Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Effect of Nb and Ti micro-additives and thermo-mechanical treatment of high-manganese steels with aluminium and silicon on their microstructure and mechanical properties

Sozańska-Jędrasik L., Mazurkiewicz J., Borek W., Matus K., Chmiela B., Zubko M.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2019

|

Vol. 64, iss. 1

133--142

EN

The results are based on two experimental high-manganese X98MnAlSiNbTi24-11 and X105MnAlSi24-11 steels subjected to thermo-mechanical treatment by hot-rolling on a semi-industrial processing line. The paper presents the results of diffraction and structural studies using scanning and transmission electron microscopy showing the role of Nb and Ti micro-additives in shaping high strength properties of high-manganese austenitic-ferritic steels with complex carbides. The performed investigations of two experimental steels allow to explain how the change cooling conditions after thermo-mechanical treatment of the analysed steels affects the change of their microstructure and mechanical properties. The obtained results allow assessing the impact of both the chemical composition and the applied thermo-mechanical treatment technology on the structural effects of strengthening of the newly developed steels.

2

Fluktuacja cen paliw a strefa ryzyka

Mazurkiewicz J., Nowak M.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 132

431--438

PL

Analiza zmian cen oleju napędowego (ON) oraz benzyny (Pb95) w powiązaniu z cenami ropy naftowej i przelicznika $/zł była wykonana w celu określenia wygodnego czasu zakupu paliwa w możliwie niskiej cenie. Opracowanie zawiera także składniki ceny paliwa na poziomie dostawcy Orlen. Podstawą opracowania są codzienne, dane za lata 2015-2016.

EN

The analysis of changes in diesel oil (ON) and gasoline (Pb95) prices in connection with crude oil prices and the $/PLN converter was made to determine the convenient time to buy fuel at the lowest possible price. The study also includes components of the fuel price at the Orlen supplier level. The basis for the study are daily data for the years 2015-2016.

3

Wpływ dodatku środka spieniającego na właściwości pianek skrobiowych

Combrzyński M., Matysiak A., Wójtowicz A., Oniszczuk T., Kupryaniuk K., Żelizko K., Kuboń M., Mazurkiewicz J., Mitrus M.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 5

682--685

PL

Przeprowadzono badania procesu ekstruzji i wybranych fizycznych właściwości pianek skrobiowych z dodatkiem handlowego środka spieniającego, stosowanego do spieniania termoplastycznych elastomerów oraz PVC. W badaniach zastosowano ekstruder jednoślimakowy typu TS-45. Zwiększenie ilości środka spieniającego oraz zmniejszenie wilgotności surowców powodowało obniżanie wydajności i zwiększenie energochłonności procesu ekstruzji. Zwiększenie dodatku środka spieniającego oraz zmniejszenie wilgotności mieszanek surowcowych spowodowało zmniejszenie gęstości usypowej oraz wytrzymałości kinetycznej uzyskanych pianek skrobiowych. Wskaźnik ekspandowania pianek zmniejszał się wraz ze wzrostem zawartości wody w mieszankach surowcowych oraz ze zmniejszeniem dodatku środka spieniającego.

EN

Potato starch was foamed during extrusion-cooking after addition of a commercial foaming agent (1-3% by mass). The increase addition of foaming agent and starch humidity resulted in decreasing the foaming efficiency, expansion ratio index, bulk d. and kinetic strength of the foam and in increasing the specific energy consumption.

4

Analiza odporności korozyjnej wybranych materiałów metalowych

Brytan Z., Mazurkiewicz J., Reimann Ł.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2018

|

R. 23, nr 5

40--46

5

Intelligent system for card game analysis and prediction

Mazurkiewicz J.

Journal of Polish Safety and Reliability Association

|

2018

|

Vol. 9, No. 3

47--54

EN

The paper presents a system which to make proper poker decision in situations provided by end user via image of the online poker table. The system provides feedback and reasoning behind decision made. The main goal is to minimize influences of errors and unwanted factors on each step so final decision could be accurate and useful in as many cases as possible. The idea is to use softcomputing technologies as neural networks for image recognition and expert system for decision making process. The system - able to parse poker table image - could be used by poker player for self-study on example on his/her own past in-game situations. Image is screenshot of the interface that is provided by online poker room to a player, so all information available to a player will also be available for further processing. The proposed solution can be an essential tool for the monitoring and verification of card game rules systems and to point the incorrect or illegal situations based on video data.

6

The Effect of Mixing During Laboratory Fermentation of Maize Straw with Thermophilic Technology

Kozłowski K., Mazurkiewicz J., Chełkowski D., Jeżowska A., Cieślik M., Brzoski M., Smurzyńska A., Dongmin Y., Wei Q.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

Vol. 19, nr 5

93--98

EN

The interest in biogas production in Poland is growing rapidly. This is mostly due to the fact that there is a need for handling and managing the increasing quantities of diverse bio-waste generated by industry and agriculture. Therefore, good laboratory practices and correct preparation of batch tests are very important for planning of a full-scale biogas plant. The aim of the paper was to determine the effect of mixing in the laboratory batch reactors on the biogas yield of maize straw under thermophilic conditions. The scope of this work included: (1) the analysis of basic physical and chemical parameters and (2) laboratory determination of biogas and methane yield from anaerobic digestion of maize straw with different frequencies of mixing. The obtained biogas and methane yield from the thermophilic fermentation of maize straw mixed every day was 381.89 m3·Mg-1 FM and 184.97 m3·Mg-1 FM, respectively. The results of this study confirmed the effect of no mixing inside reactors. In the batch test a decrease in biogas and methane yields was observed, by approx. 60 m3·Mg-1 and approx. 28 m3·Mg-1, respectively.

7

Poznań Air Pollution Analysis for 2015–2017

Smurzyńska A., Czekała W., Hektus P., Marks S., Mazurkiewicz J., Brzoski M., Chełkowski D., Kozłowski K.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

162--169

EN

Air pollution is the result of natural processes and intense urban development. The undesired emission of volatile substances causes environmental threats such as acid rains, aggravated greenhouse effect or the ozone depletion. Moreover, the pollution released into the air is harmful to the human respiratory system, eyes and skin. This paper presents the body of analyses conducted in Poznań between 2015–2017 on the changes in the local emission concentration of PM10 and PM2.5. The data concerning the emission of suspended particulates were provided by the meteorological station on Polanka St. in Poznań. The research included a correlation analysis. The results point to a steady decrease in the amount of produced particulates. It was also noted that the emissions of PM10 and PM2.5 change seasonally, with the highest levels in the autumn and winter. Furthermore, the amount of emitted suspended particulates is correlated with the temperature; hence, it is supposed that the main source of air pollution in Poznań involves low-efficiency heaters and boilers.

8

Structure and mechanical properties of newly-developed high-strength TRIPLEX type steels

Sozańska-Jędrasik L., Mazurkiewicz J., Borek W., Dobrzański L. A.

Inżynieria Materiałowa

|

2018

|

Vol. 39, nr 5

184--191

EN

The paper presents the results of mechanical properties research, fractographic investigations of fractures and microstructure of experimental high-strength high-manganese X98MnAlSiNbTi24–11 and X105MnAlSi24–11 TRIPLEX type steels. In order to determine the mechanical properties of the tested steels, microhardness tests and a static tensile test were performed, and yield stress, tensile strength and elongation of the tested steels were determined. The performed microstructure tests of the analysed steels using light microscopy allowed for the identification of austenitic-ferritic structure with the participation of carbides. It was found that the structure of both tested steels, which have undergone hot rolling followed by water cooling, consist of austenite grains with numerous annealing and deformation twins along with ferrite bands. The investigated steels are characterized by the mixed fractures of formed after a static tensile test after forging where there are areas of ductile fracture with small areas of transcrystalline and intergranular brittle fractures. The fractures after a static tensile test and after hot rolling and cooling in water have a dimple morphology characteristic of plastic fractures. The increase in hardness after thermomechanical treatment and after a static tensile test is caused by strain hardening affecting the achieved values of strength, yield point and hardness. The obtained research results allow to assess the impact of both the chemical composition and the applied thermomechanical treatment technology on the properties of newly developed steels.

PL

Celem pracy było określenie właściwości mechanicznych oraz plastycznych w powiązaniu z mikrostrukturą nowoopracowanych stali wysokomanganowych X98MnAlSiNbTi24–11 i X105MnAl- Si24–11 typu TRIPLEX po walcowaniu na gorąco w skali półprzemysłowej i chłodzeniu w wodzie. Uzyskane wyniki badań pozwolą na ocenę wpływu zarówno składu chemicznego, jak i zastosowanej technologii obróbki cieplno-mechanicznej na właściwości badanych stali.

9

Spent mushroom substrate as a supplementary material for sewage sludge composting mixtures

Malińska K., Czekała W., Janczak D., Dach J., Mazurkiewicz J., Dróżdż D.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2018

|

T. 21, nr 1

29--38

EN

Spent mushroom substrate (SMS) is a byproduct from mushroom production. On average, it shows low content of organic matter but contains relatively high quantity of nitrogen (2.4%). SMS could be recycled as a soil amendment or could be an alternative for peat. Some studies indicate that SMS could be used as a supplementary material in composting of various biodegradable waste and municipal sewage sludge (SS). In composting, spent mushroom substrate could function as a bulking agent and provide structure in composting piles. The overall goal of this study was to determine whether SMS can be used as a supplementary material for preparation of composting mixtures of sewage sludge and could allow the achievement of the recommended values of moisture content (50÷60%), C/N ratio (25-35:1) and air-filled porosity (at least 75%) in the final composting mixtures. Due to high moisture content, low C/N ratio and lack of structure municipal sewage sludge cannot be composted alone. The addition of a supplementary material to municipal sewage sludge should provide adequate structure (for maintaining optimal air-filled porosity in a composting pile), moisture content and C/N ratio in the composting mixtures. The investigated SMS showed lower moisture content, organic matter, C/N ratio and mechanical strength in comparison to typical supplementary materials used in composting of sewage sludge (e.g. wheat straw or woodchips). The addition of SMS to SS (up to the ratio of SS:SMS 1:6) did not allow the achievement of the recommended values of moisture content, C/N ratio and air-filled porosity within a 2 m composting pile. Therefore, the investigated spent mushroom substrate cannot be considered a suitable bulking agent for preparation of municipal sewage sludge composting mixtures. However, SMS could be used for composting of other biodegradable waste which shows lower moisture content, higher C/N and better structure or for composting of sewage sludge together with lower quantities of other supplementary materials such as wheat straw.

PL

Zużyte podłoże popieczarkowe (ZPP) to odpad powstający po produkcji pieczarki. Charakteryzuje się niską zawartością materii organicznej, ale zawiera relatywnie znaczne ilości azotu (2,4%). Zużyte podłoże popieczarkowe może być wykorzystane w rolnictwie jako polepszacz do gleby lub alternatywa dla torfu. Doniesienia literaturowe wskazują, że zużyte podłoże popieczarkowe może być również wykorzystane jako materiał pomocniczy w kompostowaniu różnych odpadów biodegradowalnych czy też komunalnych osadów ściekowych (OŚ). W procesie kompostowania zużyte podłoże może pełnić funkcję materiału strukturotwórczego i zapewniać odpowiednią strukturę pryzm kompostowych. Głównym celem badań była ocena możliwości wykorzystania zużytego podłoża popieczarkowego jako materiału pomocniczego do przygotowania mieszanek kompostowych z osadów ściekowych tak, aby zapewnić w tych mieszankach wymaganą zawartość wody (50÷60%), odpowiedni stosunek C/N (25÷35:1) oraz zalecaną porowatość powietrzną w pryzmie (powyżej 75%). Z uwagi na wysoką zawartość wody, niski stosunek C/N i brak odpowiedniej struktury osady ściekowe nie mogą być samodzielnie poddawane kompostowaniu. Materiał pomocniczy dodany do osadów ściekowych powinien zapewnić odpowiednią strukturę (pozwalającą na utrzymanie optymalnej porowatości powietrznej w pryzmie), zawartość wody oraz stosunek C/N w otrzymanej mieszance kompostowej. Badane zużyte podłoże popieczarkowe charakteryzowało się niższą zawartością wody oraz materii organicznej, niższym stosunkiem C/N oraz niższą wytrzymałością mechaniczną w porównaniu do innych materiałów pomocniczych stosowanych w kompostowaniu komunalnych osadów ściekowych (takich jak słoma zbożowa czy ścinki drzewne). Dodatek zużytego podłoża popieczarkowego do osadów ściekowych (udział w mieszance OŚ:ZPP wynosił do 1:6) nie pozwolił na uzyskanie zalecanych wartości zawartości wody, stosunku C/N i porowatości powietrznej w pryzmie o wysokości 2 m. Z tego względu badane zużyte podłoże popieczarkowe okazało się nieprzydatne jako materiał strukturotwórczy wykorzystywany do przygotowania mieszanek kompostowych z osadów ściekowych. Jednakże zużyte podłoże popieczarkowe może być wykorzystane jako materiał pomocniczy w kompostowaniu innych odpadów biodegradowalnych, które charakteryzują się niższą zawartością wody, wyższym stosunkiem C/N i korzystniejszą strukturą, lub też w kompostowaniu osadów ściekowych wspólnie z innymi materiałami pomocniczymi (np. słomą) użytymi w mniejszej ilości.

10

Wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji do dynamicznego określania punktu pracy obiektów wod-kan

Zakrzewski P., Mazurkiewicz J., Antonowicz A.

Instal

|

2018

|

nr 9

53--57

PL

W artykule opisano wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji do dynamicznego określania punktu pracy. Zaprezentowano warstwową strukturę systemu sterowania, scharakteryzowano poszczególne warstwy oraz podano przykłady obecnego i przyszłego wykorzystania systemu opierającego się na dynamicznym określaniu punktu pracy dla obiektów wod-kan. Przedstawiono w jaki sposób można przeprowadzić dekompozycję zadań sterowania na przykładzie biologicznego procesu oczyszczania ścieków metodą osadu czynnego z usuwaniem związków węgla i azotu. Opisano złożoność problematyki sterowania i optymalizacji przy instalacji oczyszczania ścieków oraz podano rozwiązanie przy wykorzystaniu systemu dynamicznego określania punktu pracy DEOPS (ang. Dynamic Estimation of Operating Point System) umożliwiającego zintegrowanie wielu różnych źródeł informacji w zależności od realizowanego etapu przedsięwzięcia.

EN

In this paper the using of artificial intelligence algorithms to dynamic estimation of operation point for water and sewage facility was discussed. The hierarchical structure of the control system was presented, individual layers were characterized and examples of current and future use of a system based on dynamic determination of work point for water and sewage facilities were given. How the control tasks can be decomposed on the example of the biological process of wastewater treatment by the activated sludge method with the removal of carbon and nitrogen compounds was presented. The complexity of control and optimization of wastewater treatment systems were described and its solution using the Dynamic Estimation of the Operating Point System (DEOPS) system enabling the integration of many different sources of information depending on the implemented stage of the undertaking were given.

11

Oczyszczanie wstępne w przydomowych oczyszczalniach ścieków

Makowska M., Pawlak M., Mazurkiewicz J.

Gaz, Woda i Technika Sanitarna

|

2018

|

Nr 6

214--218

PL

W artykule przedstawiono wyniki dwuletnich badań osadników wstępnych, stosowanych w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Dwa osadniki świeżowodne (z krótkim czasem zatrzymania ścieków) i jeden osadnik gnilny (z długim czasem zatrzymania ścieków), zasilane były ściekami podczyszczonymi w piaskowniku oczyszczalni komunalnej, zgodnie z hydrogramem dopływu charakterystycznym dla pojedynczego gospodarstwa domowego. Stwierdzono większą skuteczność usuwania związków organicznych w osadniku gnilnym (różnica kilkunastu procent, istotna na poziomie a = 0,05) i niewielką różnicę skuteczności usuwania zawiesiny na korzyść osadników świeżowodnych (różnica kilku procent, istotna na poziomie a = 0,1). Stwierdzono, że osadnik gnilny, w którym ścieki przebywały dłużej, pracował bardziej stabilnie w zakresie usuwania związków organicznych i porównywalnie z pozostałymi w zakresie usuwania zawiesiny ogólnej. Osadniki obu typów mogą być stosowane jako urządzenia wstępnego oczyszczania w przydomowych oczyszczalniach ścieków.

EN

The paper presents the two-year investigation results of primary settling tanks, used in domestic wastewater treatment plants. Two primary settlers (with a short retention time of sewage) and one septic tank (with the long retention time of sewage) were supplied from the grit chamber. The wastewater inflow hydrograph was typical for the single household. Removing of organic compounds in septic tank was found more effective, while a slightly better efficiency of the removal of the total suspended solid showed primary settler with a short retention time of sewage. The performance of septic tank was more stable. Both devices can be used in small domestic wastewater treatment plants.

12

Influence of Isothermal Heating Time on the Disappearance of Strain Hardening in High-Manganese TRIPLEX Type Steels

Sozańska-Jędrasik L., Mazurkiewicz J., Borek W.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2018

|

Vol. 63, iss. 4

2023--2030

EN

The paper presents the results of the effect of isothermal heating time on the disappearance of strain hardening (the softening degree) of the studied high-manganese TRIPLEX type steels at a temperature of 900 and 1000°C. In order to determine the kinetics of recrystallization of austenite plastically deformed for selected steels, hot compression tests with draft ε = 0.2 were made. The presented results reveal that the complete recrystallization of austenite needs long isothermal heating times. In industrial conditions, such long times are not used, therefore in the initial rolling passages, the time required for half recrystallization of austenite t0.5 is often used. The total disappearance of the strain hardening, completion of the recrystallization of austenite tested high-manganese X98 and X105 TRIPLEX type steels isothermal heating time requires far more than 200 s. The increase of the deformation temperature is a factor influencing the acceleration of the disappearance of strain hardening.

13

Carbides Analysis of the High Strength and Low Density Fe-Mn-Al-Si Steel

Sozańska-Jędrasik L., Mazurkiewicz J., Borek W., Matus K.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2018

|

Vol. 63, iss. 1

265--276

EN

The work presents the results of investigations into the structure and phase composition of newly developed high manganese steels of the X98MnAlSiNbTi24-11 and X105MnAlSi24-11 type. The average density of such steels is 6.67 g/cm3, which is 15% lower as compared to typical structural steels. An analysis of phase composition and structure allows to conclude that the investigated steels feature an austenitic γ-Fe(Mn,Al,C) structure with uniformly distributed and elongated α-Fe(Mn,Al) ferrite grains on the boundaries of austenite grains and carbides. Examinations by diffraction of back scattered electrons (EBSD) allow to conclude that high-angle boundaries dominate in such steels, having significant influence on mechanical properties. Three types of carbides with differentiated chemical composition and size were identified in steel X98MnAlSiNbTi24-11 with scanning and transmission electron microscopy. κ-(Fe,Mn)3AlC carbides, having a regular, face-centered cubic lattice (fcc), were identified in austenite. Transmission electron microscopy examinations have enabled to identify M7C3-type carbide in ferrite. Nb- and Ti-based complex carbides were identified in steel X98MnAlSiNbTi24-11, both, in ferrite and austenite. (NbTi)C2 carbide precipitates were confirmed in an X-ray qualitative phase analysis. The size of the above-mentioned carbides is within several to several dozens of μm. An X-ray qualitative phase analysis has confirmed the precipitates of M7C3 carbides in both steels.

14

Optimization and analysis of porosity and roughness in selective laser melting 316L parts

Król M., Mazurkiewicz J., Żołnierczyk S.

Archives of Materials Science and Engineering

|

2018

|

Vol. 90, nr 1

5--15

EN

Purpose: The investigations have been carried out on 316L stainless steel parts fabricated by Selective Laser Melting (SLM) technique. The study aimed to determine the effect of SLM parameters on porosity, hardness, and structure of 316L stainless steel. Design/methodology/approach: The analyses were conducted on 316L stainless steel parts by using AM125 SLM machine by Renishaw. The effects of the different manufacturing process parameters as power output, laser distance between the point’s melted metal powder during additive manufacturing as well as the orientation of the model relative to the laser beam and substrate on porosity, hardness, microstructure and roughness were analysed and optimised. Findings: The surface quality parts using 316L steel with the assumed parameters of the experiment depends on the process parameters used during the SLM technique as well as the orientation of formed walls of the model relative to the substrate and thus the laser beam. The lowest roughness of 316L SLM parts oriented perpendicularly to the substrate was found when 100 W and 20 μm the distance point was utilised. The lowest roughness for part oriented at 60° relatives to the substrate was observed when 125 W and the point distance 50 μm was employed. Practical implications: Stainless steel is one of the most popular materials used for selective laser sintering (SLM) processing to produce nearly fully dense components from 3D CAD models. Reduction of porosity is one of the critical research issues within the additive manufacturing technique SLM, since one of the major cost factors is the post-processing. Originality/value: This manuscript can serve as an aid in understanding the importance of technological parameters on quality and porosity of manufactured AM parts made by SLM technique.

15

Właściwości zdrowotne żywności wytwarzanej przy udziale bakterii kwasu mlekowego

Pytka M., Kordowska-Wiater M., Mazurkiewicz J.

Przemysł Spożywczy

|

2017

|

T. 71, nr 10

30--32

PL

Konsumenci coraz częściej poszukują produktów spożywczych, które mają zalety zdrowotne. Należy to wykorzystać, promując na naszym rynku różnorodne wyroby fermentowane pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, wytworzone przy udziale bakterii fermentacji mlekowej. Pozytywny wpływ tych bakterii na organizm człowieka jest udokumentowany opublikowanymi wynikami badań. Jednak nie są one znane szerszym grupom konsumentów. Przed producentami żywności stoi więc poważne zadanie promocji swoich produktów pod kątem zarówno ich właściwości prozdrowotnych, jak i obecności w nich żywych kultur bakterii mlekowych oraz ich metabolitów. Choć od dawna wiadomo, że spożywanie żywności fermentowanej zawierającej żywe kultury bakterii mlekowych działa prozdrowotnie na organizm człowieka, to nadal istnieje potrzeba ich reklamy.

EN

Consumers are increasingly looking for foods that have many health benefits. This should be utilized to promote, on our market, fermented products of vegetable and animal origin produced with the participation of lactic acid bacteria. The positive effect of these bacteria on the human body is documented by many published research results. However, these research results are not known to wider consumer groups. Producers have an important task to promote their products in terms of their health benefits as well as the presence of live cultures of lactic bacteria and their metabolites. Although it has long been known that consuming fermented foods containing live cultures of lactic acid bacteria is beneficial for our health, there is still a great need for advertising such food products.

16

Analiza możliwości wykorzystania wód podziemnych z utworów czwartorzędowych w systemach geotermii niskotemperaturowej Małopolski. Część II. Przykład ujęcia Zawoja-3

Mazurkiewicz J., Kmiecik E., Tomaszewska B.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/1

995--999

EN

The paper presents the assessment of utilizing Quaternary groundwater in low-temperature geothermal systems based on the example of intake 1/828/3 Zawoja-3, located in the south-western part of the Małopolska Province. Based on the data on the water yield and water temperature, the thermal power potential of the water intake as the lower source for the heat pump was estimated. Using the empirical formula method and the relevant requirements indicated by manufacturers of heat pumps, the assessment of the groundwater quality of the Zawoja-3 intake with reference to its potential of scale formation and corrosivity were made (based on the 2000-2014 water analysis from the groundwater monitoring database). Moreover, the assessment of the stability ofphysical and chemical parameters indicated by manufacturers of heat pumps as beingimportant for the proper operation of installations was presented. The analysis has shown that the Zawoja-3 intake has a potential to utilizeQuaternary groundwater in low-temperature geothermal systems. However, for the safe and long-term operation of the system, it is recommended to use an intermediate heat exchanger before the heat pump.

17

Rheophilic fish in oxbow lakes of the Warta River : the effect of environmental conditions on habitat selection

Golski J., Pińskwar P., Jezierska-Madziar M., Andrzejewski W., Mazurkiewicz J., Stanisławski D., Urbańska M.

Oceanological and Hydrobiological Studies

|

2017

|

Vol. 46, No. 1

38--49

EN

Oxbow lakes are typical elements of meandering watercourses and are considered to be key components of floodplains of natural rivers. A permanent connection with the river promotes the use of these water bodies by ichthyofauna as spawning grounds, shelter for fry, feeding and wintering grounds. The aim of this study was to determine which rheophilic species inhabit oxbow lakes and how environmental conditions affect habitat selection and fish behavior. Analyses were conducted on six oxbow lakes of the Warta River in the Koło-Poznań section. Fish and water samples were collected for three years, in spring, summer and late autumn. Variation in environmental conditions in the analyzed water bodies results in a considerable diversity of the ichthyofauna, including rheophilic species, in individual seasons of the year. In the course of the study, nine rheophilic fish species were recorded, including four from the lithophilic reproductive guild having the highest environmental requirements. Relative abundance of rheophilic species in the dominance structure ranged from 0 to 100%, depending on the reservoir and seasons, with an average of 7% for all catches. For comparison, their relative abundance in the adjacent parts of the river was 12 and 23%.

18

The possibility of functioning micro-scale biogas plant in selected farm

Czekała W., Gawrych K., Smurzyńska A., Mazurkiewicz J., Pawlisiak A., Chełkowski D., Brzoski M.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 35

19--25

EN

Renewable energy sources (RES) become more and more popular. In Poland, biomass has the highest energy potential among all RES. Methane fermentation is one of possible ways to use it. The aim of the study was to perform energy and economic calculations for the biogas plant installation project in an existing farm situated in the Wielkopolska voivodeship. Because of the small area of the farm and the type of production, the calculations were carried out for micro-installation biogas plants. During the preparation of the project the production potential of the substrates was determined, allowing for further analyses. It was calculated that the electrical power of the designed biogas plant was 8.10 kW, with a total annual production of biogas at 29 471 m3. The obtained amount allows to generate in the cogeneration system 66 450 kWh of electricity and 71 190 kWh of heat energy. Some of the energy produced can be used on the farm and its surplus sold to the grid, which will allow for financial and environmental benefits.

PL

Odnawialne źródła energii stają się coraz to popularniejsze. W Polsce największym potencjałem energetycznym spośród wszystkich OZE charakteryzuje się biomasa. Jednym z możliwych sposobów jej wykorzystania jest proces fermentacji metanowej. Celem pracy było dokonanie obliczeń energetycznych i ekonomicznych dla projektu instalacji biogazowni w realnie istniejącym gospodarstwie rolnym położonym w województwie wielkopolskim. Z racji na niewielką powierzchnię gospodarstwa i typ produkcji w nim prowadzony wybrano biogazownie o charakterze mikroinstalacji. W trakcie przygotowywania projektu określono potencjał produkcyjny substratów co umożliwiło przeprowadzenie dalszych analiz. Dokonano obliczeń według których moc elektryczna zaprojektowanej biogazowni wynosi 8,10 kW, przy całkowitej rocznej produkcji biogazu na poziomie 29 471 m3. Uzyskana ilość pozwala na wytworzenie w układzie kogeneracyjnym 66 450 kWh energii elektrycznej oraz 71 190 kWh energii cieplnej. Część wyprodukowanej energii może zostać wykorzystana w gospodarstwie, a jej nadwyżka sprzedana do sieci, co pozwoli na uzyskanie korzyści finansowych i środowiskowych.

19

Biological characteristics of spawning population of vendace (Coregonus albula L.) from Lake Chłop (Międzyrzecz District)

Golski J., Runowski S., Grzelak M., Andrzejewski W., Mazurkiewicz J.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 62, nr 3

117--123

EN

Results presented in this study were collected within the framework of a project aiming at the determination of potential for vendace colonisation and production in lakes of western Poland and as such they are a continuation of previously published studies. The objective of studies carried out in 2011 was to investigate the most important biological traits of the population of the vendace from Lake Chłop lying in the Lubuskie Lakeland and to compare the results to the literature data, including those from the previously described Lake Śremskie. To achieve the objective of the research the following parameters were studied: sex structure, growth rate, fish condition, fertility as well as biometric and meristic traits of the studied vendance. At the same time, the most important physicochemical water indices were determined to provide a characteristic of the environmental conditions. The status of water was classified as moderate, with the deterioration of the water status caused by the low oxygen saturation of the hypolimnion and high contents of chlorophyll a. The vendace from the investigated water body may be classified to the fish group of very good growth rate and condition, only slightly inferior to the vendace from Lake Śremskie. In the third year of life this species reaches on average the total length of 22.0 cm, while Fulton’s index of fish condition ranged from 0.68 to 1.10 with a mean value of 0.82. We need to stress here markedly lower fecundity of the vendace population from Lake Chłop in comparison to the population from Lake Śremskie. Considering the quantitative traits, the fish population of Lake Chłop differs non-significantly regarding the body depth in the populations with a good growth rate described by Bernatowicz. The meristic traits of the studied population do not significantly deviate from the values reported by other researchers, except for filtration processes.

PL

Przedstawione w pracy wyniki zgromadzono w ramach projektu, mającego na celu rozpoznanie możliwości bytowania i produkcji sielawy w jeziorach zachodniej Polski, są zatem kontynuacją opublikowanych wcześniej badań. Celem przeprowadzonych w 2011 roku badań było poznanie najważniejszych parametrów biologicznych populacji sielawy z jeziora Chłop, leżącego na Pojezierzu Lubuskim oraz porównanie uzyskanych wyników do danych literaturowych, w tym do wyników z opisywanego wcześniej jeziora Śremskiego. Aby zrealizować cel badań określono strukturę płci, wiek, tempo wzrostu, kondycję, płodność, a także cechy populacyjne (mierzalne i policzalne) badanych sielaw. Równocześnie oznaczono najważ- niejsze wskaźniki fizykochemiczne oraz biologiczne wody, pozwalające scharakteryzować warunki środowiskowe. Stan ekologiczny wód jeziora uznano jako umiarkowany, parametrami zaniżającymi ocenę były niskie nasycenie hypolimnionu tlenem oraz wysoka zawartość chlorofilu a. Sielawa z badanego zbiornika należy do grupy o bardzo dobrym wzroście i kondycji, nieznacznie tylko ustępując sielawie z jeziora Śremskiego. W trzecim roku życia osiąga średnio 22,0 cm długości całkowitej, wartość wskaźnika kondycji Fultona dla całej próby wahała się od 0,68 do 1,1, przy średniej 0,82. Uwagę zwraca znacznie niższa płodność sielawy z jeziora Chłop, w stosunku do populacji z jeziora Śremskiego. Pod względem cech mierzalnych badana populacja nieznacznie różni się pod względem wygrzbiecenia od innych populacji o bardzo dobrym wzroście, opisanych przez Bernatowicza. Cechy policzalne badanej populacji nie odstają od wartości podanych przez innych badaczy, z wyjątkiem liczby wyrostków filtracyjnych.

20

Gender Recognition System Based on Human Face Picture

Mazurkiewicz J.

Journal of Polish Safety and Reliability Association

|

2017

|

Vol. 8, No. 1

97--104

EN

The paper presents the analysis and discussion of gender recognition based on human face picture. The research combines different features selection techniques with the set of softcomputing classifiers. We are looking for not very complicated, fast and sensitive approach to create the theoretical basis for real safety systems where the correct “on-line” gender recognition is necessary. We start from the already known differences between the female and male face. This is the key point to tune the preprocessing mechanisms. We propose the quite classic classifiers, but we focus on sensible correlation between the feature extraction and the actual classification. The significant set of the results are discussed and the best solutions are pointed. All tests were realised based on the well known base of face pictures with added set of our own collection. The proposed solution can be an essential tool for the monitoring systems, safety guards and systems to point the dangerous situations based on video data.