiczną skał i płynów. Ta wielowymiarowa analiza ujawniła podstawowe cechy strukturalne regionu i zidentyfikowała potencjalne pułapki dla ropy i gazu. Wyniki tego badania podkreślają strategiczne znaczenie regionu jako potencjalnego źródła zasobów energii, podkreślając jednocześnie znaczenie dbałości o aspekty środowiskowe i społeczne w rozwoju tych zasobów. Badanie to stanowi znaczący wkład w przemysł naftowy i gazowy i pomaga kierować strategicznym rozwojem regionu z myślą o zrównoważonym rozwoju i efektywnym wykorzystaniu zasobów. Praktyczne znaczenie niniejszego opracowania polega na stworzeniu podstaw dla bardziej efektywnej eksploatacji i zarządzania zasobami ropy i gazu po południowo-wschodniej stronie Basenu Morza Kaspijskiego, przyczyniając się do rozwoju gospodarczego regionu i bezpieczeństwa energetycznego.

5

Lignite in the Polish energy industry – a premature goodbye

Naworyta Wojciech, Urbański Paweł

Geologos

|

2025

|

Vol. 31, No. 1

61--71

EN

Despite decarbonisation, coal (including lignite) still plays an important role in Europe in stabilising energy systems and guaranteeing energy security of many countries. The present article outlines the importance of lignite in Poland, the volume of extraction over several decades and its share in the production of electricity against the background of a changing energy structure. Due to the growing importance of renewable energy sources, lignite mining is declining year after year. However, during unfavourable periods for renewable energy sources, especially in winter, energy is produced primarily in conventional power plants. In 2023, over 21 per cent of Polish energy was generated from lignite. Therefore, first, lignite mining and electricity production are here characterised. Then, the short-term liquidation of existing mining and energy complexes is indicated, as a result of the exhaustion of lignite resources. Within two decades, 8.2 GW of lignite-based power will be lost from the Polish energy system. The geological resources of lignite deposits in Poland are described, paying particular attention to deposits whose extraction is possible and rational in the future. Finally, arguments are presented for maintaining lignite mining in Poland, as supported by the constantly growing demand for energy and the ability to flexible adjustment of electricity generation to variable production from renewable energy sources. Moreover, the possibility of minimising the environmental impact of both lignite mining and electricity generation from it need to be considered. Geopolitical events during the last decade, in particular the Russian aggression against Ukraine, have shown that domestic energy resources play an important role in ensuring the country’s energy security. Hence, the current study is an attempt to provide answers to the question whether it is not too early to say goodbye to Polish lignite.

6

Paliwa z odpadów i biomasy w miksie energetycznym Polski

Wolny-Tomczyk Katarzyna, Dąbrowska Dominika

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2025

|

nr 1

PL

Polski mix energetyczny jest w fazie głębokiej transformacji. Choć nadal dominującą rolę odgrywają w nim paliwa kopalne, to sukcesywnie ustępują one miejsca odnawialnym źródłom energii. Kluczowymi kwestiami pozostają dalsza modernizacja infrastruktury energetycznej oraz zapewnienie stabilności prawa w kontekście rosnącego udziału OZE.

7

Stan obecny i przyszłość ciepłownictwa w Polsce

Szczerbowski Radosław

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2024

|

nr 112

53--61

PL

W Polsce funkcjonuje prawie 400 przedsiębiorstw ciepłowniczych, wśród których są zarówno nowoczesne elektrociepłownie, jak i lokalne ciepłownie od wielu lat niemodernizowane. Polska posiada jedną z najbardziej rozwiniętych sieci ciepłowniczych w Europie, a ciepłownictwo ma wielki potencjał rozwojowy i z pewnością odegra ważną rolę w transformacji energetycznej. Wszystkie te scentralizowane systemy ciepłownicze obsługują prawie 16 mln odbiorców ciepła. Niemniej jednak ciepłownictwo w Polsce znajduje się w bardzo trudnej sytuacji. Rosnące i niestabilne ceny paliw w ostatnich latach sprawiają, że wiele przedsiębiorstw ciepłowniczych boryka się z trudnościami, na to nakładają się coraz wyższe koszty uprawnień do emisji CO2. Wszystko to sprawia, że znaczna część przedsiębiorstw jest na skraju bankructwa. Ciepło to dobro podstawowe i trudno sobie wyobrazić upadek zakładów ciepłowniczych i związany z tym brak dostaw ciepła do odbiorców. Przedsiębiorstwa ciepłownicze stoją przed poważnymi wyzwaniami związanymi z restrukturyzacją sektora ciepłowniczego. Konieczność dekarbonizacji ciepłownictwa wynika także z potrzeby dostosowania infrastruktury do wymogów środowiskowych Unii Europejskiej. Europejskie ramy regulacyjne odnoszące się do sektora energetycznego, w tym także do systemów ciepłowniczych, zawarte zostały w wielu dokumentach, między innymi w Pakiecie Fit for 55 oraz w dyrektywie RED III, która dotyczy odnawialnych źródeł energii. Dostosowanie systemów ciepłowniczych do wymogów regulacji unijnych będzie wymagać zmian w infrastrukturze wytwórczej, sieciach ciepłowniczych oraz inwestycji w zakresie modernizacji instalacji odbiorczych. Konieczne jest zatem opracowanie spójnej i kompleksowej strategii modernizacji ciepłownictwa, tak aby systemy ciepłownicze mogły w przyszłości w sposób bezpieczny dostarczać ciepło do odbiorców i jednocześnie stać się efektywne energetycznie. W rozdziale przedstawiono aktualny stan ciepłownictwa w Polsce, podstawowe regulacje prawne, które mają wpływ na konieczność zmian w ciepłownictwie. Przedstawiono także rozwiązania, które kraje europejskie wykorzystują w swoich systemach ciepłowniczych, jako przykład możliwych do implementacji w polskich systemach ciepłowniczych.

EN

There are almost 400 district heating companies in Poland, including both modern combined heat and power plants and local heating plants that have not been modernized for many years. Poland has one of the most developed district heating networks in Europe, and district heating has great development potential and will certainly play an important role in the energy transition. All of these centralized district heating systems serve nearly 15 million heat consumers. Rising and unstable fuel prices in recent years have left many district heating companies in difficulties, compounded by the ever-increasing cost of CO2 emission allowances. All this means that a significant number of companies are on the verge of bankruptcy. Heat is a basic good, and it is hard to imagine the collapse of district heating companies and the resulting lack of heat supply to consumers. District heating companies face serious challenges in restructuring the heating sector. The necessity to decarbonize district heating is also driven by the need to bring the infrastructure in line with European Union environmental requirements. The European regulatory framework relating to the energy sector, including district heating systems, is contained in a number of documents, including the “Fit for 55” Package and the RED II Directive, which deals with renewable energy sources. Adapting district heating systems to the requirements of EU regulations will require changes in generation infrastructure, district heating networks and investments in upgrading consumer installations. It is therefore necessary to develop a coherent and comprehensive strategy for the modernization of district heating, so that district heating systems can safely supply heat to consumers in the future and at the same time become energy efficient. The chapter presents the current state of district heating in Poland, the basic legal regulations that affect the need for changes in district heating. It also presents solutions that European countries use in their district heating systems, as an example of possible implementation in Polish district heating systems.

8

Rozwój instalacji fotowoltaicznych w Polsce i na świecie

Szczerbowski Radosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2024

|

R. 92, nr 6

3--9

PL

W artykule przedstawiono aktualną sytuację energetyczną Polski i plany polityki energetycznej do 2040 r. Na tym tle omówiono obecną sytuację związaną z rozwojem instalacji fotowoltaicznych w Polsce. W dalszej części omówiono plany polityki energetycznej dotyczące rozwoju instalacji fotowoltaicznych. Ponadto przedstawiono stan rozwoju instalacji fotowoltaicznych na świecie.

EN

The paper presents the current energy situation in Poland and plans for energy policy until 2040. Against this background, the current situation related to the development of photovoltaic installations in Poland is discussed. In the following part, energy policy plans for the development of photovoltaic installations are discussed. In addition, the status of the development of photovoltaic installations in the World was presented.

9

Problemy związane z wykorzystaniem odnawialnych źródeł do produkcji energii elektrycznej

Kozioł Joachim

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2024

|

Vol. 13, iss. 2

41--48

PL

Określono warunki techniczne wykorzystania energii słonecznej, wiatrowej, wodnej i biologicznej do produkcji energii elektrycznej. Wskazano na sposoby niwelowania nadmiarów i niedoborów energii pochodzącej z losowych źródeł odnawialnych takich jak: magazynowanie energii. układy elektrowni oraz przez energetykę prosumenską. Omówiono negatywne skutki wykorzystania poszczególnych OZE. Zwrócono uwagę na wpływ scenariuszy miksów elektroenergetycznych na krajowe bezpieczeństwo energetyczne.

EN

Technical conditions for the use of solar, wind, water and biological energy for the production of electricity were determined. Ways to eliminate excesses and shortages of energy from random renewable sources, such as energy storage, were indicated. power plant systems and by prosumer energy. The negative effects of the use of individual renewable energy sources were discussed. Attention was paid to the impact of electricity mix scenarios on national energy security.

10

Rola klastrów energii w kształtowaniu samowystarczalności energetycznej i bezpieczeństwa na poziomie lokalnym w Polsce

Bałamut Anna, Gryz Jarosław, Ruszel Mariusz, Szurlej Adam

Rynek Energii

|

2024

|

Nr 4

3--11

PL

Celem artykułu jest przedstawienie roli klastrów energii w kształtowaniu samowystarczalności energetycznej na poziomie lokalnym w Polsce. W pierwszej części artykułu zdefiniowano pojęcie klastra energetycznego, podkreślając ujęcie behawioralne (brak wiedzy i działania elit politycznych, brak edukacji społecznej). W części drugiej wskazano, że w Polsce występuje niskie społeczne zrozumienie problematyki lokalnych klastrów energetycznych, które wynikać może z braku edukacji wyjaśniającej znaczenie tego typu rozwiązań dla sposobów zapewniania energii w każdej wymagającej tego sytuacji. Cześć trzecia dotyczy analizy, czy klaster energii może być właściwą odpowiedzią na sytuacje kryzysowe w aspekcie lokalnym. W ramach niniejszej publikacji przeprowadzono badania ankietowe wśród przedstawicieli świata nauki, jak i samorządów.

EN

The purpose of the article is to present the role of energy clusters in shaping energy self-sufﬁciency at the local level in Poland. The ﬁrst part of the article deﬁnes the concept of energy cluster, emphasizing the behavioral approach (lack of knowledge and actions of political elites, lack of public education). In the second part, it was pointed out that there is a low public understanding of the issue of local energy clusters in Poland, which may be due to a lack of education explaining the importance of this type of solution for ways to provide energy in any situation that requires it. The third part deals with an analysis of whether the energy cluster can be appropriate response to local emergencies. Within the framework of this publication, surveys were conducted among academics as well as local governments.

11

Use of wind energy of the ground zone in low individual buildings

Obuchowicz Rafał

Przestrzeń i Forma

|

2024

|

nr 57

187--204

EN

The issue of obtaining wind energy in individual construction facilities is associated with a change in the scope of design issues undertaken in the case of high and large-scale buildings. This is due to the limited size of the assumptions, the type of wind devices used and the need to maintain their proper relationship to the function and form of the architectural object, and the need to ensure acceptable energy efficiency in turbulent flow conditions. The currently adopted design approaches, treated as patterns and constituting the starting point in the design process, constitute a correct synthesis of the issues undertaken by the designer, but they do not fully exhaust the issues raised. This article presents a study concept of a residential facility located below ground level and equipped with an installation for obtaining wind energy.

PL

Problematyka pozyskiwania energii wiatru w obiektach budownictwa indywidualnego wiąże się ze zmianą zakresu podejmowanych zagadnień projektowych występujących w przypadku budynków wysokich i wielkoskalowych. Wynika to z ograniczonych rozmiarów założeń, rodzaju stosowanych urządzeń wiatrowych i potrzeby zachowania właściwych ich relacji do funkcji i formy obiektu architektonicznego oraz z konieczności zapewnienia akceptowalnej wydajności energetycznej w warunkach przepływu o charakterze turbulentnym. Przyjęte aktualnie podejścia projektowe, traktowane jako wzorce i stanowiące punkt wyjścia w procesie projektowym stanowią prawidłową syntezę zagadnień podejmowanych przez projektanta, lecz nie wyczerpują w pełni podejmowanej problematyki. W niniejszym artykule przedstawiono koncepcję studyjną obiektu mieszkalnego, zlokalizowanego poniżej poziomu terenu i wyposażonego w instalację do pozyskiwania energii wiatru.

12

Wpływ transformacji energetycznej na plany odbudowy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego

Złotecka Daria, Rakowska Aleksandra

Przegląd Elektrotechniczny

|

2024

|

R. 100, nr 8

95--98

PL

W artykule przedstawiono konsekwencje prognozowanej w perspektywie roku 2040 transformacji energetycznej dla planów odbudowy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego po awarii katastrofalnej na podstawie dwóch scenariuszy, tj. uwzględniając dotychczasowe strategie oraz przyjmując alternatywny scenariusz zaangażowania wybranych źródeł OZE do procesu odbudowy.

EN

The article presents the consequences of the energy transformation projected in the perspective of 2040 for National Power System restoration plans after a catastrophic failure based on two scenarios, i.e. taking into account existing strategies and adopting an alternative scenario of involving selected RES sources in the restoration process.

13

Analiza właściwości elektrycznych urządzeń tandemowych na bazie krzemowych ogniw słonecznych i scyntylatorów nieorganicznych

Pellowski Witalis, Iwan Agnieszka, Bogdanowicz Krzysztof A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2024

|

R. 100, nr 11

163--166

PL

Celem artykułu było wytworzenie wstępnej wersji urządzenia tandemowego (detektora promieniowania jonizującego) na bazie krzemowych ogniw słonecznych i scyntylatorów nieorganicznych oraz określenie jego wybranych parametrów elektrycznych, takich jak wartość napięcia obwodu otwartego, natężenie prądu zwarcia oraz oporu całkowitego. Kluczowym było określenie wpływu różnicy dopasowania powierzchni scyntylatora w stosunku do powierzchni panelu fotowoltaicznego i analiza zacienienia części ogniw na charakterystyki prądowo-napięciowe panelu.

EN

The article aimed to create an initial version of a tandem device (ionizing radiation detector) based on silicon solar cells and inorganic scintillators and to determine its selected electrical parameters, such as the open circuit voltage, short-circuit current and total resistance. The key was to determine the impact of the difference in the fit of the scintillator surface in relation to the surface of the photovoltaic panel and to analyze the shading of some cells on the current-voltage characteristics of the panel.

14

The energy security of Finland after joining NATO

Olkuski Tadeusz, Zubień Patrycja

Polityka Energetyczna

|

2024

|

T. 27, z. 1

49--66

EN

The aim of the article is to present Finland’s energy situation after Russia’s aggression against Ukraine and the related fact of this country’s accession to NATO structures. This situation is taking place for the first time in history and the analysis of this phenomenon is an important element of energy policy planning for other countries. The article shows how decisions that affect the country’s energy security can be made quickly and effectively. Finland, due to its geographical location and historical circumstances, was closely economically linked with the Soviet Union and then with Russia. However, this situation changed dramatically after Russia’s invasion of Ukraine. This has resulted in a change in the thinking of politicians re sponsible for security, including energy security. Finland is gradually increasing the share of RES in its energy mix due to the lack of energy reso urces and also to achieve climate neutrality. Nuclear energy, one of the most important domestic sources of electricity production, is also being developed. In 2021, it accounted for 33% of the total generation of electricity, and Finland’s two nuclear power plants have a combined installed capacity of 4.39 GW. Domestic production and imports from “safe” sources are the basis of Finland’s energy security, especially after the suspension of electricity and gas supplies from Russia in May 2022. Currently, electricity is mainly imported from Sweden and gas is imported by pipeline from Estonia and via three small LNG terminals. According to the Finnish govern ment’s plans, Finland is expected to become an electricity exporter by 2030 due to increasing nuclear and renewable electricity production. It is also planned to use heat pumps and waste heat in heating to a greater extent.

PL

Celem artykułu jest pokazanie sytuacji energetycznej Finlandii po agresji Rosji na Ukrainę oraz zwią zanym z tym faktem wstąpieniem tego kraju do struktur NATO. Sytuacja taka ma miejsce po raz pierwszy w historii i analiza tego zjawiska jest ważnym elementem planowania polityki energetycznej dla innych państw. W artykule pokazano, jak można szybko i skutecznie podejmować decyzje mające wpływ na bez pieczeństwo energetyczne kraju. Finlandia ze względu na swoje położenie geograficzne oraz uwarunkowania historyczne do niedawna była ściśle powiązana gospodarczo ze Związkiem Radzieckim, a następnie z Rosją. Sytuacja ta zmieniła się jednak diametralnie po napaści Rosji na Ukrainę. Spowodowało to zmianę myślenia polityków odpowie dzialnych za bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo energetyczne. Ze względu na brak zasobów surowców energetycznych oraz w celu dążenia do osiągnięcia neutralno ści klimatycznej, Finlandia sukcesywnie zwiększa udział OZE w swoim miksie energetycznym. Rozwijana jest również energetyka jądrowa stanowiąca jedno z najważniejszych źródeł produkcji energii elektrycznej w tym kraju. W 2021 roku miała 33% udział w całkowitej produkcji energii elektrycznej, a dwie fińskie elektrownie jądrowe mają łączną moc zainstalowaną wynoszącą 4,39 GW. Własna produkcja oraz import z bezpiecznych kierunków to podstawa bezpieczeństwa energetycznego Finlandii, zwłaszcza po wstrzyma niu dostaw energii elektrycznej i gazu z Rosji w maju 2022 roku. Obecnie energia elektryczna importowana jest głównie ze Szwecji, a gaz gazociągiem z Estonii oraz przez trzy małe terminale LNG. Zgodnie z plana mi rządu fińskiego od 2030 roku Finlandia ma się stać eksporterem energii elektrycznej dzięki zwiększaniu produkcji energii elektrycznej z elektrowni jądrowych oraz ze źródeł odnawialnych. Planowane jest też wykorzystywanie w większym zakresie pomp ciepła oraz ciepła odpadowego w ogrzewnictwie.

15

Energy security management in the context of current challenges and international experience

Dykha Valerii, Dykha Mariia, Lukianova Valentyna, Polozova Valentyna, Ivanov Maksym

Polityka Energetyczna

|

2024

|

T. 27, z. 4

133--154

EN

The research relevance is determined by the constant changes in the global energy landscape and the negative impact of the Russian-Ukrainian war on the energy market. The study aims to formulate recommendations for optimising national strategies and policies in the field of energy security based on the analysis of global experience as well as Ukraine’s specific challenges and practices in managing this area. The study used analytical, functional, statistical, synthesis, and other methods. The study of energy security has become key to understanding current challenges and promoting the resilience of national energy systems. This study examines the practice of other countries in the field of energy conservation. The use of renewable energy sources in the energy systems of some countries was assessed. The findings point to the need to focus on the development of renewable energy sources and regulatory policies to ensure market stability. International cooperation is identified as a key success factor in energy security management. The study emphasizes the need for continuous monitoring and adaptation of strategies to effectively respond to growing energy challenges. A detailed analysis of best practices shows the need to implement strategies that include the development of renewable energy sources, infrastructure modernization, and the search for innovative solutions. Implementation of the proposed measures will help to increase the resilience of the country’s energy system, reduce dependence on imports, and promote sustainable economic development. The results of the study can be used to develop and optimize energy security management strategies, contributing to the country’s resilience, competitiveness, and sustainable development.

PL

Znaczenie prowadzonych badań jest zdeterminowane przez ciągłe zmiany w globalnym krajobrazie energetycznym oraz negatywny wpływ wojny rosyjsko-ukraińskiej na rynek energetyczny. Opracowanie ma na celu sformułowanie zaleceń dotyczących optymalizacji krajowych strategii i polityk w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego w oparciu o analizę światowych doświadczeń, a także specyficznych wyzwań i praktyk Ukrainy w zarządzaniu tym obszarem. W analizie wykorzystano metody analityczne, funkcjonalne, statystyczne, syntezy i itp. Badanie bezpieczeństwa energetycznego stało się kluczem do zrozumienia obecnych wyzwań i promowania odporności krajowych systemów energetycznych. Niniejsze opracowanie analizuje praktykę innych krajów w dziedzinie oszczędzania energii. Oceniono wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w w systemach energetycznych niektórych państw. Ustalenia wskazują na potrzebę skupienia się na rozwoju odnawialnych źródeł energii i polityk regulacyjnych w celu zapewnienia stabilności rynku. Współpraca międzynarodowa została uznana za kluczowy czynnik sukcesu w zarządzaniu bezpieczeństwem energetycznym. Wyniki analizy podkreślają potrzebę ciągłego monitorowania i dostosowywania strategii, aby skutecznie reagować na rosnące wyzwania energetyczne. Szczegółowa analiza najlepszych praktyk wskazuje na potrzebę wdrożenia strategii obejmujących rozwój odnawialnych źródeł energii, modernizację infrastruktury oraz poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań. Wdrożenie proponowanych działań pomoże zwiększyć systemu energetycznego kraju, zmniejszyć zależność od importu i promować zrównoważony rozwój gospodarczy. Wyniki badania mogą zostać wykorzystane do opracowania i optymalizacji strategii zarządzania bezpieczeństwem energetycznym, przyczyniając się do odporności, konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju państwa.

16

An advanced European overview of the bioenergy efficiency of using digestate from biogas plants when growing agricultural crops

Lohosha Roman, Palamarchuk Vitalii, Krychkovskyi Vadim, Belkin Ihor

Polityka Energetyczna

|

2024

|

T. 27, z. 1

5--26

EN

The paper highlights calculations of bioenergy indicators when growing corn for grain and vegetable crops in Ukraine. The research results indicate the economic benefit of growing these crops for all the variants studied. Our research established that an increase in the bioenergy efficiency of the production of these crops is achieved due to the use of different rates of fertilizer application. The increase in productivity that was obtained as a result of the implementation of farming practices exceeds additional costs associated with the use of fertilizers. This confirms the economic benefit of producing these types of crops due to the enhanced bioenergy efficiency achieved through the optimal application of fertilizer. The conducted research confirms the high energy efficiency of the bio-organic fertilizer (digestate) and the energy-saving technology of growing crops which were studied. High values of the coefficients of energy efficiency were also observed in the variants with the simultaneous application of mineral fertilizers (N90P90K90) and digestate-based bio-organic fertilizer “Efluent” (55.0 t/ha) on experimental sites of corn grown for grain (3.05–3.07), carrot (1.41–1.45) and red beet (1.97–2.00), but the cost of these variants also appeared to be the highest. Scientific research has used new methods and technologies for the effective processing of livestock waste in order to obtain organic fertilizer, which can be used to improve soil fertility and increase crop yields on the one hand, and biogas production as an energy-efficient process that has significant potential for producing ecologically clean and renewable energy on the other. The proposed approach to achieving energy efficiency helps to increase crop yield without increasing fertilization costs.

PL

W artykule zwrócono uwagę na obliczenia wskaźników bioenergii podczas uprawy kukurydzy na rośliny zbożowe i warzywne na Ukrainie. Wyniki badań wskazują na korzyść ekonomiczną uprawy tych roślin dla wszystkich badanych wariantów. Z naszych analiz wynika, że wzrost efektywności bioenergetycznej produkcji tych roślin osiągany jest dzięki stosowaniu różnych dawek nawozów. Wzrost produktywności uzyskany w wyniku wdrożenia praktyk rolniczych przekracza dodatkowe koszty związane ze stosowaniem nawozów. Potwierdza to korzyść ekonomiczną wynikającą z uprawy tego typu upraw ze względu na zwiększoną efektywność bioenergetyczną osiągniętą poprzez optymalne zastosowanie nawozów. Przeprowadzone badania potwierdzają wysoką efektywność energetyczną badanego nawozu bioorganicznego (pofermentu) oraz energooszczędną technologię uprawy roślin. Wysokie wartości współczynników efektywności energetycznej zaobserwowano także w wariantach z jednoczesnym zastosowaniem nawozów mineralnych (N90P90K90) i nawozu bioorganicznego na bazie pofermentu „Ścieki” (55,0 t/ha) na obiektach doświadczalnych uprawy kukurydzy na ziarno (3,05–3,07), marchewki (1,41–1,45) i buraka ćwikłowego (1,97–2,00), ale koszt tych wariantów również okazał się najwyższy. W badaniach naukowych wykorzystano nowe metody i technologie efektywnego przetwarzania odchodów zwierzęcych w celu uzyskania nawozu organicznego, który z jednej strony można wykorzystać do poprawy żyzności gleby i zwiększenia plonów, a z drugiej do produkcji biogazu jako procesu energooszczędnego, który ma z drugiej strony znaczny potencjał wytwarzania ekologicznie czystej i odnawialnej energii. Zaproponowane podejście do osiągnięcia efektywności energetycznej pozwala na zwiększenie plonów bez zwiększania kosztów nawozów.

17

Odporność systemu dostaw energii na przykładzie systemu ciepłowniczego

Kunikowski Grzegorz

Nowoczesne Systemy Zarządzania

|

2024

|

T. 19, nr 1

55--73

PL

Obecne trendy sektora energetycznego wiążą się z transformacją energetyczną, udziałem odna- wialnych źródeł energii, efektywnością energetyczną, bezpieczeństwem, stabilnością i ciągłością dostaw. Wskutek wydarzeń ostatnich lat znaczenia nabrała odporność, czyli zdolność opierania się zakłóceniom. Celem artykułu jest próba sformułowania założeń odpornego systemu energetycznego oraz ilustracja podejścia na przykładzie systemu ciepłowniczego. W zaproponowanym podejściu odporność jest ujęta w trzech wymiarach: strukturalnym, dywersyfikacji oraz redundancji. W planowaniu strategicznym wówczas, gdy należy podejmować decyzje o dalekosiężnych skutkach, wykonywane są pogłębione analizy scenariuszy rozwoju odzwierciedlające prognozowane trendy i zagrożenia. W części badawczej artykułu przedstawiono wyniki scenariuszy symulacyjnych dla lat 2020-2050, modelowanych z wykorzystaniem systemu OSeMOSYS. Otrzymane wyniki pozwoliły na porównanie zmian technologii, emisji CO2 oraz wysokości nakładów inwestycyjnych analizowanego systemu ciepłowniczego. Uzasadnieniem podjęcia badań metodą modelowania są korzyści, które wynikają z prac analitycznych. Z natury nie są one kosztowne, umożliwiają definiowanie szerokiego zakresu badań i interpretacji wyników. Proponowane założenia odpornego systemu energetycznego mogą być przydatne do stosowania w analitycznych badaniach sektora i przedsiębiorstw. Przyjęto, że uwzględnia ona trzy wymiary: strukturalny - technologiczno-organizacyjny; dywersyfikacyjny - dotyczy zróżnicowania dostaw paliw i wykorzystywanych technologii; redundantny - utrzymywania rezerw paliw i techniki.

EN

Current trends in the energy sector are related to energy transformation, the share of rene- wable energy sources, energy efficiency, security and continuity of supply. As a result of the events of recent years, resilience, i.e. the ability to resist disruptions, has become more critical. The article aims to attempt to formulate the assumptions of a resilient energy system and to illustrate the approach of the example of the heating system. The proposed approach presents resilience in three dimensions: structural, diversification and redundancy. In strategic planning, when decisions with long-term effects need to be made, in-depth analyses of development scenarios are performed, reflecting forecasted trends and threats. The research part of the article presents the results of simulation scenarios for the years 2020-2050, modelled using the OSeMOSYS system. The results allowed for comparison of changes in technology, CO2 emissions, and the investment outlays of the analysed heating system. The justification for undertaking research using the modelling method is the benefits of analytical work. By nature, they are not expensive and enable the definition of a wide range of tests and interpretation of results. The proposed framework of assumptions of a resilient energy system may be helpful for analytical studies of the sector and enterprises. It was assumed that it considers three dimensions: structural - technological and organizational; diversification - which concerns the diversification of fuel supplies and technologies used; redundancy - which involves fuel and technology reserves.

18

Kilka słów o inwentaryzacji emisji

Pawelec Tomasz, Fijas Anna, Brawiak Katarzyna

Nowa Energia

|

2024

|

nr 2

82--84

PL

Jedną z istotnych inicjatyw Komisji Europejskiej w ramach strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu jest Porozumienie Burmistrzów na Rzecz Klimatu i Energii. Angażuje ono zarówno władze lokalne, jak i obywateli do podejmowania działań ograniczających emisję gazów cieplarnianych, realizując unijne cele w tym zakresie. Sygnatariusze Porozumienia Burmistrzów zobowiązują się do istotnego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. (minimum 40%) oraz dążenia do neutralności klimatycznej w 2050 r.

19

Energetyka jądrowa jest koniecznością! Przegląd dostępnych technologii jądrowych. A co z energetykami wodorową i amoniakalną?

Bartnik Ryszard

Nowa Energia

|

2024

|

nr 4

106--119

PL

Energetyka jądrowa [1] powinna odgrywać na świecie wręcz podstawową rolę. I to z wielu powodów. Jednym z najważniejszych jest ogromna ilość uranu na Ziemi, którego wystarczy na miliardy lat. Paliwo jądrowe zapewni zatem bezpieczeństwo energetyczne światu na miliardy lat. Co równie szalenie ważne, energetyka jądrowa zapewnia w sposób ciągły i stabilny, przez cały rok, zasilanie odbiorców w energię elektryczną (okres eksploatacji elektrowni jądrowych jest przy tym długi, wynosi co najmniej 60 lat).

20

Bezpieczeństwo energetyczne Polski: Bałtyk na pierwszej linii frontu

Nowa Energia

|

2024

|

nr 3

32--33

PL

Zależność energetyczna Polski od Bałtyku wynosi obecnie blisko 50%. W obliczu zmian na globalnych rynkach energetycznych i szlakach transportowych oraz napiętej sytuacji geopolitycznej podsycanej rosyjskimi operacjami hybrydowymi w regionie - zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego staje się wyzwaniem. W najnowszym raporcie pt. „Czy morze pomoże? Bałtyk a bezpieczeństwo energetyczne Polski” autorzy przedstawiają kompleksową analizę rosnącego znaczenia Morza Bałtyckiego dla realizacji celów polityki energetycznej Polski.