PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Premises for the construction of balance equations of water reserves in the saturation zone of forest soil

Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
PL
Przesłanki do konstrukcji równań bilansowych zapasu wody w strefie saturacji gleb leśnych
Języki publikacji
EN
Abstrakty
EN
Premises for the construction of balance equations of water reserves in the saturation zone of forest soil are presented in this paper. Changes of soil water reserves are dealt with as an effect of the atmosphere-tree stand-soil balance at the assumption of constant ground water flow and negligibly small losses for infiltration down the soil profile below saturation zone. These assumptions are met in permeable lowland forest soils, particularly in areas where the aquifer is situated on relatively shallow impermeable substratum. Then, for snow-free periods, it is possible to: 1) combine the increment of soil water reserves with precipitation above tree crowns and with plant and litter interception and 2) combine the losses of soil water reserves with plant transpiration and evaporation from the soil surface. The periods of increments and losses of soil water reserves are determined from limni-graph records of ground water table depth in piesometers. Examples are given in the paper of equations identified by long term data from 13 soil profiles localised in pine forests on Pleistocene floodplain of the Dunajec River. The data included: ground water table depth, physical properties of grounds in soil profiles, and hydro-climatic conditions. The equations combine increments and losses of water reserves in the saturation zone with rainfall and deficits of air humidity measured on a mid-forest meadow.
PL
W pracy przedstawiono przesłanki do konstrukcji równań bilansu wody w strefie saturacji gleb leśnych. Zmiany zapasu wody w glebie są traktowane jako wynik bilansu atmosfera-drzewostan-gleba, z założeniem ruchu ciągłego wody gruntowej, oraz zaniedbywalnie małych strat na infiltrację w głąb profilu, poniżej strefy saturacji. Założenia te są spełnione w wysokim stopniu w nizinnych glebach leśnych, przepuszczalnych od powierzchni, szczególnie na tych obszarach, na którym warstwa wodonośna znajduje się na stosunkowo płytko położonym stropie utworów nieprzepuszczalnych. Wówczas w okresach bez pokrywy śniegowej możliwe jest: (1) związanie przyrostu zapasu wody glebowej z opadem nad koronami drzew i intercepcją roślin oraz ściółki, (2) związanie ubytków zapasu wody glebowej z transpiracją roślin i parowaniem z powierzchni gleby. Okresy przyrostów i ubytków zapasu wody glebowej są wyznaczane na podstawie zapisu limnigraficznego głębokości zwierciadła wody gruntowej w piezometrach. W pracy podano przykłady równań opracowanych na podstawie danych z wieloletnich pomiarów w 13 profilach glebowych zlokalizowanych w lasach sosnowych na plejstoceńskiej terasie Dunajca, tj.: 1) głębokości zwierciadła wody gruntowej, 2) właściwości fizycznych gruntów budujących profile glebowe, 3) warunków hydroklimatycznych. Równania te wiążą przyrosty i ubytki zapasu wody w strefie saturacji z opadami deszczu i niedosytami wilgotności powietrza, pomierzonymi na śródleśnej łące.
Wydawca
Rocznik
Tom
Strony
87--108
Opis fizyczny
Bibliogr. 29 poz., tab.
Twórcy
autor
autor
  • University of Agriculture in Krakow, Department of Forest Engineering, al. 29 Listopada 46, 31-425 Kraków, rlsulins@cyf-kr.edu.pl
Bibliografia
  • 1. BIELECKI H., 1968. Limnigraficzna metoda badania dynamiki wód glebowo-gruntowych. (Limnigraphic method of analysis of soil and ground water dynamics). Zesz. Nauk. WSR Krak. Ser. Rozpr., 10.
  • 2. BENECKE P., 1976. Soil water relations and water exchange of forest ecosystems. In: Water and plant life. Eds O.L. Lange, L. Kappen, E.-D. Schulze. Berlin, Springer-Verl.
  • 3. CZARNOWSKI M., 1978. Zarys ekologii roślin lądowych. (An outline of the ecology of terrestrial plants). Warszawa, PWN.
  • 4. EAGLESON P.S., 1978. Hydrologia dynamiczna. (Dynamic hydrology). Warszawa, PWN: 500.
  • 5. KOSTURKIEWICZ A., 1963. Dynamika wód gruntowych na siedliskach typu borowego na przykładzie stosunków hydrologicznych w zlewni potoku Śrem. (Ground water dynamics in coniferous forest habitats illustrated by the example of hydrologic conditions in the Śrem Brook catchment basin). Pr. IGW, 1, 4.
  • 6. KOWALIK P., 2007. Zarys fizyki gruntów. (An outline of the soil physics). Gdańsk, Wydaw. PGdań.
  • 7. KOWALKOWSKI A., 1961. Warunki wodne i niektóre chemiczne właściwości gleb w lasach dębowych okolic Wągrowca. (Water conditions and some chemical properties of soils in oak forests near Wągrowiec). Pozn. TPN Pr. Kom. Nauk Rol. Leśn., 10, 1/1-2: 39-136.
  • 8. KUCZA J., 2005. Teoretyczne i praktyczne aspekty obliczania zapasu wody w glebach leśnych. Cz. 1. Gleby bezszkieletowe. (Theoretical and practical aspects of calculation of water reserve in forest soils. Part 1. Non-skeleton soils). Sylwan, 149, 9: 24-33.
  • 9. KUCZA J., 2007. Właściwości hydrologiczne materii organicznej gleb leśnych na przykładzie gleb pod świerczynami istebniańskimi. (Hydrologic properties of organic matter in forest soils illustrated by soils under Istebna spruce tree stands). Zesz. Nauk. AR Krak., 442, Ser. Rozpr., 320: 176.
  • 10. KUCZA J., SULIŃSKI J., 1987. The utilization of Grodnu-soil water in selected pine-tree stands in the Niepołomice Forest. Acta Agr. Silv. Ser. Silv., 26: 45-59.
  • 11. KUŹNIAR K., 1938. Przyczynek do poznania wahania poziomów wody gruntowej w lasach Puszczy Sandomierskiej. (Contribution to the understanding of ground water level fluctuations in Sandomierz Forests). Sylwan, 3-4.
  • 12. LAMBOR J., 1971. Hydrologia inżynierska. (Hydrology for engineers). Warszawa, Arkady.
  • 13. MILER A., PRZYBYŁA C., 1997. Dynamika zmian stanów wód gruntowych pierwszego poziomu wodonośnego. (The dynamics of ground water table depths of the first aquifer). Rocz. AR Pozn., 291, Melior. Inż. Środ., 17: 77-92.
  • 14. MOLCHANOV A.A., 1953. Sosnovyj les i vlaga. Moskva, Izd. AN.
  • 15. OWSIAK K., 2005. Wpływ cech biometrycznych drzewostanu na dynamikę zwierciadła wody gruntowej. (The effect of biometric features of a tree stand on the dynamics of ground water table depth). PhDthesis. Kraków, AR.
  • 16. PLECZYŃSKI J., 1983. Zasoby wodne obszarów leśnych i ich wykorzystanie. (Water resources of forest areas and their utilisation). Gosp. Wod., 19.
  • 17. Siedliskowe podstawy hodowli lasu, 2004. Załącznik do Zasad hodowli lasu. (Habitat bases for forest cultivation. Appendix to the principles of forest cultivation). Bedoń, Ośr. Rozw. Wdroż. Las. Państw.
  • 18. SOMOROWSKI Cz., 1964. Charakterystyczne rozkłady wilgotności w profilach glebowych przy różnych głębokościach wody gruntowej. (Characteristic distribution of moisture in soil profiles at different ground water depths). Wiad. IMUZ 4, 4.
  • 19. SULIŃSKI J., 1981. Zarys klimatu, rzeźba terenu i stosunki wodne w Puszczy Niepołomickiej. (An outline of climate, land relief and water relations in Niepołomice Forest). St. Ośr. Dokument. Fizjogr., 9.
  • 20. SULIŃSKI J., 1989a. Badanie wymiany wody: atmosfera-drzewostan-grunt w wybranych drzewostanach sosnowych zachodniej części Kotliny Sandomierskiej. (Studies on water exchange between atmosphere, tree stand and soil in selected pine tree stands of the western part of Sandomierz Valley). Zesz. Nauk. AR Krak., 232: 143-164.
  • 21. SULIŃSKI J., 1989b. Szczegółowy bilans wodny zlewni potoku Traczówka (24 km2) w Puszczy Niepołomickiej. (Detailed water balance in the Traczówka Brook catchment (24 km2) in Niepołomice Forest). Acta Agr. Silv. Ser. Silv., 28: 105-112.
  • 22. SULIŃSKI J., 1993. Modelowanie bilansu wodnego w wymianie między atmosferą, drzewostanem i gruntem przy użyciu kryteriów ekologicznych. (Modelling water balance in the exchange between atmosphere, tree stand and soil using ecological criteria). Zesz. Nauk. AR Krak. Ser. Rozpr., 179.
  • 23. SULIŃSKI J., 1995. Czynniki różnicujące wartości składowych bilansu wodnego drzewostanów zagospodarowanych zrębowo. (Factors differentiating the components of water balance in tree stands managed for tree logging). Sylwan, 139, 11: 49-66.
  • 24. SULIŃSKI J., 1997. The amount of biomass as a function of the height and density of a tree stand. Proc. 3rd National Conf. Applications of Mathematics in Biology and Medicine, Mądralin, Poland, September 16-19, 1997: 85-90.
  • 25. SULIŃSKI J., 2007. Metoda obliczania rocznej produkcji biomasy w zbiorowisku leśnym w zależności od wysokości i wieku drzewostanu. (The tree-stand height and age based method for calculation of the annual biomass production in a forest community). Acta Agr. Silv. Ser. Silv., 45: 89-118.
  • 26. SULIŃSKI J., JAWORSKI A., 1998. Bilans wodny lasu w praktyce leśnej. (Water balance of a forest in forestry practice). Referaty i materiały pokonferencyjne. Międzynar. Konf. Nauk. Las i Woda, maj 1998. Kraków, Wydaw. PKrak.: 32-47.
  • 27. SULIŃSKI J., SYPKA P., 1997. Assumption for interpretation of measurements of energy radiation within tree stands. Proc. 3rd National Conf. Applications of Mathematics in Biology and Medicine, Mądralin, Poland, September 16-19, 1997: 91-97.
  • 28. SULIŃSKI J., SYPKA P., 2000. Trial of identification of a solar radiation transmission formula within spruce tree stand. Proc. 6th National Conf. Applications of Mathematics in Biology and Medicine, Zawoja, Poland, September 12-15, 2000: 132-137.
  • 29. URIE D.H., 1967. Influence of forest cover on ground-water recharge, timing and use. Intern. Symp. Forest Hydrology. Eds W.E. Sopper, H.W. Lull. Oxford, Pergamonn Press: 313-324.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-article-BAT9-0018-0061
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.