Artykuł w syntetyczny sposób omawia historię i prace restauratorskie (podjęte w 2022 r.) dotyczące zabytkowego młyna wietrznego w m. Linin, gm. Góra Kalwaria. Obiekt jest autentycznym warszawskim wiatrakiem, przeniesionym w 1917 r. z Woli, ponadto jest jednym z największych koźlaków w Polsce. Istotną cechą wiatraka w Lininie jest jego niemal w całości zachowane wyposażenie technologiczne, pochodzące z okresu międzywojnia. Remont wiatraka został przeprowadzony w sposób zachowawczy. Ingerencja konserwatorska ograniczyła się do naprawy ciesielskiej konstrukcji szkieletowej, wymiany dachu oraz szalunku ścian. Wiatrak odrestaurowano in situ, pozostał zatem istotną dominantą w krajobrazie wsi.
EN
Historic windmill in Linin in Mazovia and its conservation issues. The article in a synthetic way discusses the history and restoration works (undertaken in 2022) towards the historic windmill in Linin, commune Góra Kalwaria. The monument is an authentic Warsaw windmill, moved in 1917 from Wola, and is also one of the largest post mills in Poland. An important feature of the windmill in Linin is its technological equipment from the interwar period. The renovation of the windmill was carried out in a minimally invasive way. The conservation intervention was limited to the repair of the carpentry frame structure, the replacement of the roof and the formwork of the walls. The windmill was restored in situ, so it remained an important dominant in the landscape of the village.
Od ponad stulecia trwa proces niwelacji dysproporcji w sieci połączeń drogowych pomiędzy terenami kraju, które przez ponad 120 lat znajdowały się pod trzema zaborami i rozwijały się w różnym tempie. W wyniku przeprowadzonych w XX i XXI w. prac modernizacyjnych istniejących dróg lub wytyczenia nowych tras niejednokrotnie modyfikacji ulegały układy przestrzenne, zarówno dużych aglomeracji, jak i mniejszych miejscowości oraz wsi o tradycji miejskich. W przypadku tych ostatnich jakiekolwiek ingerencje mogły mieć znaczący wpływ na całą strukturę osady. W niniejszym tekście przedstawiono autorską systematykę i ocenę wpływu rozbudowy sieci dróg krajowych na historyczne układy urbanistyczne małych miejscowości i tzw. „miast zdegradowanych” z terenu Mazowsza Wschodniego i Południowego. Zaproponowana systematyka została oparta na analizie 20 miast, z których dokładniej w tekście omówione zostały cztery. Na podstawie wybranych przykładów przedstawiono różne skale bezpośredniej ingerencji w historyczną strukturę miejscowości oraz ich konsekwencje.
EN
For over a century, the process of reducing the disproportions in the network of road connections between the territories of the country, which over 120 years ago was under three different partitions and developed at a different pace, has been constantly ongoing. As a result of the modernization works on existing roads or the marking out of new routes carried out in the 20th and 21st centuries, the spatial arrangements of large agglomerations as well as smaller towns and villages with urban traditions were modified many times. In the case of the latter, any interference could have significantly impacted the entire structure of the settlement. This text presents the original systematics and assessment of the impact of the expansion of the national road network on the historical urban layouts of small towns and the so-called cities degraded in eastern and southern Mazovia. The proposed systematics was based on the analysis of 20 cities, of which 4 examples were discussed in more detail in the text, presenting various scales of direct interference in the historical structure of the city and the impact they had on it.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przy okazji omawiania w ramach naszego cyklu kolejnej, osiemnastej już huty leśnej, należy przyznać, że gdy rozpoczynałyśmy to przedsięwzięcie w 2018 r., chyba żadna z nas nie miała do końca pełnej świadomości, jak rozległe jest to zagadnienie i jak mocno związane jest z historią gospodarczą, społeczną i polityczną regionu oraz z genealogią i migracjami jego mieszkańców. Wstępne rozpoznanie które pozwoliło na wskazanie w przybliżeniu 170 hut leśnych działających od końca XVIII do połowy XIX w., oraz około 80 hut wielkoprzemysłowych zakładanych na tym terenie od 2. połowy XIX stulecia, wymaga bezustannej weryfikacji. Zachowane dokumenty archiwalne ujawniają stopniowo kolejne nazwy „hut szklanych” wraz z nazwiskami rodów szklarskich. Prowadzone przez nas kwerendy dostarczają stopniowo coraz więcej materiału szklanego – zarówno w postaci zidentyfikowanych sygnatur działających wytwórców, jak i wytwarzanych przez nie wyrobów.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W tekście przedstawiono działania konserwatorskie na Mazowszu. Omówiono prace podejmowane przy najważniejszych grupach zabytków: zabudowie miejscowości uzdrowiskowych, architekturze drewnianej, militarnej, kolejowej. Przedstawiono także działania na rzecz ochrony i promocji architektury średniowiecznej i nowożytnej i prace podejmowane w kierunku określenia zasobu i wypracowania zasad ochrony architektury modernistycznej. Wskazano, że mimo narzuconych prawnie ograniczeń wojewódzki konserwator zabytków może być aktywnym uczestnikiem systemu ochrony zabytków oraz wykonawcą polityki państwa dotyczącym narodowego dziedzictwa. Może też bardzo sprawnie łączyć zrównoważony rozwój z ochroną konserwatorską oraz z przystosowaniem ich do zmieniających się potrzeb życia.
EN
This paper presents conservation activities in Mazovia. It describes the work carried out in the most important groups of monuments including timber, military and railway architecture and medieval and modernist architecture. It presents the activities undertaken to protect and popularise medieval and modern architecture, and the work conducted to determine the heritage and work out the principles for protecting the modernist architecture. It was pointed out that, despite the legally imposed restrictions, the Voivodeship Heritage Conservator can be an active participant in the monument protection system, as well as the executor of the state policy regarding national heritage. This person can also effectively combine sustainable development with conservation protection and adapt these to changing needs.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
ROHLIG SUUS Logistics rozpoczyna budowę największego na rynku operatorów logistycznych obiektu magazynowo-przeładunkowego do obsługi logistycznej Warszawy i regionu Mazowsza.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.