Analiza zagrożeń stanowi pierwszy etap prezentowanego w artykule kompleksowego podejścia do zarządzania ryzkiem w podejmowaniu zamówień na roboty w budownictwie drogowym. Drugi etap polega na ocenie możliwości przeciwdziałania tym zagrożeniom przez programy naprawcze (programy ograniczania zagrożeń). W prezentowanym podejściu proponuje się optymalizację doboru tych programów pod kątem maksymalnej redukcji zagrożeń przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów zastosowania tych programów. W artykule przedstawiono schemat ideowy systemu doradczego, model matematyczny omawianego problemu i przykład obliczeniowy, obrazujący istotę proponowanego podejścia do analizy ryzyka.
EN
The risk analysis is then the first stage of the comprehensive approach to risk management in taking orders for road construction works presented in the paper. The second stage is to counteract these threats through risk reduction programs. In the presented approach, it is proposed to optimize the selection of these programs in terms of the maximum reduction of threats while reducing the costs of using these programs. The paper presents a block diagram of the advisory system, introduces a mathematical model of the discussed problem and illustrates the essence of the proposed approach to risk analysis with a computational example.
The aluminum profile extrusion process is briefly characterized in the paper, together with the presentation of historical, automatically recorded data. The initial selection of the important, widely understood, process parameters was made using statistical methods such as correlation analysis for continuous and categorical (discrete) variables and ‘inverse’ ANOVA and Kruskal–Wallis methods. These selected process variables were used as inputs for MLP-type neural models with two main product defects as the numerical outputs with values 0 and 1. A multi-variant development program was applied for the neural networks and the best neural models were utilized for finding the characteristic influence of the process parameters on the product quality. The final result of the research is the basis of a recommendation system for the significant process parameters that uses a combination of information from previous cases and neural models.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Analiza ryzyka w procesie inwestycyjno-budowlanym powinna być wykonywana przez inwestora a priori, przy ogłoszeniu przetargu na roboty budowlane wg prawa zamówień publicznych i uwzględniana w systemie oceny ofert, niezależnie od tego, co i w jakiej procedurze jest budowane. Artykuł prezentuje koncepcję nowego podejścia do oceny ryzyka, wykorzystującą zarówno doświadczenie zarządzającego ryzykiem (dane archiwalne z wcześniej zrealizowanych inwestycji), jak i opracowywaną przez nas propozycję usprawnienia systemu zamówień publicznych na roboty budowlane. Zgodnie z nią, zidentyfikowane zagrożenia i ryzyka w procesie inwestycyjno-budowlanym dzieli się na 8 grup, zaś do oceny poziomu ryzyka w każdej z nich proponuje się zastosowanie metod zagregowanej analizy dyskryminacyjnej. W tym celu zbudowano model problemu decyzyjnego, zdefiniowano predyktory i zmienne objaśniane oraz zaproponowano sposób określania ich wartości.
EN
The risk analysis in the investment and construction process should be carried out by the investor a priori, on the notice for construction works according to the public procurement law and should be included in the offer evaluation system, regardless of what and in what procedure is being built. The paper presents a concept of a new approach to risk assessment, which incorporates both risk manager’s experience (archive data) and a developed by the authors improvements for public procurement system for construction works. According to the methodology, threats and risks identified in the investment and construction process, are divided into 8 groups. To assess the level of risk in each group, classifier ensembles are proposed. For this purpose, a model of decision problem was built, predictors, target attributes and a method for determining their value is proposed.
W artykule przedstawiono projekt systemu doradczego wspomagajacego inżyniera mechanika podczas kompletowania elementów i zespołów. W opisie zaproponowanego systemu doradczego odniesiono sie do ogólnej postaci takich systemów, które składaja sie z takich komponentów, jak: układ sterowania dialogiem, układ wnioskujacy oraz baza wiedzy i baza danych. Przedstawiono również scenariusz zawierajacy opis kolejnych etapów użycia zaproponowanego systemu ekspertowego. W przykładzie pokazano użycie systemu doradczego podczas kompletacji elementów układu napedowego.
EN
This paper the design of the expert system that supports mechanical engineer in the process of selecting the parts and assemblies was presented. In the description of the proposed expert system, was made reference to the general form of such systems, that consist of such components as: user interface, inference engine, knowledge base and database. It also, scenario that describes the steps of the use of the proposed expert system was presented. Finally, an example of the use the expert system during the selection of the components of the drive system was shown.
W artykule opisano wyniki badań ankietowych mających na celu wskazanie czynników istotnie wpływających na dobór wyposażenia do warunków wyrobisk korytarzowych i ścianowych w kopalniach węgla kamiennego. Badania w tym zakresie zostały wykonane w ramach prac nad systemem doradczym wspomagającym planowanie robót przygotowawczych i eksploatacyjnych w kopalniach węgla kamiennego
EN
The article describes the results of a questionnaire survey aimed to identify the factors significantly affecting the selection of equipment for the conditions of roadways and longwall gates in hard coal mines. The research in this respect has been conducted in the framework of works on the advisory system aiding the planning of development and coal winning works in the hard coal mines.
The article deals with the problem of designing diagnostic systems. During this process it is possible to use sets of requirements which are very commonly used in the software area. The requirements may influence both on the set of possible solutions of diagnostic system as also on the set of criteria which will be used for evaluation of these solutions. Selecting an optimal solution is not an easy task, especially for given the nature of the diagnostic field. But this process can be improved by using expert system. Knowledge base of this system, which contains possible solutions of designed system can be recorded in the form of multimodal statement networks. During the inference process, it is possible to isolate some subset of preferred solutions. This process should be carry out based on available information about technical object, operational conditions and imposed project limitations. The received subset of solutions should be the basis for further analysis, which leads to get the final solution of a diagnostic system.
PL
Artykuł opisuje problematykę projektowania systemów diagnostycznych. Zwrócono uwagę, że podczas przeprowadzania takiego procesu możliwe jest wykorzystanie zbiorów wymagań powszechnie stosowanych w obszarze inżynierii oprogramowania. Wymagania mogą mieć wpływ zarówno na postać definiowanego zbioru możliwych rozwiązań projektowanego systemu, jak również na zbiór kryteriów, względem których rozwiązania te będą oceniane. Proces wyboru rozwiązania optymalnego z powodu specyfiki dziedziny jaką jest diagnostyka techniczna nie jest zadaniem łatwym. Może być on usprawniony poprzez wykorzystanie systemu doradczego. Baza wiedzy tego systemu zawierająca możliwe rozwiązania projektowanego systemu diagnostycznego może być zapisana pod postacią wielomodalnych sieci stwierdzeń. W wynik procesu wnioskowania na podstawie dostępnych informacji o obiekcie technicznym, warunkach jego pracy oraz narzuconych ograniczeniach projektowych wyodrębniany jest pewien podzbiór rozwiązań preferowanych. Są one podstawą dalszej analizy, w wyniku której opracowywany jest ostateczny projekt systemu diagnostycznego.
W pracy przedstawiono sposób realizacji sprawdzenia warunków brzegowych przy tworzeniu podzbioru technologii pozyskiwania surowców energetycznych na potrzeby konkretnego kompleksu agroenergetycznego. Przedstawiono graficznie źródła danych wykorzystanych do stworzenia niezbędnych mechanizmów oraz zapis mechanizmów realizujących wybór podzbioru spełniającego warunki brzegowe
EN
The way of initial conditions test realization, while the creation of the subset of energetic raw materials acquiring technology for the specific agroenergy complex, were presented in this paper. Data sources used for the indispensable actions formation and record of mechanisms which realize the choice of the subset satisfying initial conditions, were shown graphically.
Defining the expected functionality of a designed diagnostic system is the most critical stage of the development process. In general, needs that describe such system can be determined by means of a requirement set pursued by the designed system. One important task during the requirement acquisition process is the problem of requirement management. Specific requirements can be defined based on information from multiple sources, and the acquisition process is reduced to that of a negotiation between a customer and a contractor. However, an immediate application of many well-known software engineering methods is impossible in the case of diagnostic systems. Issues arise due to difficulties in defining a customer in the negotiation process. The proposed approach relies on considering a technical object as a virtual customer in the negotiation process. The customer is represented by an expert system with a knowledge base in the form of a multimodal statement network.
PL
Jednym z najtrudniejszych fragmentów procesu projektowania systemu diagnostycznego jest etap definiowania oczekiwanej funkcjonalności takiego systemu. Potrzeby opisujące taki system mogą być określane za pomocą zbioru wymagań stawianych projektowanemu systemowi. Ważnym zadaniem pojawiającym się w procesie gromadzenia wymagań jest odpowiednie zarządzanie tym procesem. Poszczególne wymagania mogą być definiowane na podstawie wielu źródeł a sam proces ich pozyskiwania zazwyczaj sprowadza się do negocjacji pomiędzy klientem a potencjalnym wykonawcą projektu. Bezpośrednie zastosowanie jednej z wielu znanych metod, rozwijanych w ramach inżynierii oprogramowywania, jest jednak w tym przypadku niemożliwe. Spowodowane jest to przede wszystkim trudnościami w zdefiniowaniu klienta dla procesu negocjacji. Zaproponowano sposób postępowania polegający na rozpatrywaniu obiektu technicznego jako wirtualnego klienta w procesie negocjacji. Klient ten reprezentowany jest przez system doradczy z bazą wiedzy w postaci wielomodalnych sieci stwierdzeń.
W artykule przedstawiono możliwości wykorzystania odpowiednio zaprojektowanego systemu doradczego w procesie modelowania produkcji górniczej w kopalniach węgla kamiennego. Podano krótką charakterystykę systemów ekspertowych oraz opisano podstawowe elementy projektowanego rozwiązania wspomagającego planowanie robót przygotowawczych i eksploatacyjnych. Zaprezentowano również przykład wykorzystania wiedzy pochodzącej z systemu doradczego do modelowania i optymalizacji wielkości produkcji w kopalniach wielozakładowego przedsiębiorstwa górniczego.
EN
The article presents the possibility of using properly designed advisory system in the modeling process of mining production in coal mines. A brief description of expert systems was provided and the basic elements of the proposed solutions assisting the planning of the preparatory and exploitation was described. An example was also presented of using the knowledge coming from an advisory system for modeling and optimization of production magnitude in the mines of a multi-plant mining enterprise.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper briefly discusses the application of a multilayer statement network as a qualitative model of a diagnosed object and a model of a diagnostic knowledge base. The reasoning process in statement networks is based on searching for an equilibrium state of the network.
PL
Omówiono zwięźle możliwość zastosowania wielowarstwowej sieci stwierdzeń jako jakościowego modelu diagnozowanego obiektu oraz jako modelu diagnostycznej bazy wiedzy. Wyjaśniono, że proces wnioskowania w sieciach stwierdzeń polega na poszukiwaniu stanu równowagi sieci.
Sztuczne sieci neuronowe, czy systemy ekspertowe powoli wkraczają w każdą dziedzinę naszego życia, zastępując nas w trudnych i pracochłonnych czynnościach. Systemy te najczęściej spotykane są tam gdzie wymagana jest specjalistyczna wiedza eksperta niezbędna do rozwiązania złożonych problemów. Jedną z najskuteczniejszych metod wspomagających podejmowanie decyzji stosowanych w takich systemach są drzewa decyzyjne. Cechują się one przejrzystością, prostotą i zdolnością rozwiązywania skomplikowanych problemów klasyfikacyjnych. Obecnie na rynku, zarówno wśród aplikacji okienkowych jak i internetowych, brak jest środowiska informatycznego, które ułatwiałoby tworzenie systemów ekspertowych wspomagających podejmowanie decyzji, opartych na metodzie drzew decyzyjnych. Dlatego też celem pracy było zaprojektowanie i wytworzenie rozproszonego systemu informatycznego przeznaczonego do generowania tablic i drzew decyzyjnych dla doradztwa rolniczego.
EN
Artificial neural networks and expert systems slowly go into every aspect of our life, replacing us in very difficult and time-consuming activities. These systems are most common where specialized knowledge is required to solve the complex problems. One of the most effective methods of decision support used in such systems are decision trees. They are characterized by transparency, simplicity and ability to solve the complex classification problems. Currently on the market, both among the window-based applications and websites, there is no environment that facilitates the creation of expert decision support systems, based on the method of decision trees. Therefore, the aim of the paper was to design and develop scattered computer system which would allow the user to generate decision tables and trees for agricultural advisory.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
An advisory system for repairs of industrial concrete floors is a supporting tool for making material and technological decisions in the sphere of problems of recurrent character. The presented advisory system has the character of a hybrid system. Various elements of tools from the artificial intelligence group have been used in it. Artificial neural networks are of particular importance for functioning of the system. They act as an inference engine. The article presents, inter alia, an approach in the sphere of teaching artificial neural networks on the basis of an expert’s knowledge, as well as utilization of fuzzy sets for data transformation and for increasing the size of the case set. The conclusions indicate the profits resulting from utilization of artificial neural networks like speed of operation or absence of the need to possess complete knowledge.
Projektowanie stanowiska montażowego z wykorzystaniem modułów programowych umożliwiających spełnienie wymagań ergonomicznych oznacza wzrost efektywności pracy i korzyści ekonomicznych. Szczególnie w warunkach montażu wymagających wykonywania powtarzających się czynności i występowania znacznego obciążenia fizycznego i psychicznego. Artykuł przedstawia opracowany w ITMiA Politechniki Wrocławskiej moduł programowy pozwalający na uwzględnianie wszelkich uwarunkowań związanych z tworzeniem strefy stanowiska montażu ręcznego na etapie tworzenia projektu.
EN
Design of assembly stand with using programme modules enabling to perform ergonomic requirements, increase work efficiency and economic benefits. Especially in assembly process demanding to perform repeated actions, and resulting in physical and mental load. The paper presents elaborated in Management and Manufacturing Engineering Institute - Wroclaw University of Technology, programme module taking into consideration all conditions related with building of manual assembly stand area at the stage of project generation.
W pracy przedstawiono rozwiązanie problemu trwałości danych w implementowanym programie komputerowym BiOBKalkulator wspomagającym obliczenia i doradztwo w zakresie substytucji biomasą konwencjonalnych źródeł energii. Zaprojektowano i zaimplementowano mechanizmy obiektowej reprezentacji danych będących wartościami atomowymi, przedziałami wartości lub listami przedziałów lub wartości atomowych. Zamodelowano hierarchię klas reprezentujących konkretne urządzenia do przetwarzania i spalania biomasy z wykorzystaniem tych mechanizmów i z zapewnieniem trwałości obiektów przy pomocy technologii Object-Relational Mapping. Proponowane rozwiązanie pozwala na ujednolicony dostęp do danych o potencjalnie złożonej strukturze oraz na uniezależnienie się modelu obliczeniowego aplikacji od warstwy bazodanowej.
EN
The paper presents solution for the problem of data stability in an implemented computer application - BiOBKalkulator, which supports computations and consultancy in the field of substituting conventional energy sources for biomass. The research involved design and implementation of mechanisms for object representation of data constituting atomic values, value ranges, or lists of ranges or atomic values. Modelling covered hierarchy of classes representing specific equipment for biomass processing and combustion, and was carried out using these mechanisms and ensuring stability of objects with help of the Object-Relational Mapping technology. The proposed solution allows to ensure standardised access to data possessing potentially complex structure, and to make computational model of the application independent from database layer.
W pracy przedstawiono koncepcję systemu doradczego umożliwiającego samodzielne obliczanie przez jego użytkownika potrzeb energetycznych budynku mieszkalnego do ogrzewania, nakładów robocizny, energetycznych oraz kosztów wytwarzania i przetwarzania biomasy w celu jej dostosowania do konstrukcyjnych wymagań kotłów i kominków do spalania biomasy. Określono modularną strukturę systemu, opisano parametry wejściowe każdego z modułów i zasady ich wzajemnej komunikacji. Przedstawiono założenia dotyczące modelu obliczeniowego aplikacji oraz wytyczne dotyczące interfejsu użytkownika. Przedstawiona koncepcja stanowi podstawę implementacji systemu.
EN
The paper presents the concept of an advisory system allowing its user to carry out independent computations of energy demand for residential building heating purposes, amount of labour, energy expenditure, and biomass production and processing costs to adapt it to constructional requirements of boilers and fireplaces for biomass combustion. The research allowed to determine modular structure of the system, and to describe input parameters for each module, as well as the principles of communication among them. The work presents principles for the application computational model and guidelines concerning user's interface. Presented concept constitutes the basis for the system implementation.
W referacie przedstawiono fragment systemu doradczego Diadyn. Diadyn to otwarty internetowy system doradczy. W systemie tym, do reprezentacji wiedzy zastosowano koncepcję stwierdzeń. Stwierdzenia są reprezentowane jako węzły w sieci stwierdzeń. W systemie Diadyn wiedza jest reprezentowana w postaci sieci stwierdzeń. Sam system Diadyn składa się z wielu modułów. Niektóre z nich są przeznaczone do zapisywania wiedzy. Inne służą do zapisywania objaśnień wyników przeprowadzonego wnioskowania. Do realizacji tych zadań przygotowano dwa moduły Dia_Wiki oraz Dia_Sta. Opis tych modułów przedstawiono w tym referacie.
EN
In this paper a part of an expert system called Diadyn is presented. Diadyn is an open internet expert system. In this system the knowledge representation is based on statement concept. Statements are nodes in a statement network. Within Diadyn system the knowledge is represented by means of the statement network. The Diadyn consists of several modules. Some of them are built for coding the knowledge. The others are prepared for writing explanations of inference results. In order to perform this task, modules called Dia_Wiki and Dia_Sta are prepared. A description of this modules is presented in this paper.
W pracy przedstawiono rozwiązanie inteligencji biznesowej w oparciu o SQL Server 2005 i zaprezentowano prognozowanie z użyciem Microsoft Decision Trees. Przedstawiono zadania i techniki data mining oraz wskazano obszary wykorzystania scharakteryzowanych technologii informatycznych. W drugiej części artykułu zaproponowano wykorzystanie niniejszych technik do wypracowywania decyzji systemu sterowania w procesie przemysłowym.
EN
The paper presents business intelligence (BT) solution based on SQL Server 2005. Some data mining tasks and techniques are discussed as well as some uncommon fields of presented IT technologies are characterized. The work contains prediction example using Microsoft Decision Trees. The usage of discussed techniques for industrial process advisory system is considered in the second part of the paper.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Purpose: The paper describes theoretical issues concerning the scope of human resources management, as well as the pertinent advisory systems. Another main of the paper is to investigate work effect of the advisory system, which helps the operator to make a decision concerning an adjustment of structure and structure project team to a certain project, which was selected by operator. Design/methodology/approach: In this article the advisory system was created in Exsys Professional program. What is more, the system was upgraded with a help tool - a database, because it makes possible to collect and keep data. The database as such was created with the use of Microsoft Access 2000, an integral part of Microsoft Office for Windows. Findings: Based on comprehensive literature, the article reviewed the implementation of the advisory system in some small enterprises, because a system operator can very quickly adjust the structures (organizational and project teams) to a project. On the basis of the system the operator can both ask questions and get answers quickly. Moreover, an advisory system shows graphic presentation of the results. Revearch limitations implications: In this paper an advisory system has been used. This exact advisory system could be used in bigger number of enterprises, but on one condition - it must be developed according to their needs. Originality/value: The advisory system was supplemented with a help tool - a database. The database is a source and a concise help tool, perfect completion during the use of advisory system. It allows the user to adjust into more detailed structures to a selected project.
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Purpose: The main aim of the paper is to investigate work effect of the advisory system, which helps the operator to make a decision concerning an adjustment of structure and structure project team to a certain project, which was selected by operator. Design/methodology/approach: Exsys Professional program of Exsys Inc. was used to create the advisory system by the rule processor. Findings: System operator can a very quickly adjusted to structures (organizational and project teams) into to a project on the basis of the advisory system only by answering short questions from the system. Moreover, an advisory system shows graphic presentation of the results. Research limitations/implications: The built advisory system can be a great basis to create a tool, which will assist in making more complicated decisions. Practical implications: A disadvantage of Exsys Professional program are both, laborious and time-consuming data introduction into an advisory system. Originality/value: The paper helps to understand the need of building advisory systems. It has a potential value for future entrepreneur.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.