Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Pionierzy kolejowej trakcji elektrycznej na Wybrzeżu Gdańskim. Wspomnienia współpracowników

Reducha Władysław

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2024

|

nr 77

215--222

PL

W artykule przedstawiono zarys pierwszych 50 lat historii kolejowej trakcji elektrycznej na Wybrzeżu Gdańskim, najwybitniejszych jej pionierów, wspomnienia współpracowników oraz sylwetki charakterystycznych pracowników ,,drugiego planu” z pionów wykonawczych i eksploatacyjnych kolei. Przedstawiono też przykłady oddolnych inicjatyw i zaangażowania zwykłych pracowników, co przy dobrej współpracy z różnymi placówkami naukowo-badawczymi pozwalało pokonywać wiele braków, trudności i problemów, tak charakterystycznych dla tamtego pionierskiego okresu. Wykazano również bezzasadność używania pojęcia ,,tabor 800 V uzyskany w wyniku reparacji wojennych”.

EN

The article presents an outline of the first 50 years of the history of railway electric traction on the Gdańsk Coast, its the most outstanding pioneers, memories of colleagues and profiles of characteristic "background" employees from the executive and operational departments of the railway. Examples of grassroots initiatives and the involvement of ordinary employees were also presented, which, together with good cooperation with various scientific and research institutions, allowed overcoming many shortcomings, difficulties and problems so characteristic of that pioneering period. It was also shown that the use of the term "800 V rolling stock obtained as a result of war reparations" is groundless.

2

Historia koła SEP Siarkopol na tle rozwoju przemysłu siarkowego i miasta Tarnobrzega

Zelik Dariusz Jacek

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2024

|

nr 77

233--238

PL

W referacie skrótowo została przedstawiona historia Koła SEP Siarkopol na tle rozwoju przemysłu siarkowego i miasta Tarnobrzega. Przedstawiono również kierunki i formy działalności koła, władze oraz sylwetki prezesów koła.

EN

The article presents the history of the development of the city of Tarnobrzeg and the related history of the sulfur industry. The discovery of huge sulfur deposits in the 1950s in the Tarnobrzeg region by prof. Stanisław Pawłowski contributed to the creation of a large sulfur plant with open-pit and borehole mines. The sulfur plant gathered around itself a well-trained staff of electricians and power engineers, who initiated the establishment of the SEP Siarkopol Branch. Later, as a result of administrative changes, the sulfur industry also became the nucleus of the Tarnobrzeg Branch of SEP. The history of the establishment of the Siarkopol Circle, the current authorities and the directions and forms of activity of The Siarkopol Circle, as well as the profiles of all the presidents of the Circle, were also presented. The Siarkopol Circle can undoubtedly boast a rich history and can also boast of numerous successes in its over 60-year history of existence. The circle pursues its statutory goals, actively works for its members, continues the traditions of the association, trying to integrate the efforts of many generations of electricians. Members of the circle also care for the technical progress of their home workplace and improve work safety.

3

70 years of the Electrical Engineering Committee of the Polish Academy of Sciences (1952-2022)

Łukaniszyn Marian, Grochowicz Barbara

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2024

|

nr 77

31--34

PL

Artykuł przedstawia historię powstania oraz działalność Komitetu Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk od momentu jego utworzenia w 1952 roku do czasow obecnych. Omowiono strukturę, skład osobowy, wydawane czasopisma, organizowane konferencje, działalność naukową, ekspercką i społeczną oraz cele jakie stawia wspołczesność.

EN

The article presents the history of the creation and activities of the Electrotechnical Committee of the Polish Academy of Sciences from its establishment in 1952 to the present. The structure, staff, published journals, conferences, scientific, experts and social activities as well as the goals of modern times were discussed.

4

50 lat działalności koła nr 69 oddziału wrocławskiego SEP

Pieńkowski Krzysztof

Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej

|

2024

|

nr 77

229--232

PL

W artykule przedstawiono historię powstania Koła Nr 69 Oddziału Wrocławskiego SEP utworzonego w latach siedemdziesiątych przy Instytucie Układów Elektromaszynowych Wydziału Elektrycznego Politechniki Wrocławskiej. Opisano ponad 50-letni okres działalności Koła. Wymieniono najważniejsze rodzaje aktywności Koła i działań członków Koła. Podano bardziej szczegółowo funkcje pełnione przez członków Koła we władzach centralnych i władzach Oddziału Wrocławskiego SEP, wymieniono odznaczenia i nagrody uzyskane przez członków Koła oraz najważniejsze osiągnięcia zawodowe wybranych członków Koła. W podsumowaniu dokonano końcowej oceny dokonań Koła podczas ponad 50-letniego okresu działalności Koła.

EN

In the article, the creation history of the Circle No. 69 of Wrocław Division of Polish Electrical Engineers Association, established in the 1972 at one of the institutes of the Electrical Engineering Faculty of the Wrocław University of Science and Technology is presented. Over 50 years of the Circle's activity was described. The most important forms of activities of the Circle and the form of activities of the Circle members are given. The functions performed by the members of the Circle for the Main Board and for Wrocław Division of Polish Electrical Engineers Association are given in detail. The list of honorary decorations and awards received by the individual members of the Circle is presented. The most important professional achievements performed by the Circle individual members and other achievements of the Circle are described. The summary includes a final assessment of the achievements during over 50 years of the Circle activity.

5

Technika testowania w latach 30. XX w. (cz. 2)

Branczewski Mirosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2024

|

R. 92, nr 3

40--44

PL

Było oczywiste, że do sprawdzenia: przekładników pomiarowych, zabezpieczeń i wyzwalaczy pierwotnych potrzebne były potężne urządzenia testujące. Po zamontowaniu urządzenia, gdy przekaźnik mógł zostać uszkodzony lub zabrudzony, a także podczas uruchomienia, obowiązkowy był szczegółowy test.

6

Powstanie pisma ideograficzno-fonetycznego

Przybysz Kazimierz

Przegląd Papierniczy

|

2024

|

R. 80, nr 2

76--79

PL

Werbalny przekaz informacji stosowany był przez ludzkość jako główny środek komunikacji międzyludzkiej przez dziesiątki, a może nawet setki tysiącleci [1]. Powstanie i rozwój mowy przyczyniły się w istotnym stopniu do rozwoju ludzkości. Pomimo wielu zalet i zasług przekazu werbalnego dla materialnego, kulturalnego i duchowego rozwoju ludzkości, mowa ma jednak dwa ograniczenia: czasowe – przekaz informacji trwa tylko w chwili wypowiadania oraz przestrzenne – mowa ograniczona jest do określonej przestrzeni [2]. Zgodnie z przytoczonym przysłowiem „słowa ulatują, pismo pozostaje”, warunkiem istnienia dowolnej cywilizacji ludzkiej jest utrwalanie zgromadzonych i wytwarzanych informacji. Można nawet stwierdzić, że tak jak mowa jest synonimem człowieczeństwa, tak pismo jest synonimem cywilizacji. W trwających około trzystu tysięcy lat dziejach ludzkości (homo sapiens), pismo jest wynalazkiem stosunkowo nie dawnym. Powszechnie uważa się bowiem, że wynalazku tego dokonali w IV tysiącleciu p.n.e. Sumerowie, zasiedlający tereny Mezopotamii. Od powstania pierwszych cywilizacji do naszych czasów doskonalone są nieustannie nie tylko same systemy pisma (od pisma obrazkowego do literowego), lecz również nośniki pisma (od płytek glinianych do papieru) oraz sposoby nanoszenia pisma (od patyków drewnianych – klinów, do współczesnych tzw. wiecznych piór i długopisów). W niniejszym artykule przedstawiono w wielkim skrócie ogólne przesłanki powstania pisma oraz fragment dziejów jego rozwoju, od pisma obrazkowego do pisma ideograficzno-fonetycznego, które jest nadal powszechnie stosowane w Chinach.

7

Co pisano o samochodach elektrycznych na początku XX wieku?

Rataj Piotr, Hickiewicz Jerzy

Napędy i Sterowanie

|

2024

|

R. 26, nr 4

64--70

PL

W artykule omówiono w skrócie dwa obszerne artykuły, pierwszy autorstwa Stanisława Żmigrodzkiego z 1901 r., drugi Gabriela Sokolnickiego z 1902 r., w których opisali oni historię rozwoju samochodów elektrycznych, ich różne typy (z doprowadzeniem energii elektrycznej z sieci trakcyjnej lub z akumulatora), ich ówczesny stan rozwoju (ze szczególnym naciskiem na zastosowane w samochodach silniki elektryczne, regulację prędkości, przekładnie, kierownice, hamulce, opisy najpopularniejszych modeli), ekonomię ich zastosowania oraz perspektywy na przyszłość.

EN

The article briefly discusses two extensive articles, the first by Stanisław Żmigrodzki in 1901 and the second by Gabriel Sokolnicki in 1902 in which they described the history of the development of electric cars, their various types (with electricity supply from overhead line or from a battery), their state of development at the time (with special emphasis on the electric motors used in cars, speed control, gears, steering wheels, brakes, descriptions of the most popular models), the economics of their application and future prospects.

8

Ewolucja technologii oświetleniowej LED i jej wpływ na innowacyjne rozwiązania architektoniczne

Achramowicz Radosław

Materiały Budowlane

|

2024

|

nr 7

26--30

PL

W artykule przedstawiono rozwój architektonicznych innowacji oświetleniowych wywodzących się z technologii LED. Pierwsza jego część syntetycznie przybliża historię elektrycznych źródeł światła i zakres ich zastosowania. W następnej kolejności przeprowadzono studium dwóch przypadków: niemiecko-włoskiego oraz chińskiego, w których zastosowano przełomowe rozwiązania technologiczno-materiałowe. Pierwszy z przykładów – Led Wallpaper koncentruje się na zagadnieniach związanych z wykonawstwem i wykańczaniem ścian wewnętrznych zintegrowanych ze źródłami światła, a drugi – GreenPix przybliża możliwości zastosowania wielkoskalowych rozwiązań oświetleniowych przy budowie szklanych fasad. Wnioski zaprezentowane w artykule mogą znaleźć zastosowanie w projektowaniu architektonicznym, jak również w dyscyplinach pokrewnych, ogniskujących uwagę na zagadnieniu iluminacji zintegrowanych ze strukturą budynku.

EN

The article describes the development of architectural lighting innovations derived from LED technology. The first part synthetically presents the history. Next, studies of two cases are conducted: German-Italian and Chinese, in which breakthrough technological and material solutions were used. The first example – Led Wallpaper focuses on issues related to the building and finishing of internal walls integrated with light sources, while the second – GreenPix presents the possibilities of using large-scale lighting solutions in the construction of glass facades. The conclusions presented in the article can be used in architectural design as well as in related disciplines focusing on the issue of illumination integrated with the building structure.

9

Drugie życie mostów kolejowych

Biliszczuk Jan, Teichgraeber Marco

Inżynieria i Budownictwo

|

2024

|

R. 80, nr 3

174--178

PL

W XX wieku wiele linii kolejowych w Polsce zostało zamkniętych, zniszczonych lub zlikwidowanych. Pozostało jednak wiele obiektów mostowych, które uległy częściowym przekształceniom i zmianie ich funkcji. Część z nich to punkty widokowe, część to kładki dla pieszych i rowerów na szlakach utworzonych w miejscach dawnych linii kolejowych. Wiele z nich wciąż czeka na drugie życie.

EN

Many railway lines in Poland were closed, destroyed or decommissioned in the 20th century. However, many bridge structures remained, which were partially transformed and their function changed. Some of them are viewing points, and others are pedestrian and bicycle footbridges on trails created in the places of former railway lines. Many of them are still waiting for their second life.

10

Chronology and distribution of Pleistocene woolly rhinoceros: A review of the archival data from Poland

Pawłowska Kamilla, Dedła Kajetan, Płonka Katarzyna

Geologos

|

2024

|

Vol. 30, No. 2

95--117

EN

This work provides a review of the state of knowledge of woolly rhinoceroses in Poland. We compile research results from the 19th century to the present day and consider the collected data not only quantitatively, but above all qualitatively. Here we present a list of 215 sites from Poland where the remains of the woolly rhinoceros have been found. Studies of woolly rhinos from Poland usually employ small samples. Our compilation of data also reveals that there is currently no basis for drawing conclusions regarding the geographical distribution pattern of the species in Poland. Only a small number of works have focused on matching the places where remains occurred with the geological conditions of the area and their depositional history. Moreover, the results show that the resolution of the radiocarbon dates that are currently published is insufficient to allow conclusions about the chronology of woolly rhinoceroses in Poland to be drawn. No works to date have dealt with any aspect of palaeopopulation research. The woolly rhinoceros is not present in Palaeolithic art in Poland. A summary of our knowledge of this taxon is the starting point for our multi-aspect research into this topic.

11

Towarzystwo Polskie - "Dom Polski" w Comodoro Rivadavia ma 100 lat

Wais Tadeusz

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 1-2

12--15

12

Technologia przeróbki ropy naftowej w rafineriach Ignacego Łukasiewicza

Dorynek Józef

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 1-2

29--37

13

Rok 2023 : 170. rocznica zapalenia lampy naftowej, 170. lat przemysłu naftowego

Guzek Barbara

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 3-4

39--42

14

Rafineria ropy naftowej w Lesku

Pudło Janusz, Wais Tadeusz

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 3-4

15--22

15

Jubileusz 75-lecia krośnieńskiej "Naftówki"

Pudło Janusz

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 3-4

23--26

16

Fabryka Nafty - Walerian Stawiarski i S-ka w Krośnie

Wais Tadeusz

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 3-4

5--14

17

2022 - rok Ignacego Łukasiewicza

Sęp Jan

Wiek Nafty : zeszyty naukowo-historyczne

|

2023

|

nr 1-2

5--11

18

Problematyka konserwatorska murów Podziemnej Trasy Turystycznej w Rzeszowie w świetle ostatnich badań stopnia zawilgocenia i zasolenia ścian piwnic

Gosztyła Marek, Sikorski Krystian, Gosztyła Tomasz, Bryl Dominik, Leś Stanisław

Wiadomości Konserwatorskie

|

2023

|

Nr 74

109--124

PL

Opieka nad obiektami zabytkowymi stanowi kluczowe zagadnienie w kontekście przedłużenia ich okresu użytkowania, a dalej zapewnienia istnienia dziedzictwu kulturalnemu regionu. Eksploatacja obiektu związana jest z generowaniem kosztów, dlatego rozsądne zarządzanie potencjałem zabytku jest optymalną metodą na zapewnienie jego trwania. Modernizacja obiektu zabytkowego w celu zwiększenia jego atrakcyjności jest korzystna w wymiarze lokalnym dla samego obiektu oraz szerzej dla zarządcy, stanowiąc wizytówkę Miasta bądź regionu. W przedstawionej publikacji omówiono efekt modernizacji oraz drogę dalszego postępowania w celu utrzymania obiektu na przykładzie Podziemnej Trasy Turystycznej w Rzeszowie. Zwrócono uwagę na historię oraz istniejącą funkcję obiektu referencyjnego, podkreślając zasadność wdrożonych rozwiązań. Kolejno przebadano elementy konstrukcji obiektu, uwzględniając m.in. pomiary poziomów zawilgocenia oraz badania zasolenia. Finalnie zaproponowano dalszą drogę postępowania w celu utrzymania odpowiedniego stanu technicznego omawianej konstrukcji.

EN

The preservation of historical monuments is a key issue in the context of extending their service life and further ensuring the existence of a region’s cultural heritage. The operation of a structure is associated with cost generation, so sound management of the monument’s potential is the optimal way to ensure its continued existence. Modernizing a historical structure to enhance its attractiveness is beneficial locally for the site itself and more broadly for the manager, providing a hallmark for the City or the region. The presented publication discusses the effect of modernization and further steps towards maintaining a structure using the example of the Underground Tourist Route in Rzeszów. The history and existing form of use of the reference site were noted, emphasizing the validity of the solutions implemented. Structural elements of the facility were examined in sequence, including measurements of moisture levels and salinity tests. Finally, a course for future action was proposed to maintain the proper technical condition of the structure in question.

19

Technika testowania w latach 30. XX. w. (cz. 1)

Branczewski Mirosław

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2023

|

R. 91, nr 12

39--44

PL

„Test akceptacyjny” oznaczał test wtórny na stanowiskach testowych dostawcy lub w laboratorium zakładu energetycznego. Dodatkowo, testy na obiekcie oraz nadzór na stacji elektroenergetycznej były już wówczas powszechną praktyką. W roku 1930 Vereinigung der Elektrizitätswerke Deutschlands (stowarzyszenie zakładów energetycznych w Niemczech) opublikowało „księgę przekaźnikową”.

20

Robert Gülcher (1850-1924) - wybitny pionier elektrotechniki z Bielska-Białej i jego przedsiębiorstwa

Rataj Piotr, Hickiewicz Jerzy

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2023

|

R. 91, nr 3

34--40

PL

W artykule przedstawiono życiorys i najważniejsze osiągnięcia pochodzącego z Białej wynalazcy i przemysłowca Roberta Gülchera (1850-1924), uważanego w latach 80. XIX w. za jednego z najwybitniejszych elektrotechników w Europie. Omówione zostały jego najważniejsze wynalazki, jak np. oryginalny i cieszący się dużym uznaniem system oświetleniowy z przełomu lat 70. i 80. XIX w., umożliwiający równoległe połączenie wielu lamp łukowych z jednym źródłem energii elektrycznej, złożony z automatycznie regulującej się lampy łukowej i dynamomaszyny prądu stałego. Opisano krótko dzieje firm założonych przez Gülchera, fabryki The Gülcher Electric Light & Power Co., Ltd. w Londynie oraz R.J. Gülcher (od 1894 r. występująca pod nazwą Gülcher & Schwabe, a od 1906 r. już tylko Schwabe) w Bielsku-Białej. Ta ostatnia istnieje do dzisiaj pod nazwą Indukta.

EN

The article presents the biography and most important achievements of Robert Gülcher (1850-1924), inventor and industrialist from Biała (now Bielsko-Biała in Poland, then in the Austrian Empire), considered to be one of the most prominent electrical engineers in Europe in 1880s. His most important inventions are discussed, such as the original and highly acclaimed low-voltage lighting system from the turn of the 1870s and 1880s, which made it possible to connect multiple arc lamps in parallel to a single source of electricity, consisting of an automatically regulating arc lamp and a DC dynamomachine. The arc lamp of this system was awarded the gold medal at the famous electrotechnical exhibition in Paris in 1881. Gülcher’s original thermoelectric piles and storage batteries were also mentioned. Briefly described was the history of companies founded by Gülcher, the factories of The Gülcher Electric Light & Power Co., Ltd. in London (1882-1894) and founded in 1876 R. J. Gülcher (later, since 1894 known as Gülcher & Schwabe and since 1906 as Schwabe) in Bielsko-Biała, that still exists under the name Indukta.