W profilach wierceń wykonanych na obszarze torfowiska w Zatoce Słupiańskiej rozpoznano trzy typy zespołów mięczaków. Liczne skorupki mięczaków występowały w obrębie serii gytii wapiennych i drobnodetrytusowych o miąższości 5,35 m. Malakofauna była reprezentowana głównie przez ślimaki wodne i małże. Taksony lądowe pojawiały się rzadko, a największe liczebności osiągały w stropowej części analizowanej sekwencji. Wydzielone zespoły mięczaków charakteryzowały odmienne typy siedlisk. Występujący w spągowej części profilu zespół z Gyraulus laevis zawiera liczne taksony zimnolubne i wiekowo odpowiada wczesnemu holocenowi. Młodsza fauna (zespół z Gyraulus albus) cechuje się znacznym udziałem form ciepłolubnych, a jego obecność wskazuje na fazę atlantycką. Zespół z gatunkami lądowymi występuje w stropowej części analizowanego profilu. Zespoły mięczaków reprezentują różne typy środowisk: strefę litoralną jeziora, okresowe zbiorniki wodne oraz podmokłe siedliska lądowe. Zmienność zespołów mięczaków oraz zróżnicowany udział skorupek i wieczek Bithynia tentaculata wskazuje na obecność faz obniżenia poziomu wody w jeziorze Wigry, które przypadają na fazę borealną, środkową część fazy atlantyckiej oraz schyłek fazy subborealnej i fazę atlantycką. Z tym ostatnim okresem wiąże się początek depozycji torfu.
EN
Three types of molluscan assemblages have been identified in a profile of calcareous gyttja and peat penetrated by drilling within the raised peat-bog of the Słupiańska Bay. Numerous shells of molluscs have been identified within the 5.35 m thick intervals of fine detritus of the calcareous gyttja. The shells belonged primarily to the bivalves and water snails. Terrigenous species appeared only rarely and have been more frequent in the upper part of the penetrated interval. The three distinguished molluscan assemblages have been described and interpreted in terms of representing different environmental conditions. Assemblage with Gyraulus laevis that occurs within the lower part of the interval consists of the cold-loving forms representing early Holocene. Assemblage with Gyraulus albus that occurs in the middle part of the interval consists of warm-loving species linked to the Atlantic Phase. Assemblage with terrigenous species, mainly snails, occurs in the upper part of the interval. The distinguished types of molluscan assemblages are composed of species characteristic of littoral habitat of ephemeral lakes and some of terrestrial habitats. Lake-level fluctuations are expressed by changing of molluscan fauna. Variable proportions of Bithynia tentaculata shells and opercula indicates low-level water stages of the Wigry Lake that took place during the Boreal Phase, the middle part of the Atlantic Phase and during the termination of the Sub Boreal and Sub Atlantic phases. The completion of gyttja accumulation and the beginning of peat deposition are associated with the latter period.
Przedstawiono koncentracje metali głównych (Fe, Mg, Mn) i śladowych (Cd, Cr, Cu, Zn) w osadach dennych jeziora Wigry. Badano osady powierzchniowe oraz rdzenie. Zawartości metali w osadzie zależą od typu osadu (gytia węglanowa, kreda jeziorna, gytia detrytusowa, piasek). Wyniki porównano z tłem geochemicznym (dla skał węglanowych, dla osadów wodnych Polski oraz lokalnym) i osadami dennymi innych jezior. Najwyższe koncentracje stwierdzono w gytii detrytusowej z Zatoki Hańczańskiej - najbardziej zanieczyszczonej części jeziora, najniższe zaś zawartości pierwiastków -w kredzie jeziornej tworzącej dno litoralu. Zaprezentowano korelacje między metalami. Porównując otrzymane wyniki badań koncentracji Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Zn w osadach dennych jeziora Wigry z innymi akwenami w Polsce i na świecie, jednocześnie traktując wszystkie typy osadów jako jeden zbiór, można stwierdzić, że jezioro Wigry jest zbiornikiem niezanieczyszczonym.
EN
Concentrations of metals (Cd, Cr, Cu, Fe, Mg, Mn, Zn) were analyzed in main types of the bottom sediments of Wigry Lake. The concentrations of metals depend strongly on the lithological type of the sediment (carbonate gyttja, lacustrine chalk, detritous gyttja, clastic sediments). Results of the study were compared to geochemical backround and bottom sediments of different lakes. The highest concentrations of metals were found in detritous gyttja from Hańczańska Bay - the most polluted part of investigated area. Correlations between metals were presented. Most of presented metals in recent sediments of Wigry Lake occur bellow maximum allowable levels determined for unpolluted sediments. Concentrations of many elements in the recent sediments of Wigry Lake are much lower compared to those in many lakes in Poland and in the world.
Studies were carried out in the summer seasons of 1995-1999 (from June to September) on the quantitative and qualitative composition of Enterobacleriaceae bacteria (including Escherichia coli and Salmonella sp.), and potentially pathogenic bacteria Aeromonas hydrophila, Pseudomonas aeruginosa and Staphylococcus sp. in the water of 8 bathing sites of the Lake Wigry. Aeromonas hydrophila occurred in the all samples of studied water and was the most numerous in water sampled from sites of increased trophic levels. Irrespective of the site and time of sampling Pseudomonas aeruginosa was rarely isolated.In the total of 160 samples of water analysed Salmonella sp., Escherichia coli and Staphyloccocus aureus were determined in 32 (22.6%), 68 (42.4%) and 90 (55%) samples, respectively. Pathogenic bacteria of the genus Salmonella sp. and potentially pathogenic Staphylococcus aureus and Aeromonas hydmphila identified in the analysed offshore waters (also when Escherichia coli were absent) suggest that the use of the Lake Wigry waters for swimming, falling into account faecal bacterial counts, may not be sufficient to fully reflect safety conditions for bathers. The results of the research suggest that the evaluation of the Lake Wigry surface waters for recreational use should include the frequency of the occurrence of Salmonella sp., Staphylococcus aureus, Aeromonas hydrophila and Pseudomunas aeruginosa. These three species, which arc not directly linked to faecal contamination, can cause various diseases of the skin, nasal and oral cavities, eyes, internal car and other problems in people swimming in contaminated water.
PL
W sezonie letnim (od czerwca do września) 1995-1999 prowadzono badania składu ilościowego i jakościowego bakterii z rodziny Enterobacleriaceae (w tym Escherichia coli i Salmonella sp.) oraz bakterii potencjalnie chorobotwórczych Aeromonas hydrophila, Pseudomonas aeruginosa i Slaphylococcus sp. w wodzie 8 wybranych kąpielisk jeziora Wigry. Bakterie Aeromonas hydrophila występowały w wodzie wszystkich kąpielisk, najliczniej zaś w wodzie pobieranej z miejsc o zwiększonej trofii. Bakterie Pseudomonas aeruginosa izolowano rzadko, niezależnie od czasu i miejsca poboru prób. Bakterie z rodzaju Salmonella, gatunku Escherichia coli i Staphylococcus aureus stwierdzano odpowiednio w 37 (22,6%), 68 (42,4%) i 90 (55%) na ogólną liczbę 160 przebadanych prób wody kąpielisk jeziora Wigry. Stwierdzane w wodzie badanych kąpielisk (zwłaszcza w miejscowościach Stary Folwark, Leszczewek, i Rosochaty Róg) bakterie Salmonella sp., Staphylococcus aureus i Aeromonas hydrophila (nawet przy braku bakterii z gatunku Escherichia coli) sugerują, iż ocena przydatności wód jeziora Wigry dla celów kąpielowych na podstawie liczebności bakterii grupy coli typu kałowego może nie odzwierciedlać w pełni jej bezpieczeństwa dla kąpiących się. Wyniki przeprowadzonych badań sugerują konieczność uwzględnienia w ocenie przydatności wód powierzchniowych jeziora Wigry dla celów rekreacji (zwłaszcza kąpieli) badań na obecność Salmonella sp., Slaphylococcus aureus, Aeromonas hydrophila i Pseudomonas aeruginosa. Ostatnie 3 gatunki niezwiązane bezpośrednio z zanieczyszczeniami kałowymi bywają, bowiem przyczyną różnorodnych schorzeń skórnych, jamy nosowo-gardzielowej, oczu, ucha środkowego i szeregu innych spotykanych wśród kąpiących się w zanieczyszczonej wodzie.
Niniejsza praca przedstawia wyniki badań ilościowych i jakościowych drobnoustrojów potencjalnie chorobotwórczych z rodzaju Staphylococcus w wodzie kąpielisk jeziora Wigry, usytuowanego na terenie Polski Północno-Wschodniej. Próby do badań pobierano od czerwca 1995 do września 1999, w odstępach jednomiesięcznych. Do badań wytypowano osiem najbardziej uczęszczanych kąpielisk jeziora Wigry, usytuowanych w pobliżu miejsc kempingowych oraz ośrodków wczasowych. Próby wody pobierane ze stanowisk sytuowanych na terenie Plosa Północnego charakteryzowały się wyższą liczebnością drobnoustrojów rodzaju Staphylococcus w porównaniu z próbami wody pobieranymi na pozostałych stanowiskach. Spośród bakterii z rodzaju Staphylococcus najliczniej reprezentowane były gatunki: Staphylococcus capitis, Staphylococcus cohnii, Staphylococcus lentus oraz Staphylococcus xylosus. W 10% badanych prób wody stwierdzano obecność bakterii z gatunku Staphylococcus aureus przy braku bakterii z grupy pałeczki okrężnicy typu kałowego w 100 cm3 badanej wody. Rzeka Czarna Hańcza, która wprowadza duże ilości oczyszczonych cieków z Oczyszczalni Ścieków w Suwałkach do północnej części jeziora Wigry, ma ogromny wpływ na zanieczyszczenie tej części jeziora
EN
The paper presents the results of studies on detection, occurrence and differentiation of the waterborne bacterial potential pathogens from Staphylococcus genus in the water of Wigry Lake watering places in 3rth-eastern Poland. The samples of water were collected from June 1995 to September 1999 at one-month intervals, during bathing season. Eight sampling stations were selected in the most attended watering places of the lake, situated near landing stages, camping sites and holiday resorts were investigated. The watering places in the northern part of Lake Wigry (called Ploso Northern) showed the highest number of waterborne bacterial pathogens from Staphylococcus genus. The most numerous were species: Staphylococcus capitis, Staphyloccus cohnii, Staphylococcus lentus and Staphylococcus xylosus. Pathogens from Staphylococcus aureus species identified in 10% of water samples in the absence of faecal bacteria from Escherichia coli species (in 100 cm3 of water). The Czarna Hańcza River, which brought a lot of purified sewage from Wastewater Treatment Plant in Suwałki to northern part of Wigry Lake has immense influence on the pollution of this part Wigry Lake.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.