W artykule przedstawiono wyniki analizy zużycia technicznego typowej wiejskiej i podmiejskiej zabudowy mieszkalnej oraz gospodarczej w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym. Podstawą badań była utworzona baza danych, zawierająca informacje o konstrukcji, stanie technicznym i uszkodzeniach 1053 budynków mieszkalnych i gospodarczych, znajdujących się w obszarach górniczych O/ZG "Lubin", O/ZG "Rudna" oraz O/ZG "Polkowice-Sieroszowice" KGHM "Polska Miedź" S.A. Do analizy wyselekcjonowano grupę 893 budynków o tradycyjnej konstrukcji, z murowanymi ścianami nośnymi i o wieku do 100 lat. Składa się na nią 466 budynków mieszkalnych typu wiejskiego i podmiejskiego oraz 427 budynków gospodarczych (głównie stodoły, stajnie i obory). W oparciu o określone zużycie techniczne s(z) poszczególnych budynków ustalono na drodze statystycznej trend czasowy zjawiska, to jest przebieg zużycia technicznego w czasie. Spośród budynków mieszkalnych wydzielono również grupę budynków o stanie w niezakłóconym ingerencją budowlaną (remonty, modernizacje itp.), co pozwoliło na ocenę ich trwałości (T = 119,5 lat).
EN
The article presents the analysis results of technical wear of typical rural and suburban residential housing in the Legnica-Głogow Copper Region. The basis for the study was a data base which included information on construction, technical condition and damages of 1053 residential buildings and farm buildings situated in the mining areas of O/ZG "Lubin", O/ZG "Rudna" and O/ZG "Polkowice-Sieroszowice" KGHM "Polska Miedź" S.A. A group of 893 traditionally constructed buildings, with brick load-bearing walls under 100 years of age were selected for the analysis. A total of 466 residential rural and suburban buildings were selected and 427 farm building, mainly barns, stables, and cowsheds. In compliance with a statistic approach, a time tendency of the phenomena, i.e. technical wear in time, was defined on the basis of a described technical wear coefficient s(z) for each building. A group of buildings undisturbed due to construction interference (overhauls, modernization, etc.) was separated from among the residential buildings permitting to evaluate their durability (T= 119,5 years).
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wśród czynników, które wpływały na rozwój architektury wiejskiej znajdują się uwarunkowania przyrodnicze: ukształtowanie terenu, klimat, szata roślinna. Występowanie naturalnych materiałów budowlanych - kamienia, gliny, czy drewna - w bezpośredni sposób wpływało na rozwiązania konstrukcyjne budynków. Obfitość drewna w lasach szpilkowych, na obszarze Półwyspu Skandynawskiego, a także Europy Środkowej i Wschodniej, przyczyniła się do powszechnego stosowania konstrukcji drewnianych, zwłaszcza wieńcowych. W rejonach natomiast gdzie odczuwano jego niedostatek (Europa Centralna i Zachodnia), pojawiały się oszczędne w drewno konstrukcje ryglowe. Można powiedzieć, że granica oddzielająca lasy szpilkowe od liściastych oddzielała też obszary, na których wznoszono konstrukcje wieńcowe i ryglowe. Jednym z krajów skandynawskich, o znacznych zasobach drewna i o rozwiniętych tradycjach budownictwa drewnianego, jest Norwegia. Lasy występujące tu z jednej strony były przyjazne, dostarczały bowiem drewna, z którego domy zbudowane na zrąb, chroniły mieszkańców przed ostrym, górskim klimatem [4, s. 2-14], z drugiej natomiast zalesione obszary górskie były niebezpieczne i trudne do zasiedlania, dlatego nieustającej walce człowieka z siłami przyrody towarzyszył baśniowy świat trołi, który wyrażał zarówno obawy, jak też sposoby unikania problemów z ich pomocą [6]. Wierzenia te, stanowiące fragment bogatej kultury i tradycji norweskiej, zwracały uwagę na to, co trzeba wiedzieć i kochać w Norwegii, aby móc tam żyć i budować. Ich wyrazem były różnego rodzaju ozdoby w postaci rzeźbionych drewnianych elementów budynku lub barwne malowidła we wnętrzach chat.
EN
Amongst the elements which influenced the development of rural architecture are natural conditions. The abundance of wood in Norway's coniferous forests was responsible for the general use of wooden constructions. These forests on one hand friendly as they supplied wood protecting the inhabitants against the severe mountain climate, were on the other hand dangerous and difficult as a settling terrain. Hence, the incessant struggle of man with the forces of nature was accompanied by the fairylike world of trolls, which expressed both fears as well as offered ways of avoiding problems, with their help [6]. Three types of wooden constructions developed in Norway: the oldest the log constructions, the log and vertical post constructions used since the 12Ih century and the frame constructions widespread since the 17,h and 18lh centuries. Apart from the log constructions (in Norwegian laft ) with a round cross-section of the logs, and later oval, octagonal and rectangular, characteristic of Norway was the construction linking log solutions with vertical posts (Norwegian stave), in which the vertical supports, the posts, supported the roof, freeing the log walls from loads (sometimes built of vertical logs), common in churches, later in cottages, barns, granaries and sheds. It was characteristic for the roofs of these constructions to be covered with turf on the base of peat which in time was overgrown by grass. Settlement in Norway was based on the development of farms (Norwegian tun), as there were no villages. Numerous buildings of the farm formed a kind of hamlet of various arrangements (Figs. 1-3). The basic kind of habitable construction was formed of three accommodations: the porch, the main room (reaching the roof) and a small room (the alcove). In the 17th century the projections of cottages became symmetrically planned, with an entrance in the form of a porch (Fig. 4). Their interiors: the walls and ceilings were painted, for example in colourful styled roses. Among the numerous farm buildings the most important was the granary (loft and slabbur) - farm treasury (Figs. 5-7). Its ground floor was usually a log construction (Norwegian laft) and the upper floor was of post construction (slave). In the 18lh century, porches were introduced into the granaries, and thus began the building of sto-reyed granaries. The most interesting constructions evolved in sacred buildings where frame construction solutions became widespread, with wooden, self-supporting shielding walls (slave). In the oldest churches of this kind, on foundations of loosely arranged stones, a frame of four mighty logs was placed stiffened by the planks of the floor, on this was arranged a system of posts, with the main ones in the corners of the frame. The beams of the walls, sticking out upwards, supported other, higher elements of the church. A further variation, were churches with an inner pole supporting the tower. Next, churches of a complicated projections' arrangement, with inner, free-standing supports, which were stiffened in the upper part by frameworks, letting in little light to the dark interior, then later solutions with projections in the form of a cross, or central solutions (Figs. 9, 10). In many cases the existing wooden buildings do not meet the requirements of contemporary life. They undergo modernization as a result of which modern functions are introduced into the existing building structure, whilst traditional solutions and the character of Norwegian architecture are preserved.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedstawiono metody pozwalające na uzyskanie energooszczędności w budynkach rolniczych. Szczególnie zwrócono uwagę na obiekty inwentarskie. Podano założenia oraz zarys metod umożliwiających ich wymiarowanie termiczne.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.