Poprawna praca systemu wodociągowego uwarunkowana jest spełnieniem podstawowych warunków, do których należy zaliczyć dostarczenie wody w odpowiedniej ilości i jakości oraz pod wymaganym ciśnieniem. Najczęściej jakość wody - ani powierzchniowej, ani podziemnej - nie jest wystarczająca i wymaga ona uzdatnienia.
W artykule jest opisany przypadek i przyczyny zalania budynków Starówki Zielonej Góry z powodu pływów hydrogeologicznych. Zaprezentowano także techniczne problemy związane z remontem tych budynków.
EN
In this paper described an accident and causes of underflood of house in region of Old Town of Zielona Góra city as an effect of hydrogeological floods. The article presents the technical problems with recon ditions of this buildings.
Skuteczność usuwania zawiesin z wody w filtrach pośpiesznych może być w niektórych warunkach niezadowalająca. Przyczyną jest zwykle niski poziom mineralizacji wody, w szczególności małe stężenie anionów wielowartościowych. Efekt oczyszczania wody w filtrach można poprawić poprzez stosowanie polielektrolitów anionowych. W pracy przeprowadzono badania nad poprawą skuteczności oczyszczania wody powierzchniowej i wody podziemnej w procesie filtracji. Badania wykonywano w skali pilotowej i technicznej. Dozowanie polielektrolitów odbywało się poprzez okresowe wprowadzanie porcji polielektrolitu do wody kierowanej do filtrów. Wielkość porcji i częstotliwość ich podawania zależała od jakości uzdatnianej wody. Średnia dawka polielektrolitu wynosiła od 0,01 do 0,05 mg/l. Szybkość przyrostu oporów filtracji była nieznacznie wyższa w porównaniu ze stratami ciśnienia w filtrach pracujących bez polielektrolitu. Dzięki zastosowaniu polielektrolitu uzyskano znaczące wydłużenie filtrocykli w przypadku oczyszczania wody powierzchniowej w procesie koagulacji powierzchniowej. Dozowanie polielektrolitu do wody umożliwiło też uzyskanie obniżenia mętności wody i stężenia żelaza w warunkach oczyszczania wody podziemnej. Stężenie monomeru akrylamidu w wodzie uzdatnionej w warunkach stosowania polielektrolitów było bardzo niskie, nie przekraczało 5% wartości dopuszczalnej dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
EN
The efficiency of removing suspended solids from water in rapid filters may be unsatisfactory in some conditions. The reason is usually a low level of water mineralization, in particular a low concentration of poly vale anions. The effect of water purification in filters can be improved using anionic polyelectrolytes. The study carried out research on improving the effectiveness of surface water and groundwater purification in filtration process. The dosing of polyelectrolytes was done by periodically introducing a portion of the polyelectrolyte into the water directed to the filters. The portion size and frequency of dosing depended on the quality of t treated water. The average dose of polyelectrolyte was from 0,01 to 0,05 mg/1. Filtration resistance increase rate was slightly higher compared to pressure losses in filters operating without polyelectrolyte. The use polyelectrolyte resulted in a significant prolongation of filter cycles for surface water purification in dirt filtration process. Dosing polyelectrolyte into water also enabled the reduction of water turbidity and iron concentration under groundwater purification conditions. The concentration of acrylamide monomer in treat water under the conditions of use of polyelectrolytes was very low, it did not exceed 5% of the limit value water intended for human consumption.
Twardość wody, powodowana obecnością jonów wapnia i magnezu, nie jest czynnikiem stanowiącym zagrożenie zdrowia konsumentów. Jednakże woda o podwyższonej twardości może nie być akceptowana przez odbiorców z powodu wytrącania się osadów i wówczas zmniejszenie twardości wody staje się koniecznym warunkiem komfortu jej użytkowania. Zmiękczanie wody może być prowadzone na drodze chemicznej lub fizycznej, w takich procesach jak wymiana jonowa, procesy membranowe, strącanie chemiczne czy krystalizacja. Możliwości zmiękczania wody podziemnej metodą krystalizacji heterogenicznej, łącznie z usuwaniem związków żelaza i manganu, określono doświadczalnie w stacji pilotowej, której podstawowym elementem był reaktor ze złożem fluidalnym z piasku kwarcowego, pełniącego rolę zarodków krystalizacji węglanu wapnia. Twardość ogólna wody podziemnej wynosiła 160÷166 gCaCO3/m3, zawartość żelaza – 0,44÷0,66 gFe/m3, a manganu – 0,16÷0,23 gMn/m3. Do zmiękczania wody zastosowano ług sodowy (NaOH), dawkowany w ilości odpowiadającej w przybliżeniu dawce stechiometrycznej wymaganej do usunięcia jonów wapnia. W badaniach pilotowych nad zmiękczaniem wody podziemnej w procesie krystalizacji heterogenicznej z użyciem ługu sodowego wykazano możliwość zmniejszenia twardości ogólnej wody o 40% przy użyciu dawki NaOH o połowę mniejszej od stechiometrycznej. Stwierdzono selektywne usuwanie jonów wapnia, przy stosunkowo niewielkim zmniejszeniu zawartości jonów magnezu, a także jednoczesne usunięcie z wody związków żelaza i manganu. Przeprowadzona analiza porównawcza procesu krystalizacji heterogenicznej i nanofiltracji potwierdziła przydatność obu procesów do zmniejszania twardości wody wprowadzanej do systemu dystrybucji oraz jej negatywnych skutków.
EN
Hardness of water caused by calcium and magnesium salts does not pose any health risk to consumers. However, harder water may not be widely accepted due to the build-up of scale deposits. Hence, hardness reduction becomes a critical factor of water usage comfort. Water hardness may be reduced via chemical or physical processes, such as ion exchange, membrane processes, stripping or crystallization. Potential application of heterogeneous crystallization to groundwater hardness reduction, including iron and manganese removal, was determined empirically at the pilot station with fluidized bed reactor of arenaceous quartz, serving as a nuclei of crystallization for calcium carbonate. Total hardness of groundwater was ranging from 160 to 166 gCaCO3/m3, the iron content – from 0.44 to 0.66 gFe/m3, while the manganese – from 0.16 to 0.23 gMn/m3. Sodium hydroxide (NaOH) was used for the purpose of water softening, at the amount close to the stoichiometric dose required for the calcium ion removal. Pilot studies on groundwater softening using the heterogeneous crystallization with sodium hydroxide revealed a possibility to reduce the total water hardness by 40% at the half stoichiometric point. Selective calcium ion removal was demonstrated with relatively small reduction in magnesium content. Iron and manganese cations were co-removed. A comparative analysis of heterogeneous crystallization and nanofiltration confirmed suitability of the both processes for hardness reduction of water entering the distribution system and elimination of its adverse effects.
This work was conducted on 23 samples distributed between springs, wells and boreholes tapping the shallow and deep aquifer in the M'Daourouch-Drea area located in extreme northeast of Algeria. Ca2+, Mg2+, Na+, K+, Cl–, SO4 2–, HCO3 – and NO3 – were analysed. The interpretation of the geological-geophysical data allowed us to highlight two aquifers. The first consists of conglomerates, sandstones, gravels, sands, marls, limestones, lacustrine and alluvial deposits varying in thickness from a few tens to a few hundred meters, representing Neogene- Quaternary filling of the studied basin. The second is more important localized in the cracked and karstified limestones of upper Cretaceous age; these limestones are outcropped on the flanks of the syncline and the borders of the basin. The first aquifer sometimes rests directly on the second which allows hydraulic communication between them. The hydogeochemical and statistical study, with the combination of numerous tools, indicates that the chemistry of groundwater in the M'Daourouch-Drea Plain is controlled both by the dissolution of the minerals of the evaporite formations and those of the carbonate formations.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań, których podstawą były 23 próbki wód podziemnych pochodzących ze źródeł, studni kopanych i wierconych służących czerpaniu wody z płytkiego i głębokiego poziomu wodonośnego na obszarze M'Daourouch-Dréa w północnowschodniej Algierii. W próbkach analizowano stężenie Ca2+, Mg2+, Na+, K+, Cl–, SO4 2–, HCO3 – i NO3 –. Interpretacja danych geologiczno-geofizycznych ujawniła istnienie dwóch poziomów wodonośnych. Pierwszy zbudowany jest z konglomeratów, piaskowców, żwirów, piasków, margli, wapieni i osadów aluwialnych o miąższości od kilkudziesięciu do kilkuset metrów, które reprezentują czwartorzędowe wypełnienie basenu. Drugi, ważniejszy, zlokalizowany jest w spękanych krasowych wapieniach górnej kredy. Wapienie te mają miejscami wychodnie na obrzeżach synkliny i przy granicach basenu. Pierwszy poziom wodonośny zalega w niektórych miejscach nad drugim, co umożliwia łączność hydrauliczną między obydwoma poziomami. Badania hydrogeochemiczne i statystyczne w połączeniu z rozmaitymi narzędziami wskazują, że skład chemiczny wód gruntowych na terenie równiny M'Daourouch-Dréa zależy od rozpuszczania minerałów z formacji ewaporatowych oraz z utworów węglanowych.
Artykuł zawiera szkic koncepcyjny, przedstawiony do rozważenia i dyskusji, inspirujący do podjęcia działań zmierzających do zapewnienia przyszłym pokoleniom czerpania wód podziemnych o dobrej jakości z niektórych obecnie eksploatowanych ujęć położonych na terenie Głównych Zbiorników Wód Podziemnych.
EN
The articie presents a draft concept for consideration and discussion, constituting an inspiration for taking steps aiming at ensuring good quality underground water for future generations from some of the currently operated intakes located within the Major Groundwater Reservoirs (Główne Zbiorniki Wód Podziemnych).
Aquifer thermal energy storage (ATES) may be considered beneficial due to lack of negative environmental impact, innovation and potential for further development. The state of knowledge on ATES and its potential to be combined with groundwater remediation was analyzed on the basis of literature data and operating experience. Chlorinated hydrocarbons and BTEX are the contaminants most frequently occurring at depths, where ATES systems usually operate. The following remediation techniques that potentially could be combined with ATES systems were discussed: ‛pump and treat’, natural (NA) and enhanced natural attenuation (ENA) via biostimulation and bioaugmentation, as well as in situ chemical oxidation (ISCO) and enhanced reductive dechlorination (ERD) under anaerobic conditions. Development of such solutions is constrained by problems related mainly to the risk of accelerated contaminant migration and reduction of their biodegradation rates as a result of changes in redox potential due to ATES system operation and well screen clogging. Further research is required to confirm effectiveness of the combined application of ATES and groundwater remediation in practice as the knowledge of the aquifer processes upon thermal energy storage is incomplete and the operating experience limited.
PL
Magazynowanie energii cieplnej w warstwie wodonośnej (ATES) można uznać za rozwiązanie korzystne ze względu na brak jego negatywnego wpływu na środowisko oraz innowacyjność i możliwość dalszego rozwoju. Na podstawie danych literaturowych oraz doświadczeń eksploatacyjnych przeanalizowano stan wiedzy na temat magazynowania energii cieplnej w warstwie wodonośnej (ATES) i możliwości jego skojarzenia z remediacją wód podziemnych. Zanieczyszczeniami występującymi w wodach podziemnych na głębokościach, na których zwykle pracują systemy ATES są najczęściej chlorowane węglowodory i BTEX. Spośród technik remediacji wód podziemnych możliwych do skojarzenia z systemami ATES omówiono metodę „pompuj i oczyszczaj”, naturalne samooczyszczanie (NA) oraz wspomagane (ENA) przez biostymulację i bioaugumentację, a także chemiczne utlenianie in situ (ISCO) oraz wspomaganą dehalogenację redukcyjną (ERD) w warunkach anaerobowych. Problemy ograniczające rozwój rozwiązań tego typu związane są głównie z ryzykiem przyspieszenia migracji zanieczyszczeń i spowolnienia ich biodegradacji w wyniku zmian potencjału utleniająco-redukcyjnego wywołanych działaniem instalacji ATES oraz kolmatacją filtrów studziennych. Ze względu na ograniczoną wiedzę na temat zjawisk zachodzących w warstwie wodonośnej podczas magazynowania energii cieplnej i zbyt mało doświadczeń eksploatacyjnych, konieczne są dalsze badania potwierdzające skuteczność łącznego zastosowania systemów ATES i remediacji wód podziemnych w praktyce.
Obecnie na skutek intensywnej działalności antropogenicznej wody powierzchniowe i podziemne zagrożone są poważnym skażeniem związkami boru. Większość stacji uzdatniania nie projektuje specjalnych technologii tylko do jego usuwania. W związku z tym celem prowadzonych prac badawczych była analiza efektywności usuwania boru z wód podziemnych za pomocą takich metod uzdatniania, które są wykorzystywane na typowych stacjach. W pracy porównano skuteczność filtracji na wybranych masach różniących się składem i właściwościami takich jak: węgiel aktywny, piasek kwarcowy, złoże mieszane zeolitowe oraz piroluzyt. Sprawdzono też korelacje pomiędzy innymi zanieczyszczeniami wody a borem. Przeprowadzone w trzech seriach badania pokazały, iż można skutecznie usuwać bor z wody prawidłowo wykonanych płukaniach związkami o charakterze alkalicznym a następnie wodą. W przeciwnym przypadku w kolejnych seriach filtracyjnych następuje wtórne uwalnianie boru oraz znaczny spadek efektu oczyszczania.
Przedstawiono wyniki badań technologicznych nad usuwaniem jonów arsenu z wody podziemnej z zastosowaniem procesu współstrącania związkami żelaza w układzie filtracji pospiesznej. Woda podziemna wykorzystana w badaniach zawierała około 40 mgAs/m3, 0,3 gFe/m3 oraz 0,09 gMn/m3. Technologia oczyszczania wody polegała na dawkowaniu koagulantu żelazowego do ujmowanej wody, jej napowietrzaniu (mieszaniu) oraz filtracji przez złoże z piasku kwarcowego i piroluzytu. Jako koagulant zastosowano PIX 112, będący wodnym roztworem siarczanu żelaza(III). Badania przeprowadzone w skali pilotowej wykazały, że koagulacja powierzchniowa jonami żelaza(III) pozwoliła na skuteczne usunięcie jonów arsenu do ilości dopuszczalnej w wodzie przeznaczonej do spożycia (<10 mgAs/m3) już przy niewielkich dawkach koagulantu wynoszących około 2,0 gFe/m3. Łącznie z arsenem usuwane były z wody również związki żelaza, zarówno naturalnie występujące w oczyszczanej wodzie, jak i dawkowane do niej w postaci koagulantu. Zastosowanie w złożu filtracyjnym warstwy piroluzytu pozwoliło ponadto na skuteczne usuniecie z wody także związków manganu. Eksploatacyjne układu technicznego w pełni potwierdziła wyniki uzyskane w badaniach pilotowych. W szczególności uzyskano jeszcze większą skuteczność usuwania jonów arsenu (do <6,0 mgAs/m3), przy mniejszych dawkach koagulantu niż w badaniach pilotowych.
EN
Results of technological studies on arsenic removal from natural groundwater using iron co-precipitation in a rapid filtration system were presented. The groundwater used in the research contained approximately 40 mgAs/m3, 0.3 gFe/m3 and 0.09 gMn/m3. Purification system relied on the iron coagulant dosing, water aeration/mixing and filtration through the quartz sand and pyrolusite bed. Solution of iron(III) sulfate, i.e. PIX 112 was applied as a coagulation agent. Pilot scale research demonstrated that surface coagulation with iron(III) ions enabled effective arsenic removal to the level complying with the quality standards for water intended for human consumption (<10 mgAs/m3) even with relatively small coagulant doses of approximately 2.0 gFe/m3. Alongside arsenic, iron compounds were removed, both those naturally occurring in the treated water and those dosed as a coagulant. Moreover, the pyrolusite layer in the filter bed enabled effective manganese removal from water. Full technical scale experiments clearly confirmed the results obtained during the pilot phase. In particular, even higher effectiveness of arsenic removal of up to less than 6.0 mgAs/m3 was obtained with lower coagulant doses than those applied in the pilot studies.
Identyfikacja parametrów sorpcji zanieczyszczeń w środowisku gruntowo-wodnym jest niezbędnym elementem oceny szybkości ich migracji do wód podziemnych. W artykule omówiono wykorzystanie metody przepływowych badań kolumnowych do określenia parametrów sorpcji azotu amonowego i azotanów w gruncie piaszczystym. Badania kolumnowe wykonano w aparacie Trautwein z zachowaniem stałego gradientu, wykorzystując dwa roztwory modelowe stanowiące znaczniki – konserwatywny (chlorki) oraz reagujący (saletra amonowa). W szczególności wyznaczono wartości współczynnika opóźnienia oraz dynamicznej pojemności sorpcyjnej. Na podstawie krzywych przejścia, obrazujących zależność stężenia danego zanieczyszczenia w funkcji czasu, określono, ilokrotnie prędkość migracji zanieczyszczenia ulegającego procesowi sorpcji w gruncie (NH4+ i NO3–) była mniejsza od prędkości przepływu wody podziemnej i zanieczyszczeń konserwatywnych (Cl–). Na podstawie otrzymanych krzywych przejścia wyznaczono wartości pojemności sorpcyjnej badanych gruntów (pył piaszczysty i piasek średni) w punkcie przejścia (C=0,05Co) oraz w punkcie wyczerpania pojemności sorpcyjnej (C=0,95Co).
EN
Identification of contaminant sorption parameters in a soil-water environment is crucial to assessment of their migration velocity to groundwater. In the studies, flow-through column tests were applied in order to determine sorption parameters of ammonium and nitrates in loam and sandy soils. The column testing was conducted in a Trautwein apparatus at a constant head with the use of two tracer solutions: conservative (chlorides) and reactive (ammonium nitrate). In particular, the retardation factor (parameter R) and dynamic sorption capacity were determined. On the basis of breakthrough curves, illustrating correlation between contaminant concentration and time, velocity of a solution undergoing sorption in soil (NH4+ and NO3–) and velocity of groundwater or conservative tracers (Cl–) were compared and retardation factors calculated. In addition, values of dynamic sorption capacity of the tested soils (loam and medium sand) at the breakthrough (C=0.05Co) and exhaustion (C=0.95Co) points were determined.
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy przedstawiono zagadnienie występowania sztucznych substancji słodzących w ściekach oraz ich obecności w środowisku wodnym. Ze względu na zastosowanie w produkcji żywności i napojów o zmniejszonej wartości kalorycznej, związki te pojawiają się w ściekach w coraz większych ilościach. Najczęściej stosowanymi substytutami cukru jest acesulfam K, aspartam, cyklaminian sodu, sacharyna i sukraloza. Każda z tych substancji jest kilkadziesiąt razy bardziej słodka niż standardowy cukier (sacharoza), jednakże praktycznie nie podnoszą one wartości kalorycznej produktu. Dokonano przeglądu literatury, skupiając się na zawartościach rozpatrywanych substancji w ściekach surowych i oczyszczonych. Wykazano, że skuteczność eliminacji tych związków ze ścieków jest niewystarczająca i na skutek tego dochodzi do zanieczyszczenia środowiska wodnego. Przedstawiono w tabeli potwierdzone doniesienia dotyczące obecności tych związków w rzekach, jeziorach i wodach podziemnych. W przypadku gdy w wodzie ujmowanej przez stacje uzdatniania wody obecne są wyżej wymienione związki, w szczególności acesulfam i sukraloza, istnieje ryzyko przedostania się ich do wody przeznaczonej do spożycia, co znalazło potwierdzenie w literaturze. Mimo dostępnych wyników badań nie wykazujących wpływu na ekosystem i zdrowie człowieka, konieczne wydaje się przeprowadzenie badań nad wpływem długotrwałego narażenia organizmów wodnych i organizmu człowieka na działanie sztucznych substytutów cukru.
EN
The paper presents the problem of the occurrence of artificial sweeteners in wastewater and their presence in the aquatic environment. Due to the use in the manufacture of reduced–calorie food and beverages, these compounds are present in the effluent in increasing numbers. Most popular artificial sugar substitutes are acesulfame K, aspartame, sodium cyclamate, saccharin and sucralose. Each of these substances is tens of times more sweet than conventional sugar (sucrose), but they do not increase the calorific value of the product. A review of the literature, focusing on the concentrations of described substances in raw sewage and treated wastewater was made. It has been shown that the effectiveness of the sweeteners elimination from wastewater is insufficient, resulting in contamination of the aquatic environment. Confirmed reports of the presence of these compounds in rivers, lakes and groundwater are shown in table. If artificial sweeteners, particularly acesulfame and sucralose, are present in raw water grasped by water treatment plants, there is a risk of those compounds being released along with water intended for human consumption, which has been confirmed in the literature. Although the available studies do not show any negative impact on the ecosystem and human health, it seems necessary to carry out studies on the effects of long–term exposure of human and aquatic organisms to artificial sugar substitutes.
In the paper the results of groundwater investigation in the area exploited municipal waste landfill are presented. Samples were taken in February 2014 from three piezometers. The selected indicators of contaminants in the groundwater were analyzed. The results were compared with current law, in order to determine the quality of investigated groundwater. It was found high contamination of cadmium and lead.
W artykule przedstawiono i omówiono wyniki badań dotyczące wpływu wybranych parametrów technologicznych procesu koagulacji takich jak : rodzaj i dawka koagulantu, temperatura oczyszczanej wody, czas i szybkość mieszania podczas flokulacji na skuteczność usuwania zanieczyszczeń z wody podziemnej. Analiza wyników badań wykazała, że skuteczność testowanych koagulantów w usuwaniu zanieczyszczeń z wody podziemnej zwiększała się wraz z dawką testowanych koagulantów, wzrostem temperatury oczyszczanej wody, a także wydłużeniem czasu flokulacji. Najlepszą skuteczność oczyszczania wody podziemnej zapewnił koagulant wstępnie zhydrolizowany chlorek poliglinu Flokor 1,2A. Najmniej skutecznym koagulantem okazał się koagulant żelazowy siarczan(VI) żelaza(III) – PIX-112.
EN
Article shows and discusses the results of research concerning influence of chosen technological characteristics of the coagulation process on the efficiency of aluminum coagulants: sulfate (VI) aluminum and polyaluminum chloride (Flokor 1,2A) and also iron coagulant: sulfate (VI) iron (III): PIX-112, in the removal of underground water pollution. The analysis of results showed that the efficiency of coagulant in underground water pollution removal increases along with the increase of dose tested coagulants, with the increase of water temperature and with flocculation process prolongation. Polyaluminum chloride Flokor 1,2A proved to be the most efficient. Sulfate (VI) iron (III) – PIX-112 turned out to be the least efficient one.
W pracy przedstawiono wyniki badań bakteriologicznych wody powierzchniowej i wód podziemnych (ujmowanych, oczyszczonych i rozprowadzanych siecią wodociągowa w rejonie Trójmiasta), które zasilają system dystrybucji charakteryzujący się małą wartością stosunku powierzchni kontaktu do objętości przesyłanej wody (≈0,65), a także wyniki laboratoryjnych badań ich stabilności biologicznej. Dokonano również oceny skuteczności stosowanych procesów technologicznych w zmniejszaniu ogólnej liczby bakterii, a w badaniach laboratoryjnych określono podatność wody wprowadzanej do systemu dystrybucji na ich wtórny wzrost. Stwierdzono, że w konwencjonalnym systemie oczyszczania wody powierzchniowej miała miejsce wysoka (95%) eliminacja ogólnej liczby bakterii, a proste systemy oczyszczania wód podziemnych były mało skuteczne w ich eliminacji. Wykazano, że możliwy jest wzrost ogólnej liczby bakterii w wodzie (nawet o 20%) na skutek wypłukiwania bakterii z filtrów. W systemach wodociągowych zasilanych zarówno wodą powierzchniową, jak i wodami podziemnymi stwierdzono wzrost wartości ogólnej liczby bakterii, przy czym był on większy w przypadku sieci zasilanej wodą powierzchniową (na odcinku 6 km – 330%) niż w niedezynfekowanej wodzie podziemnej (na 8 km odcinku – 170%). W badaniach laboratoryjnych potwierdzono korzystny wpływ procesów oczyszczania wody na zmniejszenie jej podatności na wtórny wzrost bakterii. W oczyszczonej wodzie podziemnej inkubowanej przez 7 d w temperaturze 5÷10oC szybkość wzrostu ogólnej liczby bakterii była o 80% mniejsza niż w ujmowanej wodzie.
EN
Results of microbiological analysis and biological stability of surface and groundwater (taken, treated and distributed in the Tri-city region) which supply a distribution system with low contact surface to transferred water volume ratio (≈0.65) were presented. Additionally, the effectiveness of technological processes in reduction of the total number of bacteria (TNB) was evaluated and laboratory tests determined the susceptibility of water introduced into the system to the bacterial regrowth. It was established that high elimination (95%) of TNB occurred in the conventional surface water treatment system, while simple groundwater treatment systems were not effective in eliminating these bacteria. TNB was demonstrated to increase (even up to 20%) as a result of periodic leaching of bacteria from filters. In both surface and groundwater supply systems an increase in the TNB was observed. It was higher along the surface water network (330% for a 6-km section) than the non-disinfected groundwater network (170% for a 8-km section). The laboratory studies confirmed the beneficial effect of treatment processes on reduction of water susceptibility to bacterial regrowth. Increase in the total number of bacteria in the treated groundwater after 7-day incubation at temperatures ranging from 5 to 10oC was approximately 80% lower than in the raw water.
W pracy przedstawiono wyniki analizy składu chemicznego i parametrów hydrogeologicznych wybranych zwykłych wód podziemnych w centralnej części Białorusi. Większość formacji wodonośnych są to czwartorzędowe utwory polodowcowe płytko zalegające. Wody zawarte w tych utworach mogą łatwo być skażone antropogenicznie. Autorzy pracy zbadali 17 próbek wody pobranych z ujęć znajdujących się wzdłuż autostrady M3 łączącej miasta Mińsk i Łogojsk. Głębokości zwierciadła tych wód zmieniają się w zakresie od 7 do 140 m ppt., ich mineralizacja jest zawarta w przedziale od 225 do 607 mg/dm³ (pH od 7,45 do 8,54). Badane wody należą najczęściej do typów hydrochemicznych, takich jak: HCO₃-Ca-Mg, HCO3-Cl-Ca-Mg, HCO₃-Cl-SO4-Ca-Mg, rzadziej do HCO3-Na. Na ogół stężenia zarówno jonów głównych, jak i śladowych wód mieszczą się w zakresie normy dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, choć sporadycznie spotyka się wody o wysokim stężeniu jonów NO⁻₃, K⁺ lub podwyższonym stężeniu uranu. Podwyższone stężenia jonów NO⁻₃, K⁺ oraz uranylu mogą być związane ze stosowaniem nawozu pochodzenia mineralnego lub organicznego lub kontaktem wody ze skałami bogatymi w uran. Zgodnie z polskimi kryteriami sposobu oceny stanu wód podziemnych określonymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 23.07.2008 r., badane wody zostały zakwalifikowane do pierwszej i drugiej klasy jakości.
EN
Belarus is a country in Central Europe, the country is rich not only in mineral water resources but also in fresh groundwater. From the geological point of view the fundament of this country consists of crystalline substructure characterized by magmatic and metamorphic rocks covered by the upper Paleozoic sedimentary rocks. Almost all of the fundament is clothed by quaternary sediments, which play the main role of fresh groundwater aquifers lying in the shallow depth, so the water could be easily contaminated anthropogenically. The study presents the chemical composition and hydrogeological parameters of 17 fresh groundwater intakes occurring along the highway M3 linking, the capital of Belarus, Capital and Logojsk city. These water intakes are artesian natural outflows or drilled holes or house wells and are consumed by residents and used in the household. The water table ranges from 7 to over 140 m below the Earth surface and their mineralization varies from 225 to 607 mg/dm³ The waters belong to the different hydrochemical types: HCO₃Ca-Mg, HCO₃-Cl-Ca-Mg, HCO3-Cl-SO4-Ca-Mg, less likely to HCO3-Na and are slightly alkaline (pH from 7.45 to above 8.54). Generally, the concentrations of the major and trace ions in the studied waters are contained in the ranges of the water standards qualities for human consumption. However, occasionally in a few waters there are elevated concentration of NO⁻₃ (33 mg/dm³) and uranium concentration (0.05 μg/dm³), the effects can be connected with the overfertilization or contact with intrusive rocks respectively. According to the Polish criteria for drinking water DzU Nr 143, poz. 896 the studied waters belong to the good qualities.
This article analyzes the impact of land surrounding the area of water intake on the state of water quality intake "Grotowice" near Opole. The analysis of land development allowed for the identification of major risk factors for water quality. Estimated factors which may constitute the greatest threat to groundwater. Despite the fact that the analysis of water quality intake shows a positive and lasting trend decrease in the content of nitrogen pollution since 2008, the problem of contamination by nitrogenous compounds for the analyzed intake is still current. On the basis of the data presented in the article stated a direct impact on the state of spatial quality intake. Based on the conducted analysis, conclusions were formulated for further research.
Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych mających na celu określenie możliwości usuwania jonów cynku, kadmu i ołowiu z wód podziemnych na naturalnym zeolicie w postaci przepuszczalnej bariery aktywnej. Wykazano, że skuteczność usuwania jonów badanych metali w testach nieprzepływowych zależała od dawki sorbentu, początkowej zawartości jonów metali, pH wody i czasu kontaktu. Wysoką skuteczność usuwania jonów metali (>90%) w tym procesie uzyskano stosując dawkę zeolitu 50 g/m3, pH=6÷7 oraz czasu kontaktu 2 h. Przeprowadzone badania w układzie przepływowym (test kolumnowy) umożliwiły odtworzenie warunków panujących podczas przepływu zanieczyszczonych wód podziemnych przez przepuszczalną barierę aktywną. Skuteczne działanie zeolitu jako bariery aktywnej (>99%) utrzymywało się w czasie odpowiadającym 5÷6-krotności wymiany objętości złoża. Niewielkie zmiany pH wody oraz brak oddziaływania zeolitu z obecnymi w niej anionami sugerują długą żywotność i stabilność tego materiału jako bariery aktywnej w oczyszczaniu wód podziemnych.
EN
The laboratory results were presented aiming at evaluation of natural zeolite (clinoptilolite) potential as PRB material in removal of lead, zinc and cadmium from groundwater. It was demonstrated that efficacy of trace metal removal in jar tests depended on sorbent dose, initial metal ion concentration, groundwater pH and contact time. High efficacy of metal ion removal (>90%) was received using zeolite at a dose of 50 g/m3 at pH=6÷7 and with contact time of 2 h. The continuous-flow column experiment allowed imitating conditions of contaminated groundwater flow through PRB. Performance of the zeolite permeable reactive barrier (>99%) remained effective for the time corresponding to 5÷6 zeolite bed volumes. Insignificant changes in groundwater pH and lack of interactions between zeolite and groundwater anions suggest longevity and stability of zeolite as the reactive barrier in groundwater remediation.
Omówiono wyniki pomiarów poziomu zwierciadła wód podziemnych oraz badań jakości wód podziemnych, wykonywanych podczas budowy pierwszej rury tunelu pod Martwą Wisłą. Podkreślono, że podczas realizacji drugiej rury tunelu, a przede wszystkim przejść poprzecznych, istnieje bezwzględna potrzeba prowadzenia stałego monitoringu jakości wód podziemnych, ze szczególnym wskazaniem konieczności badań zawartości chlorków i mineralizacji, zwłaszcza w piezometrach położonych przy Martwej Wiśle i bezpośrednio w Martwej Wiśle. Trzeba również analizować ewentualne zanieczyszczenia wód w trakcie budowy.
EN
Groundwater table fluctuations measurements, and quality of groundwater research, carried out during the construction of the first tunnel line through the Martwa Wisła river are presented. During the construction of second tunnel tube and lateral passage between the tunnel tubs, there is an absolute need for leading continuous monitoring of groundwater quality. With particular reference to the content of chlorides and TDS, especially in the piezometers located close to the Martwa Wisła river and directly in the Martwa Wisła river. The quality monitoring should also take account of possible groundwater pollution during construction.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.